Mustafa Kemal Atatürk’ü Mevzu Alan 10 Yabancı Yapıt
Cumhuriyetimizin Kurucusu Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk’ü bir kez daha andığımız bu 10 Kasım’da, yalnız yerli yazarların değil; yabancı yazarların da naturel olarak bir Mustafa Kemal hayranı bulunduğunu yazmış oldukları kitaplarla açıklıyoruz.
Yüce Önder Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk; askerlik yaşamı süresince komutanları ve tabanca arkadaşları tarafınca bir askerî deha olarak fazlaca büyük saygı görmüştü. Askeri yaşamının peşinden da devlet adamı kimliği ile öteki devletlerin liderlerinden eşine azca rastlanır bir saygı ve ilgi görmüştür.
Yunan önder Eleftherios Venizelos, 1934 senesinde kendisini yenik eden Mustafa Kemal Atatürk’ü 1934 senesinde Nobel Sulh Ödülü’ne aday gösterecek kadar hayrandı. Amerikan, İngiliz, Fransız, Japon devlet başkanlarının Mustafa Kemal Atatürk hakkında söylediği övgü dolu sözleri elbet bir yerlerde duymuşsunuzdur. Gelin biz şimdi yabancı yazarların Yüce Önder hakkında yazmış oldukları en iyi 10 kitaba göz atalım.
Mustafa Kemal Atatürk, Çağıl Türkiye’nin Kurucusu – Andrew Mango
Andrew Mango, Rus ve İngiliz kökenli bir yazar. 14 yıl kadar BBC’de üst düzey yöneticilik de icra eden Mango, Mustafa Kemal Atatürk’ü objektif olarak anlattığı bu eseri için tam 5 yıl süresince araştırmalar yapmak zorunda kalan ve araştırdıkça daha da fanatik olan bir yazar.
Mustafa Kemal Atatürk – Klaus Kreiser
Meşhur bir Türkolog ve Oryantalist (Batılı Doğu kültürünü araştıran şahıs) olan Kreiser, yazdığı bu eserde Mustafa Kemal Atatürk’ü “önceleri asker ve kendisini ulusal iradenin cisimleşmiş hali olarak gören bir politika adamı; daha sonraları ise dini ve dili, hukuku ve tarih anlayışını, kılık giysisi ve müziği derinden değişiklik yapmak isteyen bir kültür devrimcisi” şeklinde özetliyor.
Mustafa Kemal ve Uyanan Doğu – Paul Gentizon
1922 -1928 yılları aralığında Temps gazetesinde görevli olan Paul Gentizon tarafınca yazılan bu kitapta, yazar genel olarak Mustafa Kemal Atatürk devrimlerini Doğunun devrimleri ile kıyaslayıp; Mustafa Kemal Atatürk’ün başarıya ulaşmış olma sebeplerini sıralamaktadır. Mustafa Kemal Atatürk’ü; düşünceleri ve uygarlık alanındaki davranışlarıyla yalnız Türkiye’nin değil, tüm Doğunun lideri olarak gören yazar; kitabının isminde da buna ithafta bulunmuştur.
Mustafa Kemal Mustafa Kemal Atatürk 1881 – 1938 – Willy Sperco
Birinci Dünya Savaşı’nı İzmir’den takip eden İtalyan gazeteci ve yazar, Mustafa Kemal Atatürk’ü anlattığı bu kitapta Mustafa Kemal Atatürk için; “bir ulusun geleceğini atama edecek güçte; azimli, kesin ve onurlu bir insan” ifadesini de kullanmıştır. Sperco’nun İtalya Devlet Nişanı sahibi bir yazar bulunduğunu hatırlatmakta da yarar var.
Hayalet Süvari – Ray Brock
Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamını romanlaştırarak özetleyen Ray Brock’un bu eserinin arka kapağında Mustafa Kemal’e ithafen Alexandra Dumas’a ilişik fazlaca manidar bir söz alıntılanmıştır: “Bana yaşamı iki şey sevdirir: Özgürlük ve aşk! Aşk için yaşamımı veririm; fakat özgürlük için aşkımdan vazgeçerim“.
Ölümsüz Mustafa Kemal Atatürk – Norman Itzkowitz
Dünyanın sayılı üniversitelerinden kabul edilen Princeton Üniversitesi’nde Yakın Doğu Araştırmaları Profesörü olan Amerikalı Itzkowitz, bu eserinde Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamını çocukluk döneminden itibaren incelemiştir. Bazı okuyucular kitapta yanlış karakter analizleri olabileceğini ifade ediyor, bakalım sizler okuyunca neler düşüneceksiniz?
Demokrat (Demokratik) Diktatör Mustafa Kemal Atatürk – Paraşkev Paruşev
Her ne kadar başlığında diktatör kelimesi geçse de, içinde ne olduğu pek de öyleki değil şeklinde sanki… Bulgar yazar Paraşkev Paruşev’in bu eseri Türkiye Cumhuriyeti’nin ellinci yılı dolayısıyla yazdığını da hatırlatalım.
Mustafa Kemal, Bir İmparatorluğun Ölümü – Benoist Mechin
Mustafa Kemal Atatürk’ün yaşamında bilhassa Millî Savaşım Periyodu’ne odaklanan kitapta Fransız siyasetçi ve yazar Mechin, Mustafa Kemal Atatürk’e olan hayranlığını şu sözlerle ifade ediyor: “Görüleceği şeklinde, gerçek bir kez daha, hayal edilebileceklerin hepsini aşıyor, zira Mustafa Kemal’in eserinin bir benzeri daha tarihte yoktur“.
Mustafa Kemal Atatürk, Çağıl Türkiye’nin Kurucusu Dahi Generalden Liderlik Üstüne Dersler – Austin Bay
ABD ordusuna hizmet etmiş başarıya ulaşmış bir albay ve askeri tarihçi olan Austin Bay, bu kitabında Mustafa Kemal’in askerlik yaşamını ele alıyor. Mustafa Kemal Atatürk’ü askerî anlamda bir deha olarak ifade eden Bay, bu eserinde günümüzdeki bazı vakalara da değinerek, bazı gelişimleri karşılaştırma ediyor.
Mustafa Kemal Atatürk, Bir Milletin Doğuşu – Lord Kinross
Ve sıra bizce “yabancı yazarların Mustafa Kemal Atatürk hakkında yazdığı en iyi kitap” olan Lord Kinross’un eserine geldi. Mustafa Kemal Atatürk’ü daha çocukluk döneminden başlayıp, ebedî yolculuğuna kadar olan sürece kadar tüm hatlarıyla özetleyen Kinross, bu eserler birçok ödül de aldı. Her Türk gencinin okuması ihtiyaç duyulan bu yapıt okuyucularda; bir yabancı bizim Atamız’ı iyi mi bu kadar iyi anlatabiliyor merakına da sebep oluyor. İyi bir araştırmacı olan Kinross, bu eseri bizzat İngiliz Hükümeti’nin yazılı emri ile yazmaya adım atmıştır. Yapıt, İngiltere başta olmak suretiyle dünya genelinde Mustafa Kemal Atatürk’ü mevzu alan en meşhur yaşam öyküsü eserlerinin başlangıcında geliyor.
Kitap yayımlandığı zamanda o denli fazlaca beğenilmiştir ki, The Times “Bu kitap uygar Türkiye’yi yaratan ve tarihin akışını değiştiren Büyük Önder ile alakalı birçok data eksiğini giderecek bir araştırma ürünü, şimdiye kadar yayımlanmış en kapsamlı Mustafa Kemal Atatürk incelemesi.” yorumunda bulunmuştur.
Yüce Önder, bir sözünde “Beni görmek demek, yalnız yüzümü görmek değildir; Benim fikirlerimi, benim duygularımı anlıyorsanız ve hissediyorsanız, bu yeterlidir” diyor. Yüce Önderimiz’i idrak etmek için de yapmamız ihtiyaç duyulan ilk şey şüphesiz Mustafa Kemal Atatürk’ü mevzu edinen biyografik eserleri okumaktır. Bu sebeple bugün 10 Kasım vesilesiyle sizleri yabancı yazarların Mustafa Kemal Atatürk biyografileri ile tanıştırmak istedik.
Peki ya sizler Mustafa Kemal Atatürk’ü mevzu alan hangi kitapları okudunuz?
