Formula 1’in Liderleri: Enzo Ferrari

Yarış otomobili, Formula 1 denilince akla ilk gelen isim, normal olarak Enzo Ferrari olur. 1898 senesinde doğan Ferrari efsanesi, hayatına yüzlerce başarı, onlarca otomobil ve birçok acı sığdırmış. Bu acıların en başlangıcında babası, abisi ve kendi öz oğlu bulunuyor.

Haiz olduğu mütevazı hayata karşın son aşama zor şartlar altında dünya efsanesi Ferrari’yi yaratmayı başaran Enzo Ferrari’yi, yaşanmışlıklarıyla beraber yeniden anmak istedik. 

2. Dünya Savaşı ve salgınla geçen bir gençlik 

1898 yılının Şubat ayında İtalya’da dünyaya gelen Enzo Ferrari, orta gelirli bir ailenin çocuğuydu ve bu yüzden de mütevazı bir çocukluk geçirdi. İlgi odağı olmayı son aşama seven Ferrari’nin daha çocukken aklında 3 değişik imgesel vardı; spor muhabiri, yarış pilotu ya da opera sanatçısı olmak.

Hayallerin yanında bir de gerçekler vardı elbet. O dönemde tüm dünyayı tesiri altına alan İkinci Dünya Savaşı, Ferrari’nin de ailesini etkilemiş, Enzo hemen hemen 18 yaşlarındayken abisini ve babasını muharebede yakalandıkları salgından dolayı kaybetmişti. İlerleyen dönemde tıpkı ailesindeki öteki erkek fertler benzer biçimde orduya giden Enzo, burada babası ve abisi gibi salgına yakalandı sadece salgını atlatıp iyileşmeyi başaran ender kişilerden oldu. 

Enzo, ordudan döndükten sonrasında daha oldukca küçükken kurduğu hayalleri üstünde düşünmeye başladı sadece bu sefer mühim kriter, hangisinden para kazanabileceğiydi. Yarış pilotluğuna yönelmeyi yeğleyen Enzo, en önce Fiat’a başvurdu sadece İtalya’nın durumu savaş sonrasında oldukca fena olduğundan Fiat’tan pozitif bir cevap alamadı. 

Enzo, piste ilk kez Alpha Romeo ile ayak bastı 

1920 senesinde, Vespa için kontrol sürüşleri hayata geçirmeye ve Alpha Romeo için yarışmaya başladı. Ortalama 12 yıl süresince Alpha Romeo için yarışmaya devam eden Enzo, oğlu Dino Ferrari doğduktan sonrasında yarış pilotluğunu bırakıp, hayalindeki arabayı tasarlamak istedi sadece Alpha Romeo’nun ısrarlarına dayanamayarak takımda sportif direktörlüğü hayata geçirmeye başladı. İtalyan efsanesi, burada edinmiş olduğu deneyimlerden kendi firmasını kurarken fazlasıyla faydalanacaktı.

1929 senesinde kurduğu Scuderia Ferrari ekibi, Enzo için bir hayal niteliğindeydi sadece genç yarış pilotu yönetim ve planlama mevzusunda o denli iyiydi ki Scuderia Ferrari kısa bir süre içinde Alpha Romeo’nun resmi yarış ekibi haline geldi.

Ferrari’nin ilk temelleri, doğduğu kent Modena’da kuruldu 

Artık hayallerinin peşinden koşma zamanının geldiğini düşünen Enzo, Alpha Romeo’yu bıraktı, doğduğu kent Modena’ya gitti ve burada kendisine ufak bir imalathane inşa etti. Enzo’nun ilk planı, yarış dünyası için değil kendisi için bir otomobil tasarlamaktı. Her şey oldukca güzel giderken İkinci Dünya Savaşı yüzünden yaşamış olduğu yer bombalanmıştı ve Enzo, kepenkleri kapatarak günümüzde de Ferrari’nin merkezi olmaya devam eden Maranello’ya taşınmak mecburiyetinde bırakıldı. 

Ferrari Marranello’nun fabrikasının son hali

Maranello’da sıfırdan kurduğu otomobil atölyesi, süre geçtikçe bir fabrikaya dönüştü ve Enzo, kendi adını taşıyan ilk otomobili Ferrari Enzo’yu 1946 senesinde tasarladı. Modena’da yalnız kendisi için kurduğu atölyenin prensipleri de değişmişti şu sebeple Enzo’nun bu sırada artık para da kazanması gerekiyordu. Bu yüzden yalnız yarış otomobili değil, binek otomobiller de üretmeye başladı. Ferrari adını alan otomobil markası, süre geçtikçe İtalya’da, daha sonrasında ise tüm dünyada büyük ses getirmeye başladı. 

Takvimler 1950’yi gösterdiğinde Ferrari artık kendi altın çağını yaşamaya başlamıştı. Üst üste gelen Le Mans yarışı zaferleri, 250G ve 250GT modellerin piyasaya vurgun yapmış olup birer kült model haline gelmesi, Ferrari’nin gücüne güç katmaya başladı. 

İşler daima iyi gitmedi 

*Enzo Ferrari’nin oğlu Alfredo Dino Ferrari

Enzo Ferarri’nin yönetim mevzusundaki eksiklikleri, şirkette finansal sıkıntılara yol açtı ve Enzo mafyadan borç para istemek mecburiyetinde bırakıldı. Enzo, borcunu ödeyemedi ve danışabileceği ya da sığınabileceği de kimse yoktu.

Bu sırada Enzo, oğlu için Dino Ferrari adlı bir otomobil koleksiyonu çıkardı ve Dino bu modellerde klasik Ferrari logosunun kullanılmasına karşı çıktı. Hikayenin üzücü kısmında, bugün hala çözülemeyen iddialar bulunuyor. Bazı kaynaklar, 24 yaşlarında hayata veda eden Dino’nun ölümünden mafyayı suçlu tutarken, bazı kaynaklar da Dino’nun yüksek doz uyuşturucudan öldüğünü söylüyor. Bir başka kaynakta ise Dino’nun ölüm sebebi frengi olarak belirtiliyor. 

Sebebi her ne olursa olsun, Dino’nun genç yaşta hayata veda etmesi Enzo için büyük travma oldu ve uzun bir süre toparlanamadı. Enzo kendine geldiği süre Ferrari’yi asla olmadığı kadar kuvvetli bir marka haline getirdi ve oğlunun anısına başladığı Ferrari Dino koleksiyonunu üretmeye devam etti. 1968 – 1976 yılları aralığında üretilen modeller, markanın en oldukca satan otomobilleri haline geldi.

“Formula 1, Ferrari olmadan Formula 1 olmazdı”

Aslına bakacak olursanız Scuderia Ferrari, 1950’li yıllardan oldukca daha ilkin, 1929 senesinde kurulmuştu. Enzo bu ekip için Alpha Romeo ile o denli oldukca münakaşaya girmişti ki Scuderia Ferrari’nin kendini F1 pistlerinde göstermesi, 50’li yılları buldu. Ferrari ekibi bir yana, Enzo Ferrari’nin ürettiği otomobiller o güne kadar Le Mans, Formula 1 ve Formula 2  yarışlarında üstüste birincilikler almaya başladı. Devamlı azim ve hırsla ilerleyen Enzo, kendi markasının üretitği F2002 F1 aracının gelmiş geçmiş en iyi yarış otomobili olarak anılacağından habersizdi. 

Yıl 1950 olduğunda, Scuderia Ferrari Monako’da gerçekleşen ilk Formula 1 yarışlarına katıldı. Scuderia Ferrari, Formula 1 pistlerinde adeta kaplan gibiydi ve ilk şampiyonluğunu yalnız bir yıl sonrasında, İngiltere’nin Silverstone pistinde aldı. Ekip başarı üzerine başarı elde etse de oldukca sayıda Dünya Şampiyonu olamadığı için Enzo bir türlü doyum olmuyordu. Enzo’yu doyum edecek tek pilot Michael Schumacher, takıma Enzo öldükten tam 10 yıl sonrasında gelecekti. 

Enzo Ferrari, 90 yaşlarında hayata gözlerini yumdu

Daha çocuklukta süregelen hayaller, erken yaşta babasını ve abisini kaybetmesi, Enzo’nun erken olgunlaşmasına yol açmıştı. Tam her şey yoluna girdi derken İkinci Dünya Savaşı’nda yaşamış olduğu yer bombalanmış, kendi tırnaklarıyla kazıyarak kurduğu Ferrari altın çağını yaşarken 24 yaşındaki oğlunu kaybetmişti. Yaşam Enzo için hiçbir süre kolay olmadı elbet fakat kendi karakteri de bu zorluklara karşı şekillenmeyi başarmış ve daha oldukca kendi içine dönük bir insan haline gelmişti. 

Yaşı ilerledikçe böbreklerinde oluşan hastalık sebebiyle kendisini eskisi benzer biçimde sağlıklı hissetmeyen Enzo, 90 yıl dolu dolu yaşamıştı yaşamasına sadece bu kadar acının bir arada olduğu bir hayatta, tüm sevdikleri öldükten sonrasında da yaşamaya devam etmek onun için ne kadar iyiydi, bilemeyiz. Ferrari’nin kurucusu, Formula 1’in baba adı ve efsanevi yarış pilotu Enzo Ferrari, 90 yaşlarında 14 Ağustos 1988’de, fabrikasının bulunmuş olduğu yer Maranello’da hayata gözlerini yumdu. 

Enzo Ferrari ile ilgili azca malum detaylar

• Enzo Ferrari, oğlunun ağlatısal ölümünden sonrasında hiçbir süre yas tutmayı bırakmayacağını belirtmek için siyah gözlük kullanmaya başladı.
• İtalya’da son aşama popüler bir spor gazetsi olan Corriere dello Sports‘un kurucusuydu. 
• Ailesindeki neredeyse herkesi, çeşitli hastalıklar yüzünden yitirdi. 
• 1978 yılına kadar Laura Dominica Garello ile evliydi sadece Lina Lardi adlı bir kadından gayriresmi bir evladı da bulunuyordu. 
• Büyük şöhretine karşın insan içine çıkmayı oldukca sevmezdi ve klostrofobisi yüzünden büyük sıkıntılar yaşadı. 
• Aerodinamik mevzusunda birbiriyle yarışan üreticiler için “Aerodinami, yalnız iyi motor üretemeyenler içindir.” ifadelerinde bulunmuştu.
• Enzo’nun ölmeden ilkin onayladığı son model, Ferrari F40‘tır. 
• Ferrari’nin senelerdir kullandığı logo, İtalyan bir kontes tarafınca Enzo’ya 1923 senesinde armağan edilmişti.