Kredisiz konut satışlarında üstün dereceli: Yurttaş peşin ve senede yöneldi

Konut kredisinde faiz oranlarının yükselmesi, vatandaşları konut satışlarında peşin alıma yönlendirirken, geçen ay kredisiz satışlarda 89 bin 426 adetle tüm zamanların en yüksek mart rakamı görüldü.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine bakılırsa, kamu bankalarınca 2020 Haziran’ın ilk günlerinde başlatılan düşük kredi kampanyasının etkisiyle ipotekli konut satılmasında zamanı zirve yakalanmış, temmuzda 130 bin 721 adetlik ipotekli satışla tüm zamanların en yüksek rakamı görülmüştü.

Haziranın ilk günlerinde başlatılan kampanya yardımıyla 26 Haziran haftasında bankalar tarafınca verilen konut kredilerinde uygulanan aylık faiz oranı averajı yüzde 0,75’e kadar gerilemişti.

Sonrasında hem düşük kredi kampanyasının sona ermesi hem de faizlerin yükselmeye başlaması sebebiyle ipotekli satışların toplamdan almış olduğu hisse geriledi.

Aradan geçen sürede bankalarca verilen konut kredisinin ağırlıklı aylık averajı 9 Nisan haftasında yüzde 1,52’ye (senelik yüzde 18,22) kadar terfi etti. Faizlerin yükselmesi, vatandaşları peşin ve senetli alımlara yönlendirdi.

Bundan dolayı geçen ay kredisiz satışlarda 89 bin 426 adetle tüm zamanların en yüksek mart ayı rakamı görüldü.

“Her 10 konuttan 8’i kredisiz satıldı”

İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, konut almak isteyenler için eleştiri faiz oranının aylık yüzde 1 bulunduğunu belirterek, bu rakamın altına inince ipotekli, üzerine çıkınca da ipoteksiz satışların süratli yükseliş gösterdiğini söylemiş oldu.

Yazları görülen düşük faiz oranları yardımıyla oldukça yüksek satış sayıları görüldüğünü dile getiren Aşa, “Aradan geçen sürede faizler artmasına ve salgının devam etmesine karşın martta 111 bin 241 tane konut satıldı. Bu sayı bizlere Türk halkının hala konuta ihtiyacı bulunduğunu gösteriyor.” dedi.

Aşa, geçen ay ipotekli satışların toplam içindeki payının yüzde 19,6’ya kadar gerilediğini kaydederek, şu açıklamalarda bulunmuş oldu:

“Kredisiz satışlar ise geçen senenin aynı dönemine bakılırsa yüzde 36,9 artarak 89 bin 426 oldu. Toplamdan yüzde 80,4 hisse aldı. Kısaca geçen ay el değiştiren her 10 konuttan 8’i kredisiz satıldı. Burada vatandaşlar yastık altı birikimlerini kullandı. Doğal ki senetli satışlar var sadece oldukça büyük kısmı peşin satış olarak gerçekleşti.”

“Tasarrufa dayalı faizsiz satışların da katkısı var”

Fuzulev Yönetim Kurulu Başkanı Eyüp Akbal da Türkiye’nin, konut satış adedinde 2013’ten bu yana devamlı Avrupa birincisi olmasına ve her yıl konut satılmasında üstün dereceli kırmasına karşın ev sahipliği oranında son 15 yılda bir ilerleme kaydedemediğini söylemiş oldu.

Ev almak isteyenlerin, faiz, peşinat, kredi benzer biçimde prosedürleri karşılayamadığını dile getiren Akbal, şu açıklamalarda bulunmuş oldu:

“Yüksek faiz satışları adeta frenliyor. Geçen ay tüm zamanların en yüksek mart ayı ipoteksiz satış adetleri görüldü. 111 bin tane olan mart ayı satışının 89 bini kredisiz gerçekleşti. Burada tasarrufa dayalı faizsiz konut satış sisteminin büyük katkısı oldu. Sistemin yasalaşması yardımıyla insanoğlu artık daha güvenle bu sisteme yaklaşıyor ve bu sistemle ev sahibi olanların sayısı her geçen ay artıyor.”

“Projelerde senetli satışlar süratli terfi etti”

Helmann Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Selman Emsalsiz ise faizlerin yükselmesinin alıcıları peşin yada senetli satışlara yönlendirdiğini belirterek, bilhassa markalı konutlarda son dönemde senetli satışlarda oldukça ciddi artış yaşandığını söylemiş oldu.

Firmalarının projelerinden yaptıkları satışlarda ara sıra daha düşük oranlar görülse de yüzde 30’a kadar peşin alabildiğini dile getiren Emsalsiz, geri kalanın ise senetle gerçekleştirildiğini söyledi.

Emsalsiz, firmaların kendi içlerinde daha düşük faiz oranı finansman sistemlerinin de bulunduğunu kaydederek, “Gayrimenkul şirketleri faizlerin yüksek olduğu dönemde satışlarını sürdürebilmek için genel anlamda 60 aya varan vadelerle senetli satış yapıyor. Bu alıcıya da kolay geliyor. Kredi çekme ve benzeri mevzularla asla uğraşmadan direkt satıcı ile antak kalma imzalıyor. Bilhassa faizlerin yüksek olduğu dönemde projelerde senetli satışlar adeta patlıyor.” diye konuştu.

Geçen ay kredisiz satışların artışında dolar ve altındaki yükselişin de tesirinin bulunduğunu aktaran Emsalsiz, “Dolar ve altın bozdurarak konut alanlar da oldu. Bilhassa gurbetçiler bu yükselişlerde konuta yöneliyor. Yatırımcılar, artık dolar yükselince daha da yükselecek diye beklemiyor.” ifadelerini kullandı.