Yiyecekleri ve İçkileri Çözümleme Etme Yöntemi Degüstasyon Nedir?

Bir çok kültürde şarap ve yiyecek ayrılmaz bir ikilidir. Bu ikilinin vakası alkol almak değil, bir lezzet alışkanlığıdır. Bundan dolayı yiyecek ve şarap ikilisinin birbirine uyumu son aşama önemlidir. Normal olarak her insanın bu mevzuda kendine hususi alışkanlıkları vardır sadece mevzu teknik bir araştırma olduğu vakit degüstasyon adında olan bir yöntem uygulanmalıdır. Degüstasyon, degüstatör adında olan uzmanlar tarafınca yapılır.

Degüstasyon, temel olarak bir şarabın standardını ve değişik yemeklerle uyumunu ölçer. Şaraba bakılır, koklanır, tadılır ve düşünülür. İşte bir uzmanı uzman icra eden bu düşünme aşamasıdır. Şarap şeklinde özenle üretilen tüm içkilerde ve hususi yemeklerde bu yöntem uygulanabilir fakat en yaygın uygulanmış olduğu içki şaraptır. Gelin pek bilinmeyen bir denetim yöntemi olan degüstasyon nedir birazcık daha yakından inceleyelim ve nasıl öğrenebileceğinizi görelim.

Degüstasyon nedir?

Fransızca tadına bakma anlamına gelen degüstasyon, en geniş tanımıyla bir yemeğin ya da içkinin değişik duyu organlarıyla çözümleme edilme yöntemidir. Degüstatör olarak adlandırılan uzmanlar tarafınca uygulanan bu yöntemde göz, burun ve dil kullanılır. Şu demek oluyor ki yiyecek ya da içkiye bakılır, koklanır ve tadılır.

Degüstasyon yöntemi bir çok vakit şaraplar için uygulanıyor olsa da viski ve konyak şeklinde hususi üretim süreçlerinden geçen içkiler için de uygulanabilir. Bu yöntemin uygulanmış olduğu yemekler bir çok vakit bu tür içkilerle servis edilen menülerdir. Hatta bazı restoranların hususi olarak degüstasyon menüleri hazırladığı biliniyor.

Degüstasyon nasıl yapılır?

Degüstasyon yöntemi için dört temel aşamadan anlatmak mümkün; bakma, koklama, tatma ve düşünme. Şarap örneği üstünden gidersek bir degüstatör ilk olarak kadehe doldurulan şaraba bakar, arkasından koklar, küçük bir yudum alarak tadına bakar ve son olarak bu aşamalardan elde etmiş olduğu bilgiler üstünde düşünerek söz mevzusu şarabın kalitesi üstüne bir değerlendirme yapar.

Şarabın görünüşü son aşama önemlidir şu sebeple direkt olarak tadını ve standardını etkisinde bırakır. Degüstatör, ortalama 5 saniye şeklinde bir süre süresince kadehteki şarabı inceler. Koklama aşaması da son aşama önemlidir şu sebeple bildiğiniz şeklinde koku demek, lezzet anlama gelir. Burnunuzu tıkayıp bir şey yerseniz ne işe yaradığını anlamazsınız. 

Tadım aşaması ise en eleştiri aşamadır. Bu sebeple pürüzsüz ve güzel kokulu olsa bile bir şarap fena bir tada haiz olabilir. Bir çok degüstatör, tadım esnasında şarabı içmez. Bir yudum alır, ağzının içinde gezdirir ve tükürür. Ağızda şarap varken burnun gerisiyle nefes almak, şarabın tadı hakkında daha detaylı informasyon verecektir.

Normal olarak son aşama olan düşünme, bir degüstatörü gerçek bir uzman icra eden adımdır. Degüstatör, bu aşamada yaşamı süresince tattığı tüm şarapları ve o an tattığı şaraba benzer ürünleri düşünür. Bu düşünme süreci sonunda her içkiye ve yemeğe bakılırsa değişen bazı kriterler çerçevesinde bir değerlendirme yaparak tadım sonucunu belirler. 

Degüstasyon öğrenmek mümkün mü?

Açık konuşmak gerekirse hepimiz degüstasyon yapabilir mi tartışılır. Bu sebeple rahat bir tadım işleminden ziyade bu yöntem, degüstatörün yiyecek ve içki kültürüyle alakalıdır. Bir yemeğin ve içkinin analizini iyi yapıyor olmak, o içkinin ya da yemeğin kalitesi hakkında yorum yapma hakkı vermiyor.

Normal olarak, hepimiz kendi imkanları dahilinde degüstasyon yapabilir sadece meydana getirilen değerlendirme ne kadar güvenilir olur tartışılır. Gene şarap örneği üstünden gidersek, degüstasyon icra eden kişinin dünya şarapları hakkında detaylı informasyon sahibi olması beklenir. Bu şekilde detaylı bir bilgisi olmayan kişiler, tadım meydana getirilen şarap ile öteki şaraplar içinde doğru bir karşılaştırma ve netice olarak iyi bir değerlendirme yapamazlar.

Degüstasyon icra eden şahıs, araştırma esnasında kişisel zevklerini kenara bırakmalıdır. Yiyecek örneği üstünden gidersek; her yemeği bolca acılı seven biri, yalnızca yiyecek yeterince acı değil diye başarısız bulabilir. Şu demek oluyor ki evet, kişisel zevklere bakılırsa değişse bile yeme – içme kültüründe de dünya genelinde kabul edilen bazı doğrular vardır.

Yiyecek ve içki uyumu üstüne meydana getirilen bir degüstasyon ise kim bilir en büyük uzmanlığı gerektirir. Bu sebeple sayısız içki ve sayısız yiyecek var. Usta bir aşçı, kendi uzmanlığı doğrultusunda güzel ve uyumlu bir menü hazırlamış olabilir. Fakat bu uyumun ne kadar doğru bulunduğunu sadece mühim tecrübelere haiz bir degüstatör anlayabilir.

Degüstasyon nasıl öğrenilir?

O denli geniş bir yeme – içme kültürüm yok fakat bir yerden adım atmak isterim diyorsanız, ilk olarak tadım yapacağınız yiyecek ya da içki hakkında iyi bir araştırma yapmanız gerekiyor. Doğru görselleri bularak ilk adımı doğrusu bakma aşamasını nasıl yapacağınızı öğrenebilirsiniz.

Koklama aşamasında, ürünün notalarına dikkat etmelisiniz. Her yiyecek ve içki, ana bir notaya ve arkasından gelen yan notalara haizdir. Ana nota, aslolan koku ve lezzeti oluşturur sadece oldukça baskın olması ve yan notaları hissedilmeyecek duruma getirmesi yanlıştır.

Tadım aşamasında da benzer notalardan anlatmak mümkün. İlk yudumda ya da ilk lokmada aldığınız ana notanın tam anlamıyla cezbedici olması gerekiyor. Devamında alınan tat, gerçek kaliteyi ortaya koyar. Bu sebeple bir çok ürün, tüketicisine ana nota haricinde sunmuş olduğu yan notalarla öne çıkar.

Düşünme aşamasında ise objektif olmaya çalışın. Yemeğin ya da içkinin genel havası nasıldı? Rahatsız edici bir tat ya da koku hissettiniz mi? Daha iyisini üretmek mümkün müydü yoksa en iyisini içtiğinizden ya da yediğinizden güvenilir misiniz? İşte bu ve buna benzer sorular yardımıyla bir değerlendirme yaparak degüstasyon analizini nihayete erdirebilirsiniz. Adım adım fakat kararlılıkla ilerleyerek bir uzman olabilirsiniz.

Değişik duyu organları kullanarak yiyecekleri ve içkileri çözümleme etme yöntemi olan degüstasyon nedir, nasıl öğrenilir şeklinde dört gözle beklenen soruları yanıtladık ve mevzu hakkında bilmeniz gerekenlerden bahsettik. Degüstasyon yöntemi ile alakalı düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.