Son Yılların En Pahalı ve Soğuk Kışına Hazır mısınız?

Mevsimler değişirken birçoğumuz kışlıklarımızı, ısıtıcılarımızı meydana çıkartmaktan başka bir şey yapmıyoruz. Sadece yavaş yavaş kendisini göstermeye süregelen kış, pek oldukça açıdan oldukça daha sert geçecek. Şu demek oluyor ki önceki yıllara kıyasla bu yıl, kışa daha hazırlıklı olmalıyız. 

Güçlük göreceli bir kavram olsa da orta halli bir gelire sahipseniz kışa hazırlanmak önceki yıllardan birazcık daha zor olabilir. Mevsim geçişlerinde yapılması ihtiyaç duyulan bakımlar, yeni gereksinimler bir fazlaca pahalı tutabiliyor. Peki kendimizi kışa hazırlamak için neler yapmalıyız? Önümüzdeki mevsim neden daha zor geçecek? Gelin sebeplerine şu şekilde bir bakalım.

Kış yaklaşırken başımıza neler geldiğini bir hatırlayalım… 

Hepimize büyük kayıplar, yıkımlar yaşatan bir virüsle başlamış olalım. Evet, Covid-19’dan bahsediyoruz. Virüs ilk olarak 2019 senesinde ortaya çıkmış olsa da günümüzde hala pandemi sürecinin etkilerini yaşamaya devam ediyoruz. Bunun en büyük sebebi ise dünyanın pek oldukça yerinde virüsün yayılmasıyla beraber üretimin durma noktasına gelmiş olması. Haliyle üretim azalınca, pandemi dönüşünde büyük zorluklarla karşılaştık.

Virüsü bir türlü atlatamıyorken dert üzerine dert yüklendik ve ithalat-ihracat dengelerini alt üst eden birçok vaka yaşadık. Mesela Rusya ve Ukrayna içinde çıkan savaş benzer biçimde. Ülkeler içinde yaşanmış olan bu gerilim yalnız Türkiye’yi değil, tüm dünyayı büyük seviyede etkiledi.  

Rusya’nın dünyanın organik gaz rezervlerinin büyük bir kısmına haiz olması da problemler yarattı.

Rusya petrolde dünyanın en büyük, kömürde ise en büyük ikinci rezervine haiz. Rusya, kendisine uygulanan yaptırımlar sonrası organik gaz ve petrol ihracını büyük oranda azalttı. Doğal bu durumun peşinden halihazırda aslına bakarsan kötü bir dönemden geçen ülkeler, bu kez da ısınma derdine düştü.  

Bir taraftan ise yazları oldukça daha sıcak dönemler yaşadık. Antartika’da deniz buzu üstün dereceli seviyede düştü. Bunun neticeleri olarak da iklimlerin dengesi etkilenmeye devam etti. Gelecek günlerde tüm bu sebeplerle beraber; organik gazı daha pahalıya aldığımız, ekonomik olarak zorlanacağımız ve daha soğuk bir kış geçireceğiz.

Savaşlar, siyasi gerilimler, orman yangınları, kriz derken büyük bir kaosun içine sürüklendik ve bazı neticeleri oldu.

Ekonomik olarak zorlanıyorsanız ne yaparsınız? Harcamalarınızdan kısarsınız. Mesela; şu anda üstünüze bir mont almak için yüzlerce lira ödemeniz gerektiği için bu kışı da eski montunuzla geçirecek olabilirsiniz. Sadece bu durum yalnızca sizin yaşadığınız bir şey değil. 

Aynı durum ülkemiz ekonomisi de ilgilendiriyor. Dışarıdan ithal ettiğimiz ürünleri daha pahalıya alıyoruz ve bu ürünlere patatesten, şekere ve hatta organik gaza kadar birçok şey dahil. Ülkemizin daha pahalıya ithal etmiş olduğu ürünler, bizim de daha pahalıya almamıza sebep oluyor ve netice olarak bu artışlar faturalarımıza yansıyor.  

Peki ısınmak için organik gaz kullanmak mı, yoksa elektrikli ısıtıcılara sığınmak mı daha mantıklı? 

Naturel gazla ısınmayı seçtiğinizi varsayalım. Tüm evinizi ısıtabilir, sıcak su ihtiyacınız olan şeyi da gene organik gazdan karşılayabilirsiniz. Sadece organik gazla tüm evinizi ısıtmak hem pahalıya gelecektir hem de çevreye zarar vermenize sebep olacaktır.

Elektrikle ısınmayı seçtiğinizde ise bunu yapabileceğiniz birden fazla vasıta var. Klima taktırabilir, elektrikli ısıtıcılar kullanabilirsiniz. Klima, birçok açıdan oldukça mantıklı görünebilir. Mesela yazları soğuk, kış aylarında sıcak ihtiyacınız olan şeyi karşılayabilir.

Fena tarafı ise klimayla birden fazla odayı ısıtmak oldukça zor. Elektrikli ısıtıcılar ise maliyet olarak kıyaslandığında klimayla neredeyse aynı oranda elektrik tüketiyor.  

Isınmak ise artık oldukça daha pahalı.

Günümüz ekonomisinde maalesef ki iki şekilde de ısınmak oldukça zor. Zira organik gaz fiyatlarına geçtiğimiz yıla kıyasla elektriğe %85, organik gaza ise %174 zam geldi. Merkez Bankası verilerine gore %83.45’lik bir senelik enflasyon oranına sahibiz. Birazcık daha geriye gittiğimizde bu oranın 2005 senesinde %9.24 bulunduğunu görüyoruz.  

Bildiğiniz benzer biçimde bazı sebeplerden dolayı TL büyük bir kıymet kaybı yaşadı. 2002 senesinde 1 dolar 1,41 TL iken %9.24’lük enflasyon oranı olan 2005 senesinde 1 dolar 1.35 TL’ydi. Şu demek oluyor ki alım gücümüz içerde ve dışarıda büyük oranda etkilendi ve etkilenmeye de devam ediyor.

Biz en iyisi bu kış, ayağımızı yorganımıza gore uzatalım… Peki soğuklara nasıl hazırlanacağız? 

Birçoğumuz önemsemiyor olsak da pencere ve kapıların yalıtımı oldukça mühim.  

Kar soğukları bastırmadan ilk yapmanız ihtiyaç duyulan şey pencere ve kapılarınızın yalıtımını yaptırmak olmalı. Bunun için büyük miktarlar ödemek istemiyorsanız pencere ve kapılarınızın çerçeve kısımlarına yalıtım bantları yapıştırabilirsiniz.  

Ilık suyla duş alın. Evet, ılık. Sıcak değil. 

Sıcak suyla duş almak duştan çıktıktan sonrasında daha çok üşümenize sebep olacağı benzer biçimde cildinizin de zarar görmesine sebep olabilir. Oldukca sıcak suyla duş alıp soğuk bir ortama girdiğinizde cildiniz kuruyabilir ve egzama, sedef benzer biçimde hastalıklarınızı tetikleyebilir.  

Isınmak için soba yada şömine kullanıyorsanız bacalarınızı ve soba borularınızı temizlemeniz gerekiyor.  

Bilhassa soba oldukça ürkütücü bir ısınma aracı olabilir. Maalesef ki kış aylarında gördüğümüz sobadan zehirlenme haberlerinin büyük birçoğu boruların temizlenmemesi sebebiyle gerçekleşiyor. Muntazam temizlenmeyen borularda ve bacada kalan kalıntılar bir süre sonrasında üstüne yeniler ilave edilerek çoğalmaya ve tıkanıklık yaratmaya adım atar.  

Çıkacak bir yer bulamayan karbonmonoksit gazı odanın içine yayılmaya başladıktan sonrasında da gaz zehirlenmeleri meydana gelir. Aynı şey şömine ve benzer şekilde çalışan ısınma araçlarında da geçerlidir. Bu sebeple bacalarınızın, borularınızın temiz olduğundan güvenilir olmalısınız. 

Sıcak su ısıtıcınız var ise, borularına yalıtım yapmak isteyebilirsiniz.

Sıcak su ısıtıcıları bilhassa organik gaz olmayan evlerde yaşam kurtarıcı olabiliyor. Sadece kış aylarında sağladıkları sıcak suyun ısısında düşüş yaşanabilir. Bunu önlemek için ise su ısıtıcınızın boru ve vana kısımlarına folyo ve elyaf benzer biçimde malzemelerle yalıtım yapabilirsiniz. Böylelikle su ısıtıcınızdan musluğunuza gelen su, sıcaklığını daha iyi koruyacaktır.

Otomobilinizin bakımlarını da unutmamak lazım.  

Bir otomobiliniz var ise, kıymetini bilmelisiniz. Zira bir otomobil sahibi olmak artık pek kolay değil. Otomobilinizi korumak için yapabileceğiniz çeşitli şeyler var. İlk yapmanız ihtiyaç duyulan doğal ki klasikleşen bir tavsiye olarak; kış lastiği ve kar zincirine haiz olmanız. Sadece kar yağan ve buzlanmış bir yerde otomobil sürmek oldukça zor olabilir.  

Zor bir durumda buzların içinden çıkabilmeniz için otomobilinize bir miktar kum koyabilirsiniz. Gene donmayı azaltacağı için kaya tuzu bulundurmanız da yararlı olacaktır. Ufak benzer biçimde görünen bu malzemeler, sürtünme kuvvetini artıracağı için lastiğinizin buzda daha azca kaymasına sebep olacaktır. Dolayısıyla da bu minik şeyler, sizi daha büyük kayıplardan koruyabilir.

Maalesef ki yukarıda da uzun uzun anlattığımız benzer biçimde bu kış oldukça zor geçecek. Bu sebeple de sizlere sunabileceğimiz tavsiyeler bir yere kadar sizi yönetim edecektir. Sunduğumuz önerilerde de evinizin ısısını koruyabilmeniz, vücudunuzun sıcaklığını dengeleyebilmeniz ve otomobilinize gelebilecek maddi zararları önlemenizi amaçladık. Sadece mevsim geçişlerinde her şey oldukça daha pahalı bir hale geliyor. Bu sebeple mümkün olduğunca tutumlu davranıp, üşütüp hasta olmamaya çalışacağız. 

Kaynaklar: Merkez Bankası, BBC, Bob Vila, EuroNews, EverGreen