Uncategorized

Akıllı Telefon Bataryaları Niçin Patlar?

Bilhassa Samsung Galaxy Note 7 hadisesinden sonrasında tüm akıllı telefon, tablet, akıllı saat benzer biçimde aygıt kullanıcılarının en büyük kabusu batarya patlaması oldu. Peki, akıllı telefon bataryaları niçin patlar? Bu mevzuda kullanıcı olarak hem satın alırken hem de aleti kullanırken dikkat etmeniz ihtiyaç duyulan noktalar var.

Akıllı telefon bataryaları, aslen cebimizde taşıdığımız hatta bir çok süre geceleri yastık altına sıkıştırdığımız birer bomba benzer biçimde. Elektrik enerjisini depolayan ve belirli süreler süresince cihalarımızı kullanan bataryalar, her geçen yıl daha da büyüyor. Elbet daha verimli hale geliyorlar sadece akıllı telefonların enerji ihtiyacı da her geçen gün arttığı için verimliliği yeni teknolojilere harcıyoruz. Bataryalara ilişkin inovasyonların sayısı her geçen gün artsa da maalesef çözülemeyen bir mesele var: Her an patlamaya uygun olmaları.

Peki bataryalar niçin patlar, onları bu kadar riskli kılan ya da patlama ihtimalini artıran şeyler neler? Bugün hep beraber, akıllı telefonlarımızda yaygın olarak bulunan lityum-iyon bataryaların niçin patladıklarına yakından bakıyoruz. Bu merak bizi, yanımızdan asla ayırmadığımız telefonların içindeki kimyasal sırlara götürecek.

patlayan batarya

Akıllı telefon bataryaları niçin patlar?

  • Üretim süreci kaynaklı hatalar
  • Tasarım süreci kaynaklı hatalar
  • Kullanıcı kaynaklı hatalar
  • Şarj aleti kaynaklı hatalar
  • Maliyet kaynaklı hatalar

Üretim süreci kaynaklı hatalar:

şişen batarya

Lityum iyon özetlemek gerekirse Li-ion bataryalar, aralarında yanıcı ve organik çözücü bir madde özelliğine haiz elektrolit tabakası bulunan iki elektrot ihtiva eder. Düzgüsel şartlarda bu iki elektrotun aralarındaki katman yardımıyla birbirlerine değmemeleri gerekir, böylece bir mesele ortaya çıkmaz. Sadece seneler ilkin Samsung Galaxy Note 7 örneğinde olduğu benzer biçimde ufak bir üretim hatası sebebiyle bu katman iki elektrotu ayıramayabilir.

Galaxy Note 7’de yaşananlar her telefonun başına gelebilir. Şu sebeple Note 7’lerde katman ezilmesi sonucu birbirine değen elektrotlar sebebiyle bataryaların içinde kısa dönem meydana geliyor, hızla artanısı yüzünden pil içinde bulunan kimyasal maddelerin reaksiyonu hızlanıyor, bir süre sonrasında şişip patlayamaya niçin oluyordu. Samsung daha sonraki modellerinde bu problemi ortadan kaldırdı. Sadece bataryaya baskı meydana getirilen herhangi bir telefon, üretiminde mesele yaşanmasa bile patlamaya daha uygun bir hale getiriyor.

Tasarım süreci kaynaklı hatalar:

yanan telefon

İstiyoruz ki tüm mobil cihazlarımız ufak olsun, ince olsun fakat içinde her türlü teknoloji olsun, bataryalar bitmek bilmesin. Kullanıcı istekleri doğrultusunda tasarımcılar ellerinden geleni yapıyorlar, sadece kimi zaman bu talepleri karşılayacak akıllı telefonlrda batarya ısısını dengeleyecek havalandırma boşluğu kafi gelmiyor, pil ısınıyor ve patlama kaçınılmaz oluyor. Bu durum, genel anlamda tasarımın o kadar da önemsenmediği replika telefonlarda daha sık yaşanıyor.

Aslen bir pil ne kadar ufak ve ne kadar yüksek enerji kapasitesine haiz olursa, o denli tehlikeli oluyor. Eski telefon bataryaları oldukça kalınca ve o kadar da fazla kapasiteye haiz değillerdi ve kalın olmaları onları koruyordu. Günümüzde ise korumadan yoksun, içi güç dolu incecik bataryalar patlama hazır bir halde cebimizde geziyorlar. Gene de üreticiler, bu mevzuda kafi önlemleri alıyorlar.

Kullanıcı kaynaklı hatalar:

şişen batarya

Elbet kimi zaman telefon bataryaları niçin patlar sorusunun yanıtını kullanıcıda aramak gerekiyor. En kolay şekilde bir örnek vermek gerekirse; telefonunuzu aşırı şarj ederseniz ya da 0 derecenin altında şarj ederseniz lityum metalı negatif elektrot üstünde birikir, ısınır ve sonunda kaçılmaz bir halde patlar. Aşırı şarj etme durumunda yaşanmış olan problemler yazılımsal olarak bir çok üretici tarafınca çözüldü. Sadece gene replika telefonlarda bu biçim yazılım destekleri sunulmadığı için riskin geçerli bulunduğunu söyleyebiliriz.

Uzun soluklu kullanımlar da telefon bataryaları üstünde negatif bir etkiye haizdir. Belirli aralıklarla teknik servisine aleti göstererek bataryada bir mesele olup olmadığından güvenilir olabilirsiniz. Şu sebeple sorunlu batarya şişer ve artık telefonların arka kapağı açılmadığı için bunu göremezsiniz. Orijinal yerine daha ucuz olsun diye ikinci el ya da düzmece batarya kullanmak da patlamalara niçin olacaktır. 

Şarj aleti kaynaklı hatalar:

patlayan batarya

Artık kafamızı nereye çevirsek ya USB kablosu ya da şarj aleti görüyoruz. Üstelik tutarları, orijinallerine bakılırsa oldukça ucuz. Niçin ucuz? Şu sebeple bir şarj cihazında olması ihtiyaç duyulan akım kontrolleri, yalıtım kontrolleri yapılmamış ve yasal yükümlülüklerin hiçbiri yerine getirilmemiş oluyor.

Tüm lityum iyon pillerin belirli bir enerji gizleme kapasitesi ve belirli bir şarj olma süresi vardır. Akım gücünün ne olduğu belli olmayan bir şarj aleti bataryaya zarar verecektir. Aynı şekilde süratli şarj özelliğine haiz olmayan bir aleti yüksek akımlı bir süratli şarj adaptörüne bağladığınız süre da ne olursa olsun ziyanı olacaktır. 

Maliyet kaynaklı hatalar:

şişen batarya

Akıllı telefon bataryaları niçin patlar sorusunun kim bilir en temel yanıtı maliyettir. Kullanıcı daha ucuz bir şarj aleti kullanıyor ve batarya hasar görüyor. Üretici şirket bir ihtimal birkaç cent kar edeceği bir malzemeden tutum etmeye çalışıyor ve ortaya üretim kaynaklı bir hata ile patlayan bataryalar çıkıyor.

Fiyatı, piyasa fiyatlarının altında olan ve içinde lityon iyon pil bulunan cihazlara güvenmeden ilkin bir kez daha düşünmelisiniz. Maliyeti azaltmak için olmadık işlemler ve araç-gereç kısıtlamaları yapılabiliyor. Siz de üretici şirket benzer biçimde birkaç kuruş kar edeceğim diye kendinizi bu şekilde bir riske atmayın.

Sizin için akıllı telefon bataryaları niçin patlar sorusunu yanıtladık ve bir kullanıcı olarak dikkat etmeniz ihtiyaç duyulan noktaları anlattık. Samsung örneği bu mevzunun bir istisnası olsa da, genel olarak büyük üretici firmaların mevzu ile ilgili duyarlı davrandıkları ve yasal yükümlülükleri yerine getirdikleri biliniyor. 



İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu

Reklam engelleyici kullandığınız görülüyor

HAKANSEYHAN.com reklamlarla desteklenen bir sitedir. Sitemizde gezintiye devam etmek için lütfen reklam engelleyiciyi kapatın.