Grönland’daki Buzul Erimesinin Temel Sebepleri Tespit Edildi

Grönland’ın yüzeyini kaplayan buzulların erimesi, gezegenimizdeki deniz seviyelerinin yükselmesindeki en mühim etken. Genel olarak küresel ısınmanın mühim bir sonucu olarak değerlendirilen ve gelecekte gezegenimiz için büyük risk teşkil eden bu durumun kaynağını anlayabilmek için pek fazlaca araştırma gerçekleştiriliyor.

Kaliforniya Üniversitesi Irvine Kampüsü’nden bilim adamlarının gerçekleştirdiği yeni bir araştırma ise bu soruya büyük oranda cevap verdi. Araştırma, sera tesirinin buzulların erimesindeki tesirinin tahmin edilmiş olduğu kadar yüksek olmadığını, erimeye sebebiyet veren aslolan durumun ise katabatik rüzgarlar bulunduğunu ortaya koydu.

Büyük erimelerin yalnızca yüzde 2’si sera tesiri kaynaklı:

Grönland Buz Tabakasının erimeye en duyarlı bölgelerindeki hava istasyonlarından elde edilmiş on senelik ölçümlerin kullanıldığı araştırmaya gore, 2007’den bu yana yaşanmış olan büyük kütlesel erime vakaları, toplam erimenin yalnızca yüzde 2’sini oluşturuyor. Seri tesiri sebebiyle yaşanmış olan bu erimelerin haricinde, buzullardaki erimenin ana deposu olarak ise katabatik rüzgarlar karşımıza çıkıyor. Kaliforniya Üniversitesi Irvine Kampüsü’nden (UCI) profesör Charlie Zender mevzuya ilişkin olarak “Yaygın hipotez, bulutların sera etkisiyle şiddetlenen süratli erime olaylarının Grönland’daki buz hacmi kaybının mühim bir kısmının sebebi olduğudur. Sadece, 2007’den bu yana toplam yüzey erimesinin yalnızca yüzde ikisinin bu tür aşırı olaylardan kaynaklandığını gördük” sözleriyle durumu özetliyor.

Yamaçlardan aşağı doğru süzülen havanın yarattığı aşağı yönlü bir rüzgar olan katabatik rüzgarların, erimenin ortalama yüzde 59’una sebebiyet verdiği belirtiliyor.

Erimenin yüzde 28’i katabatik rüzgarlar olarak malum mahalli hava akımlarıyla çakışan açık sema dönemlerinde buz yüzeyine ulaşan güneş radyasyonundan kaynaklanırken yüzde 31’lik bir kısmı ise bu rüzgarların oluşturduğu türbülansın sebep olduğu kırılgan ısı değişimi sebebiyle yaşanıyor.

Araştırmacılara gore, katabatik rüzgarların kutup buzunun devamlı düşüşüne katkısı bu araştırma ile beraber daha iyi anlaşıldı. Grönland’da güneş ışığı kardan ve buzdan yansıyor ve havayı yukarı yönlü olarak ısıtıyor. Katabatik rüzgarlar ise atmosferi bir mikser şeklinde karışmasını sağlayarak sıcak havayı yine yüzeye götürüyor. Bu da erimenin hızlanmasına sebep oluyor.