Dijitalleşme şirketlere neler getiriyor? Yeni fırsatlar neler? Bakan Dönmez’den Tesla örneği
Uludağ Iktisat Zirvesi’nde dijitalleşmenin şirketlere tesiri de konuşuldu. Uludağ Iktisat Zirvesi’nin ikinci gününde öğleden sonrasında programı T.C. Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in konuşmasıyla başladı. Arkasından Odeabank’ın sponsorluğunda gerçekleşen “Dijital İş ve Gelişme” oturumunda yeni dönemdeki gelişme fırsatları ile dijitalleşmenin ülkelerin ve şirketlerin ekonomik büyümesine katkısı ele alındı.
Uludağ Iktisat Zirvesi’nin ikinci gününde öğleden sonrasında programı T.C. Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez’in konuşmasıyla başladı. Arkasından düzenlenen ve moderatörlüğünü Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Bakiler Şahin’in yapmış olduğu “Dijital İş ve Gelişme” panelinde Index Grup YKB ve 2017-2018 Periyodu TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik, ODTÜ Iktisat Kısmı ve Dijital Teknolojiler ve Ekonomik Gelişme Raporu Yazarı Prof. Dr. Erol Taymaz, Yiyecek Sepeti CEO’su ve Girişimci Nevzat Aydın ve Hepsiburada CEO’su Murat Emirdağ yer aldılar.
“Değişimde ne katkı sağladığınız ve ne hızda uyum sağlayabildiğiniz mühim”
T.C. Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez: “Enerji her daim sektörler üstü bir konuma sahipti ve her daim bununla beraber büyük değişikliklerin deposu oldu. Dengelere baktığımızda petrol krizinin dünyaya neler yaptığını biliyoruz. Gene de petrole alternatif enerji kaynakları geliştirilmesini münakaşaya başladık. Hatta ABD, 1900’lü yıllarda bileşik enerji kaynaklarına dahi yanlış bir strateji ile büyük yatırımlar yapmış oldu. Aynı dönemlerde Türkiye ihracatını batıya yapmakta, fakat enerjisini Orta Doğu’dan alarak cari açıklar vermekteydi. Vakit içinde Türkiye’nin Orta Doğu’dan ihracatla petrol alabileceği anlaşıldı ve bugün cari fazlası verir duruma gelindi. Ticari eksendeki bu değişiklik Türkiye’ye büyük kazanç sağlamış oldu.
PANDEMİ ‘ENERJİYİ’ NASIL ETKİLEDİ?
Bugün yaşadığımız sürece enerji tarafınca bakmak gerekirse, pandeminin enerji emisyonunu azalttığını söyleyebiliriz. Küçülme ekolüne bakılırsa emisyon düşürme bedelinin düzgüsel yola bakılırsa 40 misli arttığı tespit edildi. Hepsi ne yazık ki insanları da yoksulluğa sürüklendi. Alternatif yeşil enerji olsa da, pandemi sebebiyle büyük emek kayıpları yaşandı ve bu insanların yeşil üretime yönlendirilmesi pek kolay olmayacak. İnsanlara iş alanı açmak için yapınak oluşturmak meselesinden ziyade, yeni kabiliyetler kazandırmak daha mühim. Ülkeler arası yeni soğuk cenk enerjide de görülüyor.
SORUNLAR KÜRESEL OLSA DA ÇÖZÜMLER YEREL
Daha çok enerji ithal eden Çin gerçeği var ve yapmış olduğu alımlarla dünyada emtia fiyatlarına tesir ediyor ve artırıyor. Bugün artık problemler küresel olsa da çözümlerin mahalli olduğu bir durum ortaya çıktı. Denge iyi mi sağlanacak diye sorulursa, yeni sanayileşme mücadelesinde kimse geride kalmak istemiyor. Pil, yenilenebilir enerjiler şeklinde yeni yatırım alanları ortaya çıktı. Burada normal olarak balonlar ve çöküşler görülecektir.
TESLA ÖRNEĞİ
Sadece bu yaratıcı yıkımla yeniliğin ve gelişmenin ortaya çıkardığı yeni bir ekonomiye geçeceğiz. Tesla bunun en iyi örneklerinden. Yeni kurulmasına karşın derhal en büyük firmalar arasına yerini aldı. Dijitalleşme yeni bir kabukla geliyor ve bu 4. endüstri devrimi değil. Mühim olan, yeni dengeler oluşurken Türkiye bunun neresinde olacak? Mesela Türkiye olarak kendi Lityum pillerimizi üretmeye başladık ve yenilenebilir enerjide de en oldukça güç artışı meydana getiren ülkelerden biriyiz. Temiz enerji teknolojileri artık askeri teknolojiler kadar mühim. Enerjinin yerlileştirilmesi için bir bütünsel siyaset izliyoruz ve aynı şekilde alt sektörleri de destekliyoruz.”
Dijital sıçramada işletmelerimizin yanında duruyoruz
Vodafone Türkiye İcra Kurulu Başkan Yardımcısı Meltem Bakiler Şahin: “2020 senesinde pandeminin değiştirdiği süreçler, 2021’de şirketlerin dönüştüreceği alanlar olarak ön plana çıktı. Her ölçekten işletmelerin teknoloji ortağı Vodafone Business olarak ikimiz de ülkemizin gereksinim duyan dijital sıçramada işletmelerimizin yanında duruyoruz. Yakın bir zamanda ekonominin can damarı KOBİ’lerimiz için Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile büyük bir destek projesini hayata geçirdik. TOBB öncülüğünde, TEPAV ve TOBB ETÜ işbirliğinde bu yıl 7’ncisi düzenlenecek “Türkiye 100” programına sponsor olduk. Bu kapsamda, programa başvuran tüm işletmelere Veri Odaklı SMS çözümümüzü, programda ilk 100’e giren işletmelere ise Feysbuk&Instagram Reklam Hizmeti ile beraber E-Tecim Hizmet Paketimizi parasız sunuyoruz. Ek olarak, başka bir hizmet olarak Vodafone müşterisi olsun olmasın, tüm esnaf ve KOBİ’lere 3 ay süreyle parasız Dijital Pazarlama Danışmanlığı hizmeti veriyoruz. 5G’ye giden yolda Geleceğe Hazır Şebeke altyapımızla müşterilerimizin dijital geleceğe bugünden hazırlanmasına destek oluyoruz. Değişik sektörlerde etkinlik gösteren şirketlerin gereksinimlerini güvenilir teknoloji ortağı yaklaşımıyla çözümleme ederek başta bağlantı, veri merkezi, siber güvenlik ve nesnelerin interneti olmak suretiyle sunduğumuz uçtan uca çözümlerle rekabet pozitif yanları sağlamalarına destek oluyoruz.”“Kuyuyu susamadan açanlar kârlı çıktı”
Index Grup YKB ve 2017-2018 Periyodu TÜSİAD Başkanı Erol Bilecik: “Pandemi Türkiye’de ve dünyada kalıcı izler bıraktı. Yaşamın her alanında dijitale geçildiğini memnuniyetle görüyoruz. Türkiye’nin dijital yolculuğuna baktığımızda öne çıkan sektörler oldu. Daha ileride olan bu sektörler hala kafi seviyede değildi. Biz erken bir aşamasında pandemiye yakalandık ve her sektör etkilendi. Pandemi öncesi hepsi dijital dönüşüm planına sahiptik fakat neredeyse tamamı bir tek bir gecede geçiş yapmak mecburiyetinde bırakıldı ve uyarlama koşul oldu. İçinde bulunduğumuz çağ artık bir dijital iktisat çağı. Enerjisini birçok parametreden alsa da temelinde teknoloji var. Pandemi ile teknoloji üreten ve sunan hepimiz avantajlı duruma gelmiş oldu. Toplumsal tesirleri bir yana, pandemi bilhassa ekonomiye oldukça ciddi zararlar verdi. Toparlanması vakit alacak olsa da pandemi bundan sonrasında eskiye veda etme zamanının geldiği mesajını verdi bizlere. Dünyanın her ülkesi sınava girdi ve her birinin karnesi değişik oldu. Yetkinliklerinin farklılığı ortaya çıktı ve kuyuyu susamadan ilkin kazmak gerektiği sözü kanıtlanmış oldu. Ek olarak dijital dönüşümün, ‘mış’ şeklinde yapılabilecek bir şey olmadığı da görüldü. Türkiye olarak teknoloji ile üreten bir ülkeyiz fakat en büyük 10 ekonomiden biri olmak için teknolojiyi üreten ülke olmalıyız.”“Dijitalin artık tüm sektörleri etkilediği bilinmeli”
ODTÜ Iktisat Kısmı ve Dijital Teknolojiler ve Ekonomik Gelişme Raporu Yazarı Prof. Dr. Erol Taymaz: “Dijital teknoloji ve dijital dönüşümün ülke düzeyinde etkilerini araştırdığımızda, tüm sektörlere pozitif tesir yaptığını gördük. Ülke ekonomilerinde gelişmişlik düzeyine baktığımızda teknoloji kullanımı ile içinde kuvvetli pozitif ilişki olduğu fark ediliyor. Şirket düzeyinde meydana getirilen analizlerde de dijital teknoloji kaynaklı gelişme stratejisi ile hareket edenlerin üretim stratejilerinde performans artışı elde edilmiş olduğu gözlemlendi. Dönüşümde geç kalanların varlığını sürdürmesi mümkün olmayacak. Dijital teknolojilerin en mühim özelliği her sektöre uygulanabiliyor olması. Dijital sektör terimi artık ortadan kalktı. Tümünü bir ekosistem olarak değerlendirmek gerekiyor ve dijital dönüşümü destekleyen ekosisteminiz var ise, pozitif tesirleri görebiliyorsunuz. Biri noksan olursa sistem çökebiliyor.”“Online alışveriş alışkanlığı hızla kazanıldı ve kalıcı hale geldi”
Hepsiburada CEO’su Murat Emirdağ: “Var oluşumuzun temelinde dijital ve teknoloji var. Biz, merkezinde e-ticaret olan ve pek oldukça hizmet sunan alt şirketlerimizle bir ekosistemiz. Bugün 30’dan fazla ana kategoride 200 milyondan fazla ürün satıyoruz. Büyük teknoloji ve lojistik altyapımız var. Pandeminin başlangıcında yüzde 5’ler oranında olan online alışveriş oranı Hazıran ayıyla beraber yüzde 10’lar seviyesine terfi etti. Milyonlar dijital çözümle tanıştı ve büyük çoğunluk da memnun kaldı ve sadık müşterilere dönüştüler. Pandemi sebebiyle süratli geçiş meydana getirilen e-ticaret alışkanlıkları bugün artık kalıcı hale geldi. Biz dönüşüme hazırlık sürecini 4 ana grupta gerçekleştirdik: Hazırlık, büyümeyi destekleyen lojistik yatırımları, inovasyon ve dayanışma. Önümüzdeki 5 yıl için oldukça iyimser bir tablo görüyoruz ve e-ticaret penetrasyonunun katlanarak artacağını öngörüyoruz. Türkiye’de genç nüfus ve teknolojik aygıt kullanımı devasa yükseklikte olduğundan büyük potansiyelimiz var.”“Eğitim kalıcı olarak online olacak ve bir tek online eğitim kurumları göreceğiz”
Yiyecek Sepeti CEO’su ve Girişimci Nevzat Aydın: “Getir projemiz aslına bakarsak dönemin oldukça öncesindeydi ve potansiyeli gösterip yerleştirmek 5-6 yıl sürdü. Sadece ilk 5 yıl elde edilmiş başarı görüldüğünde e-ticarete daha çok ilgi oluştu. Elde ettiğimiz süratli gelişme, bu alanın potansiyelini ortaya koydu. Daha önceleri web kullanıcılarının sayısının artmasını bekliyorduk fakat artık en büyük mücadelemiz süratli teslimat oldu. Dijitalleşmenin iş yapış şeklini değiştirdiğini ve hızlandırdığını gördük. Pandemiyle beraber e-ticaretin pazar oranı büyük artış gösterdi. Pandemi ile beraber pek oldukça şeyi dijitalde gerçekleştirmeye başladık ve yeni trendler ortaya çıktı. Yaşlılarımız bile görüntülü iletişime alıştı ve bu artık değişmeyecek. Mesela pandemi sonrası dünyada online eğitim de yeni düzgüsel olacak. Artık bir tek online üstünden eğitim veren kurumları göreceğiz ve bunların diplomaları geçerli sayılacak.”Uludağ Iktisat Zirvesi ile ilgili en güncel detayları http://www.uludagekonomizirvesi.org adresinden takip edebilirsiniz.
Uludağ Iktisat Zirvesi’ni toplumsal medya hesaplarından takip edebilirsiniz:
