Burada Üretilen Bazı Ürünler Yurt Haricinde Neden Daha Ucuz?

Toplumsal medyada bu mevzuya dikkat çeken paylaşımlar oldukca fazla etkileşim alarak gündem yaratıyor. Zira pek oldukca kullanıcı, kendi ürettiğimiz ürünlerin devletimizde daha ucuza satılması icap ettiğini düşünüyor. 

Değişik bir ülkede üretilen ürünün ithal edilmesi, ürünün uzun bir yol kat edeceği anlamına geliyor. Dolayısıyla da yol masraflarının ürünün satış fiyatına yansıması icap ettiğini düşünüyoruz. Sadece durum pek de bu şekilde değil.  

Ilk olarak hakkaten devletimizde üretilen ürünler bizlere daha mı pahalıya satılıyor bir bakalım:

• Türkiye satış fiyatı.

Mesela 540 gr. Tamek biber salçası ABD’de 17.69 dolara satılıyor. Aynı ürünün ülkemizdeki satış fiyatı ise 63,33 TL, kısaca 3,38 dolar. Arada belirgin bir fiyat farkı bulunduğunu görebiliyoruz.

• Türkiye satış fiyatı. (3,44 dolar)

​Gene bir başka örnek; Türkiye’de üretilen Türk kahvesi, ABD’de 31,90 dolara satılırken Türkiye’de ise 3,44 dolara satılıyor. 

• Türkiye satış fiyatı. (2,24 dolar)

​Kahvaltılarımızın vazgeçilmezi olan çay ise Türkiye’de ABD satış fiyatından ortalama 14 dolar daha ucuza satılıyor.

Değişik ürünler ve değişik zamanlarda ise bu durum değişebiliyor. 

Bu benzer biçimde durumlarda ürünün satış adedi, üstünde uygulanan indirim de büyük bir rol oynuyor. Bir ürünün, üretildiği ülkeden daha ucuza değişik bir ülkede satıldığına ise nadiren şahitlik ediyoruz. Karşılaştığımızda ise şaşkınlığımızı gizleyemeyebiliyoruz.

Peki bu fiyat farklılıklarının sebepleri neler?

Başlıca sebebi aracılık maliyetleri… 

Bir ürün, üreticiden tüketiciye ulaşana kadar pek oldukca işlemden geçiriliyor ve bu işlemlerin her biri esktra maliyet anlamına geliyor. Ürününüzün satışı gerçekleşene kadarki süreçte yaptığınız işletme gideri, sigorta, nakliye, pazarlama ve araç-gereç parası dahil olmak suretiyle benzer tüm harcalamalarınız aracılık maliyetine dahildir. 

Mevzuyu danıştığımız Ekonomist Şenol Babuşçu, aracı hizmetlerinin Türkiye’de ve yurt haricinde değişik işlediğini ve dolayısıyla da değişik ücretlendirmelere doğal olarak tutulduğunu belirtiyor. Vatanımızda üretilen bir ürünün aracılık maliyetlerinin yurt dışına kıyasla daha yüksek bulunduğunu da sözlerine ekliyor.  

Doğal böyle de bitmiyor, üstüne bir de vergiler ekleniyor.  

Babuşçu’nun verdiği bilgilere nazaran; ülkemizden ihraç edilen ürünlerin, tüketiciye ulaşana kadar gerçirdiği süreçte maliyetlerden alınan vergi, yurt içi satışlarından alınan vergiye kıyasla bir miktar daha düşük. Bunun sebebi ise yerli üreticinin yüksek vergi ödememesi ve ihracata teşvik edilmesi. 

Netice olarak da devletimizde markette satılan ürünlerin satış fiyatına daha yüksek vergiler ekleniyor ve yurt haricinde gördüğümüz fiyatlarla arada fark oluşabiliyor. İhraç edilen ve değişik ülkelerde son tüketiciye ulaşmayı bekleyen ürünlerde ise o ülkenin vergilendirme sistemiyle fiyatlandırılma yapılıyor. 

Arz-talep mevzusuna gelelim… Bunu tamamımız minimum bir kez yaşadık. 

• Aynı ürünün değişik renkleri üstünde uygulanan indirim oranları.

Bir giyim mağazasına gittiğinizde aynı ürünün değişik renkleri içinde fiyat farkı olduğuna illaki denk gelmişsinizdir. Tam olarak bu aşamada arz-talep mevzusu devreye giriyor. Zira aynı üründe gördüğümüz fiyat farklarının ana sebebi bu. Mevzuyu özetlemek gerekirse açıklamak gerekirse; bir ürünün bir rengi (yada benzeri) satılmadığında tüketicinin dikkatini çekmek ve o ürünü almaya teşvik etmek amacıyla indirim yapılabilir yada yapılacak indirim oranı satış oranlarına nazaran değişim izah edebilir.

Talebin fazla olduğu, insanların gerekseme duyduğu bir ürünü (salça benzer biçimde) ihraç ettiğinizde ise arz, talebi karşılamayabilir. Bunun sonucu olarak da ürüne yada ürünlere zam geldiğini görebilirsiniz. Doğrusu Türkiye’de talep fazla olan bir ürün, ihraç edilmiş olduğu ülkede satılmıyorsa indirime girebilir. Nitekim ikimiz de ABD-Türkiye fiyatlarına baktığımızda pek oldukca ürünün ABD fiyatının dolar bazında ülkemizden daha yüksek bulunduğunu gördük.