BDDK’dan ‘Ticari Krediler’ Hakkında Yeni Açıklama

Türkiye, geçtiğimiz hafta sonunu BDDK’nın ticari kredilerle ilgili yapmış olduğu açıklamayı yorumlamakla geçirdi. Açıklamanın derhal peşinden bilgileri sizinle paylaşmış, nakit parasının döviz karşılığı 15 milyon TL’yi aşan şirketlerin kredi kullanamayacaklarını söylemiştik. Şimdiyse bu mevzuyla ilgili yeni bir gelişme daha yaşandı. BDDK, kararla ilgili yeni bir açıklamada daha bulunmuş oldu. Meydana getirilen yeni açıklama, doların geçici olarak iyice geriye çekilmesine yol açtı.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafınca meydana getirilen yeni açıklamalara bakılırsa şirketlerin, söz mevzusu düzenlemeye dahil olabilmeleri için ilk açıklamada yer edinen üç şartın üçünü de kapsıyor olması gerekecek. Doğrusu azca sonrasında paylaşacağımız hususlardan bir tanesini bile kapsamayan firmalar, gene ticari kredi kullanmaya devam edebilecekler.

Şu üç şartın üçünü de kapsayan firmalar, artık ticari kredi kullanamayacak:

• Bağımsız denetime doğal olarak bir şirket olmak.
• 15 milyon TL’yi aşan altın ve döviz varlığına haiz olmak.
• Firmanın varlıklarının TL karşılığının etken toplamından yada son 1 senelik net satış gelirinden büyük olanının yüzde 10’unu aşması.

İşte bu üç şartın üçü birden sağlanıyorsa, o şirket için ticari kredi kullanmak mümkün olmayacak. Bununla beraber, her üç şartı da elde eden bazı firmalar, her şeye karşın kredi kullanabilecekler. BDDK, bazı istisnai durumların bulunduğunu ve bu istisnai durumlarda kredi kullanımına izin verileceğini açıkladı. BDDK’nın mevzuyla ilgili tam açıklaması şöyleki:

“Kararın uygulanmasına ilişkin yaşanabilecek tereddütlerin giderilmesi bakımından bazı açıklamaların yapılmasında yarar görülmüştür. Bağımsız denetime doğal olarak bir şirket olması, firmanın yabancı para (YP) nakdi varlıklarının (altın dahil, efektif döviz ile bankalardaki YP mevduatın) TL karşılığının 15 milyon liranın üstünde olması ve firmanın YP nakdi varlıkların TL karşılığının etken toplamından yada son 1 senelik net satış gelirinden büyük olanının yüzde 10’unu aşması… Herhangi bir firmanın karar kapsamına girebilmesi söz mevzusu 3 şartın hepsinin birden sağlanması gerekmektedir. Öteki taraftan, söz mevzusu karar kapsamına gerçek kişiler ile gerçek şahıs şirket ortakları da girmemektedir.”

BDDK’nın web sitesinde yer edinen 8 sayfalık açıklamanın tamamına, buradaki bağlantı üstünden ulaşılabilir.

Dolar/TL paritesi 16,10 seviyelerine kadar geriledi. Sonrasında tekrardan yükselişe geçti

*Dolar/TL paritesinin saatlik değişimi. Kaynak: TradingVİew

BDDK’nın ilk açıklaması, piyasaların kapanışı sonrası gerçekleştirilmişti. O saatlerde 17,37 olan dolar/TL paritesi, açıklamanın derhal peşinden 16,54’e kadar geriledi. Sadece bu gerileme geçiçi oldu ve dolar, TL karşısında kıymet kazanarak 16,79 seviyelerine geldi. Dün gece saatlerinde meydana getirilen yeni açıklama ve piyasaların açılmasıyla bir kez daha sert bir halde düşüşe geçen dolar kuru, bu yazının yazıldığı an itibarıyla 16,53’ten işlem görüyor. 

Dolar, BDDK’nın açıklamasıyla neden düşmeye başladı?

BDDK tarafınca meydana getirilen açıklamalar doları düşürdü. Tamam da niye? İşte bu probleminin cevabı, en rahat anlatımıyla şu: Firmalar, kasalarında nakdi para olsa dahi operasyonlarını çoğunlukla ticari kredilerle sürdürüyorlar. Sadece alınan karara bakılırsa dolar yada altın tutan firmalar, 15 milyon TL’nin üstünde varlığa haiz olursa kredi kullanamayacaklar. İşte bu durum, kredi ile işlerini sürdürmeye devam etmek isteyen şirketleri dolar bozmaya sevk etti. Bu da dolar/TL paritesinin gerilemesine yol açtı. 

Ekonomistler ne diyor?

Mevzuyla ilgili bir video hazırlayan ve YouTube kanalından paylaşan Prof. Özgür Demirtaş, BDDK kararının doğru bir adım olmadığını, bunun doların gazını almak için kısa vadeli bir çözüm bulunduğunu söylemiş oldu. Bazı ekonomistlerse yaşananları piyasalara direkt müdahale olarak nitelendiriyorlar…