1915 Çanakkale Köprüsü’nün Özellikleri Neler?
On senelerdir Çanakkale Boğazı için kabul edilen köprü projesi, 2017 senesinde nihayet başlamıştı. 1915 Çanakkale Köprüsü, 18 Mart zaferinin 107. yıl dönümünde resmen trafiğe açıldı. Peki 1915 Çanakkale Köprüsü’nün uzunluğu, yüksekliği ne kadar? Özellikleri neler? Gelin, köprü ile alakalı tüm detaylara bakalım.
Marmara Denizi ve Ege Denizi’ni birbirine bağlayan Çanakkale Boğazı, uzun senelerdir bir köprü projesiyle konuşuluyordu. İlk düşünceleri 1984 – 1989 yılları aralığında ortaya atılan Çanakkale Boğazı’ndaki köprü projesi için 1995 senesinde bir ihale de gerçekleştirilmişti. Fakat 18 yabancı firmanın katılmış olduğu ihalede kazanan şirket, projenin yapılabilir olmadığını belirterek projeden çekilmişti.
Bu tarihten sonrasında 3 Mart 2016’da tekrardan gündeme gelen köprü, adıyla beraber proje aşamasına kondu. 1915 Çanakkale Köprüsü isminin verileceği açıklanan köprü, bugün, 18 Mart Şehitleri Anma ve Çanakkale Zaferi’nin 107. senesinde açıldı. Peki 1915 Çanakkale Köprüsü hangi özellikleri taşıyor? Çanakkale’de kurulan bu köprü nasıl bir yarar sağlayacak? Gelin, köprüye tüm detaylarıyla bakalım.
1915 Çanakkale Köprüsü’nün özellikleri:
- Uzunluğu: 4.608 metre
- Orta açıklığı (iki kule arasındaki mesafe): 2.023 metre
- Kule yüksekliği: 318 metre
- Şerit sayısı: 2 x 3 tane
- Köprüyü meydana getiren firmalar: Daelim (Cenup Kore) – Limak – SK (Cenup Kore) – Yapı Merkezi Ortak Girişimi
- Maliyeti: 3 milyar eurodan fazla
18 Mart 2017 tarihinde temelleri atılan 1915 Çanakkale Köprüsü, 16 Mayıs 2020’de iki kulesine de kavuştu. Köprünün inşası Şubat 2022’de bitti. Köprü, 18 Mart 2022 tarihinde trafiğe açıldı. 1915 Çanakkale Köprüsü ile beraber bir otoyol projesi de tamamlandı. 1915 Çanakkale Köprüsü, 2023 metrelik orta açıklığıyla “dünyanın en uzun asma köprüsü” unvanını da elde etti.
1915 Çanakkale Köprüsü’nün barındırdığı detaylar:
1915 Çanakkale Köprüsü, Çanakkale ve zamanı için mühim simgelere ev sahipliği yapıyor. Köprü, Cumhuriyet’in 100. yılı şerefine 2023 metrelik orta açıklığa sahipken, köprü kulelerinin yüksekliği 18 Mart zaferine atıfta bulunmak için, üçüncü ayın 18. günü anlamına gelecek şekilde 318 metre olarak belirlendi.
Köprü kulelerinin üzerineyse Seyit Onbaşı’nın savaş esnasında tek başına kaldırdığı top mermilerini temsilen 16 metre uzunluğunda mermi figürleri yerleştirildi. Bu figürlerle beraber köprünün toplam yüksekliği 334 metreye ulaştı. Kulelerde yer edinen kırmızı ve beyaz renkler de elbet Türk bayrağına atfen seçildi.
1915 Çanakkale Köprüsü nerede?
1915 Çanakkale Köprüsü’nün Asya kıtasındaki ucu, Çanakkale merkezine ortalama 35 kilometre uzaklıktaki Lapseki ilçesinde, Avrupa kıtasındaki ucu da Gelibolu kazasının Sütlüce köyü civarlarında bulunuyor.
1915 Çanakkale Köprüsü’ne içeren otoyol projesi:
1915 Çanakkale Köprüsü, beraberindeki Otoyolu Projesi ile, Malkara ile Çanakkale içinde köprüyle beraber toplamda 88 kilometrelik otoyol ve 13 kilometre bağlantı yolundan oluşuyor. Proje, Köprü’nün yanı sıra 4 tane viyadük, 12 tane köprü, 43 tane üst geçit, 40 tane alt geçit, 12 tane kavşak, 4 tane otoyol hizmet tesisi, 2 tane bakım işletme merkezi ve 5 tane gişeye ev sahipliği yapıyor. Otoyol projesinin tamamlanmasıyla beraber Marmara Bölgesi’ndeki otoyol ringi de yaşam buldu.
1915 Çanakkale Köprüsü’nün avantajları ne?
1915 Çanakkale Köprüsü, Gelibolu – Lapseki arasındaki 40 dakikalık feribot yolculuğunun 6 dakikaya inmesini sağlayacak. Bilhassa Avrupa’ya ihraç ya da ithal mallar taşıyan tırlar, söz mevzusu feribotun gişelerinde uzun kuyruklar oluşturabiliyordu. Tırların artık feribot yerine köprüye yönelmesi umut ediliyor. Gelibolu – Lapseki feribotu, bilhassa bayram günlerinde kilometrelerce kuyruğa haiz olabiliyor. Hava muhalefetinin olduğu günlerdeyse karşıya geçiş için herhangi bir alternatif olmuyor.
Köprü, feribota olan bağlılığı ortadan kaldırarak daha süratli tedarik imkânı sağlarken, bununla birlikte çevresindeki organize endüstri bölgelerine de talebin artmasını sağlamış oldu. Lojistik olarak artık daha erişilebilir olan Biga ve Çanakkale merkezindeki endüstri bölgeleri doldu. Ayvacık’ta Sera OSB, Bayramiç’te hayvancılık OSB ve Çan’da Karma OSB projeleri hazırlandı.
1915 Çanakkale Köprüsü’nün dezavantajları ne?
1915 Çanakkale Köprüsü için günlük 45 bin vasıta geçiş garantisi verildi. Vasıta başı geçiş tutarı 200 TL olarak belirlendi. Fakat proje sözleşmesinde yer edinen 15 euro (ortalama 245 TL) + KDV’lik geçiş bedelinde değişim yapılıp yapılmadığı bilinmiyor. Sözleşmeye gore, 1915 Çanakkale Köprüsü’nde her gün 675 bin euro (ortalama 11 milyon TL) + vasıta başı KDV ücret taahhüdü verildiği anlamına geliyor.
Öte taraftan Çanakkale’deki deniz ulaşımını üstüne alan GESTAŞ, 2016 senesinde bayram tatilinde dahi Lapseki – Gelibolu hattı dahil olmak suretiyle toplam 5 hattında günlük averaj 20 bin vasıta taşımıştı. GESTAŞ, o dönem averaj günlük taşınan vasıta sayısını ise 5 – 7 bin olarak açıklamıştı. Elbetteki GESTAŞ’ın verilerinin üstünden 6 yıl benzer biçimde uzun bir süre geçti. Sadece mevcut durumda dahi deniz ulaşımı ile taşınan vasıta sayısının 45 binin altında olduğu tahmin ediliyor. Eğer köprü, Çanakkale Boğazı’ndaki vasıta geçişinin artması yönünde bir teşvik oluşturmazsa geçiş garantisi hazineye, naturel olarak da vatandaşa yük bindirmiş olacak.
1915 Çanakkale Köprüsü projesinin sözleşmesi, projenin yapım aşaması dahil 16 yıl 2 ay 12 gün süreyle imzalandı. Köprü, bu süre sonunda Otoyolu Karayolları Genel Müdürlüğü’ne teslim edilecek.
