Dünya’nın Dönüşünü Niçin Hissetmiyoruz?
Kendi çevresinde 1670 km, Güneş’in çevresinde 107.000 km hızla dönen bir cismin üstünde yaşıyor olmamıza karşın niçin bu dönüş yüzünden başımız dönmüyor?
Ferdi Tayfur’un “Durdurun Dünya’yı, başım dönüyor.” söylediğine bakmayın, başını döndüren şey Dünya değildi; şundan dolayı kendisinin de bilmiş olduğu benzer biçimde dönüş hızını hissetmesi mümkün değil. Peki niçin?
Dönüş hızı hissedilemediği için ilk çağlardaki insanoğlu öteki gök cisimlerinin tamamının Dünya’nın üstünde bulunduğunu düşünüyorlardı. Durağan(durgun) olan Dünya’ydı, hareket edenler ise yalnız öteki gök cisimleriydi. Her neyse ki insanlık zaman içinde büyük gerçeği öğrendi.
4,5 milyar yıl ilkin hareket etmeye başlamış bir uçağın içindeki yolcular gibiyiz.
Ikimiz de Dünya ile beraber hareket ettiğimiz için ona ayak uyduruyoruz. Tıpkı dağların, atmosferin, göllerin de uyum sağlamış olduğu benzer biçimde. Uçakta, otomobilde giderken iyi mi ki ani hız değişimlerinde etkileniyorsak Dünya da ansızın hızlanıp yavaşlasaydı ikimiz de mühim seviyede etkilenirdik. Hatta yalnız biz değil, yeryüzündeki her şey etkilenirdi.
12.742 kilometrelik devasa bir çapa haiz olan Dünya’nın yüzeydeki açısal hızı fazlaca küçüktür. 1 tam turunu sadece 24 saatte tamamlayabilmesinin sebebi de budur.
Bu hızı bu yüzden hissedemeyiz. Bilgisayar ekranınızın bir kenarından öteki kenarına başınızı 1 saatte çevirdiğinizi düşünün, işte bu hızla eşdeğerdir. Beynimiz dakikada 2 dereceden ufak açısal hareketleri algılayamaz. Dünya dakikada ortalama 0.25 aşama döndüğü için bu hızı hissetmemiz mümkün değildir. Fazlaca uzun senelerdir evrimsel olarak buna adapte olmamızın tesiri de büyüktür. Kısaca evrimsel biyolojinin de oranı vardır.
Güneş’in batışını, yıldızların hareketini göz kırpmadan izlediğimizde ya da ufuk sınırını çektiğimiz videoları hızlandırarak dönüş hızını daha net bir halde görebiliriz.
Kaynaklar: TÜBİTAK, Universe Today, Huffington Post
