Kasım Ayında Geri Dönmek Suretiyle

ÖZEL HABER – Marmara Denizi’ndeki müsilaj problemi, Nisan 2021’den bu yana ülke gündeminde. Haziran ayında açıklanan fiil planı sonrasında yüzeydeki müsilaj Temmuz ayında temizlenmişti. Sadece iklim değişikliğinin bir tesiri olan bu çevre problemi, Marmara Denizi’nin dibinde yaşamaya devam ediyor. 

Daha ilkin Van Gölü’nde yapmış olduğu emek harcamalar ile tanıdığımız Prof. Dr. Mustafa Sarı, şu an Bandırma 17 Eylül Üniversitesi’nde Denizcilik Fakültesi Dekanı olarak vazife yapıyor. Müsilaja karşı bilimsel yollarla savaşım edilmesi için ekibi ile beraber yapmış olduğu emek harcamalar, resmi kurumların aldıkları kararlarda büyük etkiye haiz. Kendisiyle yeni podcast bölümümüz için bir araya geldik ve müsilajı konuştuk. Bazı mühim açıklamalarını podcast yayınlanmadan ilkin sizlere ulaştırmak istedik.

“Marmara Denizi artık bizimle bu şekilde yaşamak istemiyor.”

Çevre sorunlarının bir sınırı olmadığına vurgu meydana getiren “Alışkanlıklarımızı değiştirmemiz gerekiyor. Müsilaj bir çevre sorunudur ‘Balıkesir sınırını geçmiş olduğu vakit ‘Eyvah burası Çanakkale ben geri döneyim’ demiyor. İzmir, Yunanistan, İtalya Atlantik… Çevre sorunlarında sınır yok.”

“Marmara’nın çevresindeki 7 ilin partilerin, belediye başkanlarının, valilerin kim olduğu, kimler tarafınca yönetildiğinin bir önemi yok. Bir araya geleceğiz, tüm farklılıklarımızı unutacağız. Denizimizi kurtarmak için iş birliği yapacağız. Geçen Haziran’ın başlangıcında bu yapılmış oldu. Tüm taraflar bir araya geldi, çalıştay gerçekleştirildi. 6 Haziran’da Çevre Bakanlığı 22 maddelik Marmara Denizi Koruma Fiil Planı deklare edildi. El birliği ile bunu uygulamamız gerekiyor.”

“Aklı gözünde bir toplumuz”

“Planın derhal peşinden yüzeyde bulunan müsilajın temizlenmesi ile çalışmalara başladı. Temmuz’un başı itibari ile yüzeydeki müsilaj görünmez oldu. Sadece müsilaj yüzeyden kaybolunca birden rahatlayıverdik, zira aklı gözünde bir toplumuz. Gördüklerimize inanıyoruz, görmediklerimizi yok sayıyoruz. Müsilajın varlığını Nisan 2021’de kabul ettik, sadece Kasım 2020’den beri aslına bakarsan vardı.”

“Kasım ayından beri fazlaca konuştum, fazlaca söyledim. Kimse duydu mu? Balıkçılar her gün batkı ediyoruz dedi, kimse duydu mu? Hayır, niçin? Müsilaj yüzeye çıkana kadar kimse bunu kabul etmek istemedi. Temmuz’da yüzeydeki müsilaj temizlenince ikimiz de heyecanımızı kaybettik.”

“Süratli başladık fakat süratli devam edemedik.”

Aslına bakarsak güzel başlamıştık. Örneğin 8 Haziran itibariyle Bakanlık, 7 ildeki endüstri kuruluşlarını Türkiye’nin her tarafınca denetçiler gönderdi. Gece gündüz, sabah akşam denetimler yapılmış oldu. Peki ne oldu şimdi o denetimler? Unuttuk, eskiye dönüverdik. Müsilaj yok şu anda görünürde, sadece diplerde müsilaj devam ediyor. Aslına bakarsak iyi başladık, süratli başladık fakat süratli devam edemedik. 

8 Haziran’da bizi kaygılandıran ne var ise hiçbir şey değişmedi. Dereler Marmara Denizi’ne zehir taşımaya devam ediyor. Sanayi ve endüstri kuruluşları atıklarını arıtmadan denize vermeye devam ediyor. Evsel atıklar asla doğru muntazam arıtılmadan, bir tek ön arıtmadan denize veriliyor. Tarımsal uygulamaların atıkları da denize veriliyor. Denizcilik atıkları da aynı şekilde denize verilmeye devam ediliyor. Hepsi aynıyken sonucun değişmesini iyi mi bekleyebiliriz ki?

“Bu yıl kasım ayında tekrardan müsilaj oluşma ihtimali yüksek. Daha üzun süreli daha yoğun müsilaja maruz kalabiliriz”

Mustafa Sarı, 4 Eylül Cumartesi günü Marmara Denizi’ne dalıp dipteki müsilajı şu şekilde göstermişti

“Bir örtü şeklinde denizin dibini kaplayan müsilaj şimdi parçalanıyor. Parçalanırken ortamdaki oksijeni tüketiyor, geri beslemeye niçin oluyor ve su sütununda tükenmiş olan gıda yine suya karışıyor. Biz varlığını Nisan ayında yüzeyinde kabul etmiştik fakat aylar öncesinde, Kasım’da başlamıştı. Bu yıl Kasım ayında tekrardan müsilaj oluşma ihtimali yüksek.

Şu anda asla zaman kaybetmeden yapılması ihtiyaç duyulan şey, 6 Haziran’da açıklanan fiil planına 8 Haziran’da başladığımız ciddiyetle dönmek ve bunu harfiyen uygulamak.Yoksa gelecek yıl daha uzun süre, daha yoğun müsilaja maruz kalabiliriz. Hatta gelecek yıllarda balıkçılık ve gezim şeklinde sektörler, bunlara destek sektörler fazlaca büyük kayıplar yaşayabilir.