Ekonomistler, enflasyon verilerini değerlendirdi – Ekonomist
Ekonomistler, mart ayında beklentiler paralelinde açıklanan enflasyonun zirvesini nisan-mayıs ayında görebileceğini öngörürken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) kararları açısından bu ayın 29’unda açıklanacak senenin ikinci Enflasyon Raporu’ndaki öngörülerin ehemmiyet taşıdığını vurguluyor.
Türkiye İstatistik Kurumu verilerine nazaran, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) martta aylık yüzde 1,08 ve senelik yüzde 16,19 artış kaydetti.
AA Finans’ın gerçekleştirdiği ankete katılan ekonomistler, enflasyonun martta aylık yüzde 1,09 artmasını bekliyordu. Ekonomistlerin mart ayı enflasyon beklentilerinin averajına (yüzde 1,09) nazaran şubatta yüzde 15,61 olan senelik enflasyonun yüzde 16,21’e çıkacağı hesaplanıyordu.
Piyasa beklentileri paralelinde gelen verilerin arkasından ekonomistler, enflasyonda zirvenin nisan-mayıs ayında göreceğini tahmin ederken, bu ayın 29’unda açıklanacak senenin ikinci Enflasyon Raporu’ndaki öngörülerin gelecek dönem politikaları açısından belirleyici olabileceğini kaydediyor.
“Enflasyondaki yükselişte besin dışı gruplardaki fiyat artışları daha etkili oldu”
Mevzuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, enflasyonun geçen yıla nazaran yükselmesinde besin dışı gruplardaki fiyat artışlarının daha etkili bulunduğunu, besin grubunda ise geçen senenin altında bir gerçekleşme izlendiğini söylemiş oldu.
Konut, sıhhat, ulaştırma, eğlence-kültür, otel-lokanta ve eğitim gruplarında yaşanmış olan artışların, enflasyonda yükseliş getirdiğine işaret eden Bürümcekçi, “Giyim fiyatlarının mevsimsel eğiliminden daha çok artması da enflasyondaki yükselişi güçlendirdi. Öte taraftan mobilya, ev içi tekstil, ev aletleri, görsel-işitsel sistemler, kişisel bakım ürünleri ve tıbbi ürünler benzer biçimde kura kırılgan gruplarda fiyat artışları ılımlı gerçekleşti.” diye konuştu.
Bürümcekçi, mart sonunda senelik enflasyonun, yüzde 9,4’lük yıl sonu TCMB tahmininin ve yüzde 5’lik enflasyon hedefi etrafındaki belirsizlik aralığının yukarısında oluştuğunu belirterek, şunları kaydetti:
“Önümüzdeki dönem seyri açısından besin fiyatlarının belirsizliği ve oynaklığı haricinde, ham petrol ve öteki emtia fiyatlarının görünümü, döviz kuru hareketleri ve kamu fiyat/vergi ayarlamaları enflasyon üstündeki risklerin yönünü belirleyecektir. Kısa vadede, küresel çapta besin fiyatlarının yüksek seyri ile petrol ve emtia fiyatlarının tırmanışını sürdürmesinin negatif yansımaları görülmeye devam ediyor. Ek olarak, son günlerde bir miktar geri çekilme gözlense de kur sepetinin şubat sonundan beri yüzde 10 civarında artması ve senelik değişiminin yüzde 27 civarında seyretmesi, bu faktörün yukarı yönlü tesirinin ithalat fiyatlarındaki yükselişle birleşerek güçlenebileceğine işaret etmektedir. Ekonomik aktivite ve iç talebin parasal sıkılaşmadan fazla etkilenmeyerek ilk çeyreği kapatması ve enflasyon hedefinin fazlaca üstünde gerçekleşen asgari ücret artışı da enflasyon üstündeki riskleri yukarı yönde tutmaktadır. Dolayısıyla, TL’de kıymet kaybının daha çok yükselmediği durumda bile enflasyonun zirvesini nisan ya da mayıs ayında yüzde 18-19 aralığında görmesi, sonrasında ise kademeli düşüşle yılı yüzde 13-14 aralığında bitirmesi beklenebilir.”
TCMB’nin 15 Nisan’daki PPK toplantısında, oldukça yüksek olasılıkla faizi değiştirmeyeceği öngörüsünde bulunan Bürümcekçi, “29 Nisan’da açıklanacak Enflasyon Raporu’nda yer alacak enflasyon patikasına yönelik TCMB tahminleri, takip eden dönemde uygulanacak para politikasına ilişkin daha çok ipucu elde etmemizi sağlayacak.” dedi.
“Besin enflasyonu tahminlerinin altında kaldı”
Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler de mart ayı enflasyonunun aylık yüzde 1,08 seviyesinde gerçekleşerek kendilerinin yüzde 1,1’lik tahminine paralel açıklandığını belirterek, böylece senelik TÜFE’nin yüzde 15,6’dan yüzde 16,2’ye yükseldiğini kaydetti.
Manşet enflasyonun beklentilere paralel çıkmasına rağmen, detaylara bakıldığında besin enflasyonunun yüzde 1,1 seviyesinde gerçekleşerek ortalama yüzde 2,5 seviyesindeki tahminlerinin altında kaldığına işaret eden Gönençler, şu değerlendirmelerde bulunmuş oldu:
“Hizmet enflasyonu ve öteki temel mallar (büyük seviyede süratli tüketim malları) enflasyonu benzer biçimde mühim çekirdek enflasyon kalemlerinin ise beklentilerin üstünde gerçekleştiği görülüyor. TL’deki son kıymet kayıpları Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’ne direkt yansıyarak aylık bazda yüzde 4,13’lük bir enflasyona yol açtı. Senelik Yİ-ÜFE de yüzde 27,1’den yüzde 31,2’ye terfi etti. TL’deki son kıymet kayıpları ve Yİ-ÜFE’de devam eden yükselişin negatif etkilerinin gelecek aylarda TÜFE üstünde görülmesini bekliyoruz. Buna nazaran, daha ilkin nisan ayında kabaca yüzde 17,0 seviyesinde zirve yapmasını beklediğimiz TÜFE’de, artık mayıs ayında yüzde 18’li seviyelerin görülebileceğini düşünüyoruz.”
