Seneler geçse bile her dönem dinlediğimiz, değişik yaşam tarzlarına hitap edebilen, 7’den 77’ye her insanın sevgilisi olan Barış Manço’nun neredeyse Eurovision’a katılacağını fakat TRT’yle yaşamış olduğu problemler sebebiyle katılamadığını biliyor muydunuz?
1956 yılından beridir 2020 yılındaki pandemi haricinde her yıl düzenlenen, resmî adıyla Eurovision Şarkı Yarışması (Eurovision Song Contest)’nda ülkemizin ilk ve tek zaferini Sertab Erener’in Everyway That I Can’i ile elde ettik. Son olarak 2012 senesinde Can Bonomo ile katıldığımız Eurovision’un üstünden ise tam 10 yıl geçti.
1997 senesinde Şebnem Paker’in performansıyla ilk kez 100 puan barajını geçen ve etkili bir perfomans gösteren ülkemiz, 2003 yılındaki zafere kadar Eurovision’da kalıcı bir iz bırakamadı. Bu fena performansta şüphesiz ki en büyük hisse, aday seçiminde meydana getirilen yanlışlardı. Peki ya Barış Manço şeklinde kendine özgü seçimi olan bir isim Eurovision’a katılsaydı neler olurdu?
Sulh Manço neden Eurovision’a katıl(a)madı?
1980 senesinde bir seyahat esnasında THY mensupları Manço’nun önünü keserek, Manço’ya; “Eurovision’da gelecek yıl bizleri siz temsil edin” derler. Manço da bu isteğe pozitif yanıtlar verir ve katılırsa kazanacağından güvenli bulunduğunu ifade eder.
- Sulh Manço, Eurovision öncesinde kendisini Avrupa’ya tanıtmak istedi
1983 yılına kadar Manço tarafınca hazırlıklar yapılır, hatta Almanya başta olmak suretiyle pek oldukça Avrupa ülkesinde basın, Manço’dan “Türkiye’nin Eurovision talibi” olarak söz eder. 1983 senesinde 94 adayın katılmış olduğu ve TRT’nin jüriliğindeki ulusal elemelerde Sulh Manço, ilk 20’nin haricinde kalmış, çeyrek final yüzü bile görememişti.
Barış Manço’nun TRT tarafınca reddedilen “Kazma” şarkısı:
Hem “Nick the Chopper” hem de çeşitli mevzularda TRT ile ters düşen Barış Manço, TRT tarafınca elendikten sonrasında “Eurovision’da ilk ona giremezsem para istemediğimi ve zafer sözü vermeme karşın; Jüri, şarkımla alay etti ve beni sevmedikleri için şarkıma ön yargı ile yaklaşıp elediler” dedi. Manço ek olarak, “şarkımı plak yapmış olup basacağım, artık karar halkımızındır” çıkışını yaparak TRT jürisine sunmuş olduğu “Kazma” şarkısını albüm yapmış oldu. Kazma, o yıl ilk ay 550 bin satarak satış rekoru kırdı ve senenin en oldukça satan eseri oldu.
Sulh Manço yerine seçilen Çetin Alp, 0 (sıfır) puan aldı
Barış Manço’nun çeyrek final bile göremeden elendiği TRT elemelerinde Çetin Alp, Opera şarkısıyla birinci olur ve 1983 senesinde Eurovision’da ülkemizi temsil eder. Barış Manço’nun hakkının yendiği yıl Türkiye, Çetin Alp ile sıfır puan alarak sonuncu oldu.
Çetin Alp’in Manço eleştirileri
- Sağda; Çetin Alp ve Sulh Manço’nun atışması, Sağda; gelecek yıllarda her insanın elemelere katılmasını protesto eden sanatçıların haberi
Barış Manço’nun “Çetin Alp’in şarkısı oldukça kötüydü, sırf Avrupa’da müzikle uğraşmak için şarkı söylemiş oldu” çıkışına Alp; “25 santimetre saç uzatmakla, eşekle, kazmayla şarkı söylenmez” diyerek karşılık vermişti. Alp’in bu çıkışı sonrasında akıllara, “Barış Manço uzun saçlı olduğundan mi elendi” soruları geldi. Barış Manço ise “saçlarım 25 değil 40 santimetre, şarkılarımın takdiri halkıma aittir” yanıtını verdi.
Tüm bu tartışmalar bir kenara dursun; Sulh Manço, eğer Eurovision’a katılmış olsaydı elde edebileceğimiz neticeleri şöyleki bir gözden geçirelim.
Eurovision’da zafere giden yol: İngilizce
Eurovision’da zafere ulaşan 66 şarkıdan 33’ü ve yarışmayı kazanan son 30 şarkıdan 24 tanesinin İngilizce bulunduğunu da göz önüne alacak olursak; Eurovision’da zafere gitmenin anahtarlarından biri de asla şüphesiz ki İngilizce şarkılar ile katılmaktır.
Ikimiz de bu sebeple Barış Manço’nun İngilizce şarkılarını düşünerek, ihtimaller içinde bir “Ya Sulh Ağabey Eurovision’a katılsaydı…” hikâyesini sizlerle paylaşmak istiyoruz.
Sulh Manço’nun İngilizce şarkıları
Türkçe’nin yanında İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Japonca şeklinde dillerde de şarkılar seslendiren Barış Manço’nun ortalama 30 kadar İngilizce şarkısı bulunmakta. Normal olarak ki İngilizce olan her şarkısı Eurovision kazanmaya kafi değilse de, pek bir çok Eurovision seviyesinin bile üstünde. Şimdi sizlerle, “Eurovision’a katılmış olsa zaferle dönmesi güvence olan” Barış Manço şarkılarına bir göz atalım.
Blue Morning Angel:
1976 senesinde piyasaya sürülen ve tamamı İngilizce şarkılardan oluşan “Baris Mancho” adlı albümdeki en ilgi çekici şarkılardan önde gelen Blue Morning Angel, hem enerjisi hem de sözleri ile Eurovision’a katılsa birinciliği göğüsleyebilecek Barış Manço şarkılarından yalnız biriydi…
Emerald Garden:
Türkçe bir şarkı olan Nazar Eyle’den Barış Manço tarafınca İngilizceye uyarlanan Emerald Garden için bazı kaynaklar, aslolan uyarlama olanın Nazar Eyle bulunduğunu da iddia etmektedir. İddialar bir kenara dursun, Eurovision kalitesindeki bu güzel şarkının keyfini çıkaralım…
Little Darling:
Elektrogitar ve bağlamanın birlikte kullanıldığı adeta bir doğu – batı sentezi olan ve Kurtalan Express’in müthiş performansına Barış Manço da eklenince; ihtimaller içinde bir Eurovision adaylığında kazanan sizce de belli değil mi?
Lonely Man:
Barış Manço’nun “yalnız bir insanın öyküsünü anlatmaya çalışacağız” diyerek giriş yapmış olduğu Lonely Man, daha ilkin “Nenni Bebek” şarkısı olarak da yayınlanmıştı.
Nick the Chopper:
Listemizdeki en popüler şarkılardan biri de asla şüphesiz ki Nick the Chopper. Yurt haricinde da büyük sükse icra eden Nick the Chopper, tabiat sevgisini tema edinen; ağaçları keserek ormanı yok etmek isteyen bir adamdan intikam alan ağaçların hikâyesini konu alıyor. Bilhassa Avrupa ve ara sıra vatanımızda düzenlenen çevreci eylemlerde Nick the Chopper şarkısının çaldığına da tanık olmuşuzdur.
- Sulh Manço’nun Dostum Eşek ve Nick the Chopper şarkılarından dolayı yaşamış olduğu bazı problemler
Nick the Chopper’ın TRT’de yayınlandığı dönem, TRT tarafınca Sulh Manço’ya bir süre sıkıdüzen uygulanmış; uygulanan sansürün ana sebebinin şarkıda geçen çevreci mesajlar olduğu öne sürülmüştü.
Tell Me Old Man:
Âşık Veysel’in ölümsüz eseri “Uzun İnce Bir Yoldayım”ı “Tell Me Old Man” olarak yorumlayan Barış Manço, listedeki öteki şarkıların aksine bu slow şarkıyla bile Eurovision’da zafere gidebilecek bir performansı bizlere sunmuş…
Özetlemek gerekirse Baris Mancho albümü
Baris Mancho albümü, 1976 senesinde Belçika’da piyasaya sürülmüştü. Barış Manço, bu albüm ile oldukça büyük başarılar beklerken, yurt haricinde istediği başarıyı sağlayamadı. Pek oldukça şahıs, beklentilerin altında kalan bu albüm için “aksan uyuşmazlığı” yorumunda bulunmuş oldu.
BONUS:
Barış Manço’nun Nick the Chopper için hususi olarak hazırlandığı bu halini daha ilkin asla görmüş müydünüz?
Peki ya sizler Barış Manço’nun Eurovision’a katılamaması hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce Çetin Alp’in Opera’sı, Kazma’dan daha mı iyiydi yoksa olayın altında yatan başka sebepler mi vardı? Düşüncelerinizi yorumlar bölümünde bizlerle paylaşabilirsiniz.
Not: Şarkı adları alfabetik olarak sıralanmıştır.
Kaynaklar: 1 / 2 /