Oksimetre Nedir, Ne İşe Yarar, Ölçüm Kıymeti Kaç Olmalı?

Gün içinde bilincinde olmasak bile binlerce kez nefes alıp veriyoruz. Zira yaşamak için oksijene ihtiyacımız var. Nefes yöntemiyle aldığımız oksijenin vücudumuzun her bir noktasına yayılması da minimum nefes almak kadar mühim. İşte bu aşamada devreye oksimetre isminde olan bir aygıt giriyor. Oksimetre, kandaki oksijen seviyesini kısaca SpO2 kıymetini ölçerek vücudumuzda oksijenin yayılımını gözlemliyor.

Kandaki oksijen seviyesini ölçmek için kan testi de yapılabilir sadece ayakta tedavilerde ya da sürekli ölçüm ihtiyaç duyulan durumlarda bir oksimetre kullanmak devamlı oldukça daha avantajlı bir yöntemdir. Üstelik bu aygıt, haiz olduğu teknoloji yardımıyla oldukça başarı göstermiş sonuçlar veriyor. Gelin oksimetre nedir, nasıl çalışır, türleri nedir yakından bakalım ve kandaki oksijen seviyesinin önemini görelim.

Oksimetre nedir?

Kaymaması için bir miktar yapıştırıcıya da haiz kıskaç benzeri bir aletin vücudun belirli noktalarına takılarak kandaki oksijen seviyesinin kısaca SpO2 değerinin ölçülmesini elde eden aygıt oksimetre olarak adlandırılır. Oksimetre; ayakta tedavilerde, anlık SpO2 ölçümlerinde ve kandaki oksijen seviyesinin devamlı takip edilmesi ihtiyaç duyulan durumlarda kullanılabilir.

Oksimetre ne işe yarar?

İnsanın yeterince oksijen alması ve bu oksijeni kan yöntemiyle vücudun her bir noktasına taşıması son aşama önemlidir. Kan testi ile bu düzey ölçülebilir sadece zaman alır. Oksimetre yardımıyla kandaki oksijen seviyesi saniyeler içinde ufak yanılma payları olsa da son aşama başarı göstermiş bir halde ölçülebilir ve lüzumlu durumlarda süratli müdahale imkanı sağlar.

Oksimetre nasıl çalışır?

Oksimetre, parmağa ya da kulak memesine takıldıktan sonrasında üstünde bulunmuş olduğu damara kızılötesi ışık gönderir. Kızılötesi ışıkta oksijen taşıyan hemoglobinler oldukça daha parlak görünür ve aygıt tarafınca sayılır. + / – yüzde 2 hata oranı ile kandaki oksijen seviyesi tespit edilir ve lüzumlu durumlarda hastaya oksijen desteği sağlanır.

Oksimetre hangi durumlarda kullanılır?

Kandaki oksijen seviyesinin tespit edilmesinin gerektiği pek oldukça değişik durum vardır. Tertipli olarak denetim edilebildiği benzer biçimde hastanın şikayetine bakılırsa o an için SpO2 değerinin ölçülmesi ihtiyaç duyulan durumlar da ortaya çıkabilir. Oksimetrenin kullanıldığı bazı durumlar şunlardır;

• Ameliyat öncesinde, esnasında ve sonrasında
• Akciğer ilaçlarının etkinliğini denetlemek için
• Kişinin aktivite yoğunluğunu kaldırıp kaldırmadığını saptamak için
• Hastanın solunum desteğine gereksinim duyup duymadığını idrak etmek için
• Uyku apnesi ve benzeri solunum rahatsızlıklarının tespitinde

Oksimetre türleri:

• Parmak tipi nabız oksimetresi
• El tipi nabız oksimetresi
• Bilek tipi nabız oksimetresi
• Konsol tipi nabız oksimetresi

İsimlerinden de anlaşılacağı suretiyle oksimetre türleri, ölçüm icra eden aletin nereye yerleştirildiğine bakılırsa isimlendirilmişlerdir. Her birinin görevi aynıdır. Sadece kullanıldıkları durumlar değişik olabilir. Esasen hangi oksimetre türünün kullanılması gerektiğine o an uzmanlar karar vermektedir. Bazı akıllı saatler bile kandaki oksijen seviyesini ölçebilirler sadece akıllı saatler için oksimetre demek yanlış olur. 

Oksimetre kullanımının ziyanı var mı?

Oksimetrenin yapmış olduğu testin bugüne dek herhangi bir zarar verdiği görülmemiştir. Yalnızca ölçüm icra eden alet üstünde bulunan yapışkan madde bazı ciltlerde tahriş ya da alerji yapabilir. Sürekli ölçüm ihtiyaç duyulan durumlarda uzva takılan alet kaydığı için yanlış sonuçlar alınabilir fakat bu bir zarar değildir. Mesele fark edilir ve tekrardan kontrol edilir. 

Oksimetre ölçüm kıymeti kaç olmalı?: SpO2 nedir, ne kadar olmalıdır?

Kandaki oksijen seviyesi ya da doygunluğunu ifade eden SpO2 kıymeti, nefesle aldığımız oksijenin kan yöntemiyle vücudun öteki bölgelerine başarı göstermiş bir halde taşınıp taşınmadığını gösteren en mühim değerlerden biridir. Sağlıklı insanlarda SpO2 kıymeti yüzde 95 ile yüzde 100 içinde olmalıdır. Bu kıymet yüzde 80’in altına düşmedikçe yaşamsal tehlike yaratmaz fakat yüzde 90 altına da insin istenmez.

Kandaki oksijen seviyesi SpO2 kıymeti neden düşer?

Kandaki oksijen seviyesi SpO2 kıymeti, pek oldukça değişik nedene bağlı olarak düşebilir. Hatta anlık olarak da sık sık düşmüş olduğu durumlar vardır. SpO2 kıymetini düşüren bazı durumlar şu şekilde;

• Kronik bronşit
• Amfizem
• KOAH
• Astım
• İflas etmiş akciğer
• Anemi
• Doğuştan gelen kalp sorunları
• Sonradan ortaya çıkan kalp sorunları
• Pulmoner emboli

Kandaki oksijen seviyesi ya da doygunluğunu ifade eden SpO2 kıymeti hakkında oldukça daha detaylı data edinmek isterseniz buradaki yazımızı inceleyebilirsiniz. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Herhangi bir hastalık hissettiğiniz süre en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.

Kandaki oksijen seviyesini ölçen oksimetre nedir, ne işe yarar, nasıl çalışır, türleri nedir benzer biçimde dört gözle beklenen soruları yanıtlayarak bu mühim aygıt ve SpO2 kıymeti hakkında bilmenizde fayda olacak detaylardan bahsettik.