Perseverance Bulgu Aracı, Mars’ta Oksijen Üretiyor

NASA’nın Mars’taki yeni gözü kulağı olan Perseverance bulgu aracı, bilim dünyası için yeni bir ilke imza attı. Dün gece resmi web sitesi üstünden yeni bir izahat paylaşan NASA, Perseverance’ın Mars atmosferindeki bir miktar karbondioksiti oksijene dönüştürdüğünü ifade ederken; bulgu bu işlemi Dünya dışı bir gezegende gerçekleştiren ilk vasıta bulunduğunu belirtti.

NASA’nın uzay teknolojileri görevinin ortak yöneticisi Jim Reuter, söz mevzusu gelişmenin Mars’taki karbondioksiti oksijene dönüştürme emek harcamaları mevzusunda eleştiri bir adım bulunduğunu ifade ederken, deneyi gerçekleştiren cihazın yeni nesil versiyonlarının gelecekte insanoğlu tarafınca gerçekleştirilecek Mars görevlerinin önünü açacağını dile getirdi.

MOXIE, karbondioksiti parçalayıp oksijen üretiyor

Karbondioksiti oksijene dönüştürme işlemi yalnızca astronotların Mars’ta nefes alabilmesi için değil, Dünya’dan Mars’a gidecek roketlerin dönüşte kullanılacak yakıtı da Dünya’dan Mars’a taşımaları ihtiyacını ortadan kaldırma potansiyeli açısından mühim. Zira görkemli, devasa roketlerin büyük bir kısmını yakıt tankları oluşturuyor.

Ortalama bir otomobil aküsü boyutunda olan MOXIE  adlı gözlem aracı, Perseverance’in sağ ön tarafında bulunuyor ve bilim adamları tarafınca “mekanik ağaç” olarak adlandırılıyor. MOXIE, bir karbon ve iki oksijen atomundan oluşan karbondioksit moleküllerini parçalamak için elektrik ve kimyadan faydalanıyor. MOXIE, karbondioksiti oksijene dönüştürme sürecinde yan ürün olarak ise karbonmonoksit oluşuyor.

MOXIE’nin devasa versiyonları 25 ton oksijen üretebilir

MOXIE’nin ilk oksijen üretme deneyinde 5 gram oksijen üretti ki bu miktar, bir astronota ortalama 10 dakika süresince yetebilir. Sadece gelecek deneylerde MOXIE’nin daha da fazla oksijen üretebilmesi hedefleniyor zira söz mevzusu aracın saatte 10 grama kadar oksijen üretme kapasitesi bulunuyor.

Bilim adamları MOXIE’yi yalnızca insan yaşamı için yaşamı olan oksijeni üretebilecek şekilde değil, hem de 800 santigrat aşama benzer biçimde ekstrem koşullarda çalışabilecek şekilde tasarladı. MIT mühendisi Michael Hecht, MOXIE’nin bir tonluk versiyonunun bir roketin Mars’tan fırlatılabilmesi için lüzumlu 25 ton oksijen üretebileceğini öne sürüyor. 

Mars atmosferinin ortalama yüzde 96’sı karbondioksit olduğundan, havadaki karbondioksiti oksijene dönüştürmek; yer altındaki buzu çıkarıp elektrolize ederek oksijen üretmeye çalışmaktan oldukca daha ergonomik olabilir. Dolayısı ile insanlığın Mars’taki geleceğinin MOXIE benzer biçimde mekanik ağaçlara bağlı bulunduğunu söylemek o kadar da yanlış olmaz.