35 Dolara Almış olduğu Büstün, Antik Sanat Eseri Olduğu Anlaşıldı

Milattan ilkin birinci yüzyıldan kalma antik bir Roma büstü, oldukça uzun seneler süresince yitik olmasının peşinden nihayet ortaya çıktı. Hem de oldukça garip bir halde. 

Büst, San Antonio Sanat Müzisei’ndeki yerine, bir sanat koleksiyoncusu olan Laura Young’ın onu bulması yardımıyla kavuştu. Bunun nesi acayip ki, diye düşünebilirsiniz. İşte bu hikayede garip olan şey, Young’ın böylesine kıymetli bir parçayı 35 dolar benzer biçimde saçma bir fiyata satın almış olması. 

34.99 dolara zamanı sanat eseri satın aldı

San Antonio Sanat Müzesi tarafınca aktarıldığına gore, sanat koleksiyoncusu Laura Young, 2018 senesinde Austin, Teksas’taki bir Goodwill mağazasında alışveriş yaparken yerde, bir masanın altında duran bir heykele rastladı. Kıymeti düşük ya da nadir görülen sanat eserlerini arayan bir koleksiyoncu olan Young, The Art Newspaper’a yapmış olduğu açıklamada büstü bir tek 34.99 dolara satın aldığını beyan etti. 

Büstü satın aldıktan sonrasında Young, eserin oldukça eski ve yıpranmış bulunduğunu fark etti. Bunun üstüne büstün hangi zamana ilişik bulunduğunu ve nereden geldiğini öğrenmek isteyen Young, birkaç yıl süresince Austin’deki Texas Üniversitesi’nden sanat zamanı uzmanlarına ve ABD’deki müzayede evlerinden uzmanlara danıştı. En sonunda Young’ın yardımına yetişen, güzel sanatlar komisyoncusu Sotheby’s’in danışmanı Jörg Deterling oldu. Deterling, büstün onlarca yıl ilkin bir Alman müzesinde bulunan bir parça bulunduğunu belirledi ve Young’ın Alman makamlarına ulaşmasına aracılık etti. 

Tüm bu uğraşların sonucunda heykelin, MÖ 1. yüzyılın sonlarına ilişik olduğu ortaya çıktı. San Antonio Sanat Müzesi, büstün iç harpte Julius Caesar tarafınca yenilen Büyük Pompey’in oğlunu tasvir ettiğine inanırken; The Art Newspaper, büstün Romalı komutan Drusus Germanicus’u betimlediğini beyan etti. 

Öte taraftan büstün, 1786’dan 1868’e kadar yaşayan Bavyera Kralı I. Ludwig’e ilişik olduğu ve Pompeii’den esinlenerek tasarlanan Pompejanum isminde bir model evin parçası olduğu açıklandı. Söz mevzusu model ortalama olarak 200 yıl ayakta kalmayı başarmış; sadece II. Dünya Savaşı esnasında bombardıman uçakları tarafınca ciddi hasara maruz kalmıştı. 

“Evde mükemmel görünüyordu”

Asla kimse, büstün neredeyse yok olmaktan nasıl kurtulduğunu ve yolunun Austin Goodwill’e nasıl düştüğünü tam olarak bilemiyor; sadece müzeye gore büstün, ABD Ordusu tarafınca Aschaffenburg’da kurulan ve Soğuk Savaş’a kadar kullanılan üslerde bulunan bir Teksas askeri tarafınca alınıp eve götürülmüş olması olası benzer biçimde gözüküyor. 

Mevzuya dair yapmış olduğu açıklamada müze müdürü Emily Ballew Neff, “Bu, İkinci Dünya Savaşı sürecini, internasyonal diplomasiyi, antik Akdeniz sanatını, ikinci el dükkân dedektifliğini, zamanı Bavyera kraliyetini ve ister bireysel ister enstitüsel olarak sanata ehemmiyet veren ve onu koruyanların düşünceli yönetimini içeren mükemmel bir öykü” şeklinde kaydediyor. 

Öte taraftan Young ise, büstün kökenini keşfetmekten coşku duyduğunu; sadece onu elinde tutamadığı yada satamadığı için birazcık buruk bulunduğunu aktarıyor. Young, mevzuyla ilgili olarak “Her iki durumda da, uzun ve karmaşık tarihinin minik bir parçası olduğum için mutluyum ve ben ona sahipken evde mükemmel görünüyordu” ifadelerini kullanıyor. 

Bavyera Devlete Ilişkin Saraylar, Bahçeler ve Göller İdaresi ile meydana getirilen antak kalma kapsamında, Roma büstünün 21 Mayıs 2023 geçmişine kadar San Antonio Sanat Müzesi’nde sergileneceği belirtiliyor. Daha sonrasında ise büst, nihayet Almanya’ya geri dönecek.