F1 Kazasında Guanyu Zhou’nun Yaşamını Kurtaran Sistem: Halo

Formula 1 yarışları geçmişten günümüze daima aksiyonlu ve heyecanlı geçmiştir. Geçmişten günümüze devamlı değişiklik gösteren Formula 1 araçları, saatte 300 kilometreden fazla hızlara çıkabiliyorlar.

Bu dehşet güçlere haiz araçların pilotları ise işlerine tam anlamıyla odaklanmak zorundalar, zira en küçük bir hata canlarına mal olabiliyor. Güvenliği tam olarak sağlamak için kurallar katılaştırılsa da maalesef kurallar havacılıktaki benzer biçimde Formula 1’de de kimi zaman kanla yazılıyor.

2022 F1 Britanya Grand Prix’i açılış turunda Guanyu Zhou, Halo yardımıyla kurtuldu.

Zhou’yu kurtaran Halo’nun tam olarak ne olduğuna beraber göz atalım.

Pilotların içinde bulunmuş olduğu “Yaşam Hücresi” adında olan ortam, seneler içinde kaybedilen onlarca pilot ile beraber birçok değişime uğradı. Bunun sebebi ise normal olarak acil durumlarda pilotun güvenliğini sağlamaktı sadece yaşam hücresi bazı durumlarda yaşam kurtarmak için kafi olmuyor. Pilotların vücudu korunsa da kafaları daima açıkta duruyordu ve gelebilecek büyük bir darbeye karşı yalnızca kaskla korunuyordu.

Yaşam hücresinin kafi olmadığı alanlardan biri de dışarıdan gelen cisimlerin pilotların kafasına isabet etmesidir. Formula 1 pilotlarının kafasında bir kask bulunsa da bu kask etkili ve büyük darbelere karşı fazlaca yetersiz kalıyordu. Bu olayın da giderek ölümcül bir hale gelmesinden sonrasında ‘Halo’ yapısı devreye girdi.

2009 senesinde Henry Surtees adlı Formula 2 pilotunun kafasına kaza meydana getiren araçtan fırlayan bir tekerlek vurunca pilot dümdüz bir halde pist dışına çıkıp kaza yapmıştı ve yaşamını kaybetmişti. 2015 senesinde ise IndyCar’da yarışan Justin Wilson, önünde kaza meydana getiren araçtan kopan bir parçanın kafasına gelmesiyle yaşamını kaybetmişti. Felipe Massa’nın 2009 senesinde kafasına gelen bir cisim de onu neredeyse öldürüyordu sadece pilot o kazadan sonrasında da yarış kariyerine devam etti.

Bu olayların yaşanmasından sonrasında Mercedes, bu mevzuya bir çözüm üretmeye çalışan ilk şirket oldu ve peşinden FIA de çalışmalara başladı. Sonunda Ferrari ve Mercedes kendi tasarımlarını tamamlayarak, 2016 yılının başlarında bu yapıyı pistte denediler ve 2018 senesinde Halo’nun tüm F1 araçlarında mecburi olarak bulunacağı söylendi.  

Halo ne kadar sağlam?

Halo, ilk denenmiş olduğu sıralarda pilotların hepsinden şikâyet alsa da getirilmesinin ne kadar yararlı bulunduğunu son zamanlarda yaşanmış olan bazı olaylar ile daha net bir halde görebiliyoruz. İlk başlangıçta yolu birazcık kapattığı ve aerodinamik yapıyı bozmuş olduğu söylense de 2018 Belçika Grand Prix’i gözler önüne getirilmiş olduğu süre Halo olmasaydı nasıl bir facia yaşanacağı fazlaca açık bir halde görülüyor.

Vakaya daha yakın açıdan göz atalım:

Belçika Grand Prix’inin başlamasından derhal sonraki ilk virajda Hulkenberg, Fernando Alonso’ya arkadan temas ediyor ve Alonso’nun aracı uçarak Charles Leclerc’in aracının üstüne çıkıyor. Uçan aracın ön lastiği Charles Leclerc’in de ilerlemesiyle beraber pilotun kafasına gelecekken pilot Halo yardımıyla bugün Ferrari’nin pilotu olarak yarışmaya devam ediyor.

Buna fazlaca benzer bir vaka, gene aynı yıl içinde Formula 2 yarışlarında da yaşandı ve pilot Halo’nun da yardımıyla kurtuldu. Son olarak da geçtiğimiz günlerde 2022 F1 Britanya Grand Prix’i açılış turunda Guanyu Zhou’nun yaşamı kurtuldu.

Titanyumdan oluşturulan bu yapı, yalnızca 7 kiloluk bir ağırlığa haiz olsa da 12.000 kilogram ağırlığa katlanabiliyor.