Çocuklar, dijital kütüphanelerle okuma alışkanlığı kazanıyor – Son Dakika Eğitim Haberleri

Dijitalleşmenin yaygınlaşması, insanların günlük yaşamdaki pratiklerini de değiştiriyor. Bilhassa değişen teknolojinin içine doğan nesillerin kitap okuma alışkanlıkları, dijital platformlar üstünden şekilleniyor.

Birçok çocuk artık basılı kitaplar yerine dijital platformların sunmuş olduğu e-kitapları okumayı tercih ediyor. Evlatların e-kitapları daha ilgi çekici bulduğunu aktaran dijital çocuk kütüphanesi Okuvaryum Kurucusu Esat Uğurlu, e-kitap ve teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkiyi değerlendirmenin yanı sıra dijital kanallardan kitap okumanın faydalarına değindi.

E-KİTAPLAR FAYDALI MI?

İçinde bulunduğumuz dijital çağda, e-kitap okumanın da popülaritesi her geçen gün artıyor. Statista’nın açıklamış olduğu verilere bakılırsa 2023’ü 14,16 milyar dolarla kapatması öngörülen e-kitap pazarının 2027’de 15,33 milyar dolara erişmesi planlanıyor. Birçok ebeveyn de evlatlarının kitap okuma alışkanlığı kazanması için dijital kütüphanelerin yararlı olacağını düşünüyor. Peki e-kitap okumanın yararları nedir?

– Dijital kitap okuma platformları, kitap okumayı teknolojik araçlarla kolaylaştırırken nitelikli bir deneyime dönüştürüyor.

– Seslendirme sanatçıları tarafınca okunan e-kitaplar, evlatların doğru vurgu, tonlama ve söyleniş şeklinde mevzularda becerilerini geliştirirken, diksiyonlarına da katkıda bulunuyor.

– Bu platformlarda kullanılan görseller, efektler ve sesli okuma özellikleri evlatların okuduklarını anlama sorununu ortadan kaldırmaya destek oluyor. Böylelikle kitap okurken bağlam kuramayan çocuklar, okuduğunu daha kolay bir halde anlayabiliyor.

– Dijital kütüphaneler, okullarda kolay bir halde kullanılabildiği için ders içeriklerinin zenginleştirmesine kapı aralıyor. Çocuklar, bu ek kaynakları kullandıklarında derslere karşı ilgileri artırıyor.

– İnternet erişimi ile e-kitaplara anında ve her yerden ulaşılabilmesi, evlatların bilhassa de okula gidenlerin kitabı unutma, bulamama, yitirme ve baskı farklılığı şeklinde sorunlarını ortadan kaldırıyor.

– Basılı kitapların yol açmış olduğu ağır okul çantası sorununu ortadan kaldırarak evlatların omurga sağlığını koruyor.

ÇOCUKLAR EN ÇOK MACERA VE FANTASTİK TÜRÜNDEKİ KİTAPLARI OKUYOR

Birçok erişkin okudukları kitaplardan data edinmek isterken ya da yazınsal kıymet kaygısı gözetirken evlatların bir kitabından kuvvetli mesajlar almak şeklinde beklentileri bulunmuyor. Bunun yerine gülünç, garip ya da garip hikayelere haiz serüven ya da fantastik kitapları okumak istiyor. Sürükleyici niteliğe haiz bu kitaplar, evlatların okuma alışkanlığını pekiştirirken, teknolojiyi daha yakından tanımasını da sağlıyor. Sadece uzmanlar, evlatların e-kitap okumasının teknoloji bağımlılığını artırabileceğine dikkat çekerek, ekran başlangıcında kalma süresine dikkat edilmesi gerektiği mevzusunda uyarıyor.

E-KİTAPLARLA TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI ARASINDAKİ İNCE ÇİZGİ

E-kitaplar, evlatların kitaplara duyduğu ilgiyi yoğunlaştırsa da teknoloji bağımlılığını tetikleyebilecek riskler de taşıyor. Bu durum ebeveynlerde kaygı yaratırken, uzmanlar dijitalden kitap okuma pratiklerinin de düzenlenmesini öneriyor. Çocuğun gelişiminde 3 yaşın tehlikeli sonuç bir dönem bulunduğunu vurgulayan pedagoglar ise evlatların ekran başlangıcında geçirebilecekleri süreyi 3 yaşından itibaren “yaş x 10 dakika” kuralıyla formüle ediyor. Bu yaşın hem de erken okuryazarlık ve teknolojik aletlerin kullanımına dair beceriler edinme periyodu bulunduğunu da öne sürüyor.

Öteki taraftan Amerikan Pediatri Akademisi de evlatların ekran başlangıcında geçirdiği toplam sürenin günde averaj iki saati geçmemesi icap ettiğini söylüyor ve e-kitap okuma için ayrılan sürenin de ekran başlangıcında geçirilen sürenin içinde olması icap ettiğinin altını çiziyor. Bu süre çocuğun yaşına, okuma seviyesine ve alışkanlığına bakılırsa değişebilirken, dijital kitap platformları evlatların kısıtlı okuma deneyimini anlamlı hale getiriyor.

DİJİTAL KİTAP PLATFORMLARI SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİN ÖNÜNÜ AÇIYOR

Okuvaryum şeklinde dijital kitap platformları, okuyucular için geniş bir literatür barındırırken, dijitalleşme kapsamında sürdürülebilirlik hedeflerinin gerçekleştirilmesinin de önünü açıyor. Esat Uğurlu, dijital kitap platformlarının avantajlarını şu şekilde sıralıyor:

1. Data üretme ve tüketme sürecini kişisel deneyimlere dönüştürüyor.
2. Bireysel ilgi alanlarına bakılırsa kitap önerisi sunabiliyor.
3. Yüzlerce kitaba aynı anda ulaşmayı mümkün kılıyor.
4. Bir kitabın değişik basımlarına daha kolay bir halde erişilmesini sağlıyor.
5. Tabiat ananın korunmasına katkıda bulunuyor.

Dünyaya geneline bakılmış olduğu süre bilhassa Hollanda, Fransa şeklinde Avrupa ülkelerinin yanı sıra ABD Birleşik Devletleri’nde de dijital kütüphanelerin oldukça yaygın olduğu görülüyor. Pandemi döneminde Türkiye’de de rağbet görmeye süregelen bu platformlar, hemen hemen yeteri kadar tanınmıyor. E-kitap okuyucu cihazların yaygınlaşmaması ve dijital yayıncılık sektöründe kafi sayıda yerli yayınevinin olmaması dijital kütüphanelerin kullanımını kısıtlıyor. Dijital kütüphane Okuvaryum ise bu aşamada eğitim ve kültür açısından dijital kanallara meydana getirilen yatırımın artırılması icap ettiğini ifade ediyor.