Eski Çağlardaki Hayvanlar Neden Fazlaca Büyüktü?
Fazlaca eskiden yaşamış ve soyu tükenmiş canlılar günümüzdeki canlıların yanında fantastik filmlerden fırlamış şeklinde kalıyor. Peki bu devasa boyutlarını neye borçluydular?
Başta dinozorlar olmak suretiyle tarih öncesindeki canlılara kıyasla oldukca oldukca minik kalıyoruz. Dinozorların yanı sıra yılanlar, kedigiller ve dahası günümüzdeki benzerlerinin yanında bir canavar şeklinde kalıyor.
Üstelik bitkiler ve böcekler de akılalmaz büyüklüklere ulaşıyordu. Sonrasındaysa bir şeyler oldu ve canlılar küçüldü. Peki bu büyük etkiye yol açan şey neydi?
Tarih öncesindeki canlıların bu kadar büyük olmasının temel sebebi “siyanobakterilerin ortaya çıkardığı oksijen”di.
Göllerin ve denizlerin üstünde mavi-yeşil bir katman halinde görülebilen bu mikroskobik organizmalar, 2.4 milyar ilkin enerjilerini fotosentez yöntemiyle elde etmeyi başardı. Karbondioksit ile fotosentez gerçekleştirmeleri yardımıyla atmosfere -onlar için atık olan- oksijen yayıldı ve Dünya üstündeki yaşam formları ciddi seviyede değişti. Atmosferde oksijenin ortaya çıkması “Büyük Oksidasyon Vakası” olarak adlandırılıyor.
Oksijen soluyan organizmalar daha etken ve büyük olurlar.
800 milyon yıl ilkin oksijen miktarı artış gösterdi, 500 milyon önceyse daha da arttı. Bu oksijen fazlalığı canlıların irileşmesi için bulunmaz nimetti. Hücreleri oksijenle dolan canlılar zaman içinde daha atik oldu ve irileşti.
Arkasından göktaşı çarpması sebebiyle kitlesel bir yok oluş gerçekleşti ve oksijen miktarı ciddi anlamda düştü. Bu felaketten yalnızca minik boyutta olan, daha azca oksijenle hayatta kalabilen canlılar kurtuldu.
Cope Kuralı’na göreyse canlılar bundan oldukca uzun seneler sonrasında gene büyük olacak.
Bu fikre bakılırsa canlılar zaman içinde evrimleştikçe gelişme eğilimi gösterir. Tarih öncesindeki canlılar da zaman içinde devasa boyutlara ulaştı. Bu canlıların yok oluşlarının üstünden 66 milyon yıl geçti ve bu süre, canlıların yine devasa boyutlara ulaşabilmesi için oldukça kısa.
İLGİLİ HABER
Yeni Nesillerin Boyu Neden Sizden Daha Uzun? Sebebini Öğrenince Küçük Bir Burukluk Hissedebilirsiniz!
Tek neden oksijen olmayabilir!
O çağlarda kara kütleleri daha büyüktü, bu da daha çok alan anlamına geliyor. Sınırı olan bir alanda, bilhassa de adalarda evrimleşen canlıların daha minik boyutlarda olduğu biliniyor. Ada halklarından olan pigmeler, aborjinler bunun en güzel örneklerindendir.
Kaynaklar: 1, 2, 3, 4, 5, 6
İLGİLİ HABER
Fantastik Filmlerden Fırlamış Benzer biçimde Duran, Bir Zamanlar Yaşadığına Bile İnanamayacağınız 11 Hayvan
