Evren Tam Olarak Neyin İçine Genişliyor?

Siz bu satırları okurken dahi evren büyük bir hızla genişliyor. Bu yazıyı okumaya başladığınız andaki yerinizle şu anda aynı noktada bulunmuyorsunuz. Bu açıdan bakınca evrenin işleyişi hakikaten büyüleyici. 

Elbet bu sual bizi şu soruya yönlendiriyor: Bunca gezegenin, yıldızın, galaksinin olduğu evren, neyin içine genişliyor? Sonuçta bizim gördüğümüz ya da bildiğimiz her şey, bir başka şeyin içine genişlemeli değil mi? İşte mevzu evren olduğunda probleminin yanıtını vermek o denli da kolay değil.

Evren neyin içine genişliyor?

Bu probleminin yanıtını vermek hakikaten zor, zira bizim informasyon birikimimizin cevaplamakta zorlandığı bir sorudan bahsediyoruz. Sadece elbet bilimin buna vereceği bir yanıt var. Bu cevabı en kısa şekilde verecek olursak evrenin aslına bakarsak hiçbir şeyin içine genişlemediği sonucuna varıyoruz. 

Evrenin içinde yer edinen galaksiler, aslına bakarsak son aşama durağandır. Sadece vakit geçtikçe galaksilerin arasındaki mesafeler artar. Bu aşamada hareket eden şey aslına bakarsak galaksiler değildir. Evren esneyerek mevcud boşluğun daha çok açılmasına neden olur. Bu da bizim 3 boyutlu bakış açımızda galaksilerin birbirinden uzaklaştığını gösterir. Kim bilir evrenin dışı hakikaten var, sadece bunu gözlemlemek için 3. boyutun dışına çıkmamız gerekiyor.

Evreni, devamlı şişen bir balon şeklinde hayal edin.

Eğer evreni bir balon şeklinde hayal edersek, içindeki tüm yıldız ve galaksi kümelerinin bu şişen balonun üstündeki noktalar bulunduğunu görürüz. Balon şiştikçe bu noktalar da birbirinden uzaklaşırlar. Burada aslına bakarsak insanları yanılgıya düşüren şey, nesnelerin uzaklaşması için “genişleme” teriminin kullanılmasında yatıyor. Aslına bakarsak evren tam olarak genişlemiyor. Bunun yerine tıpkı bir balon şeklinde esneme hareketi yapıyor. 

Bu tanıma bakılırsa evrenin bir şeyin içine genişlemesine gerek yok. Evren bir tüm halinde esnemeye devam ediyor. Sadece bu cevabın da başka sorular doğurup tam bir yanıt vermediğini biliyoruz.

Evrenin içindeki gözler olarak evrenin dışını göremiyoruz.

Evrenin genel boyutunu başlangıçta sonsuz büyüklükte kabul edersek esnese dahi sonsuz bir büyüklükte bulunduğunu söyleyebiliriz, sadece evrenin sonlu bir boyutu var ise işler değişebilir. 

Eğer gözlemlenebilir evrenin sonlu bir boyutu var ise “evrenin haricinde” bir şeyler bulunduğunu düşünmek doğru bir yaklaşım olabilir. Sadece ne yazık ki bu aşamada cevaplarımız tükeniyor. İçerisinde bulunduğumuz evrenin dışındaki hiçbir şeyi gözlemlememiz mümkün değil. Şundan dolayı bizim kullandığımız yasalar, bizim evrenimiz için geçerli. Onun haricinde bir şeyler var ise bunu kendi bilimimizle cevaplandıramıyoruz.

Uzay, bir tek bir boşluktan ibaret değil.

Bükülme, esneme şeklinde hareketler meydana getiren uzayı fazlaca daha karmaşık bir yer olarak görmemiz gerekiyor. Büyük Patlama’nın hangi noktada başladığıyla ilgili yazdığımız içerikte de bahsettiğimiz şeklinde aslına bakarsak her şey tek bir noktada başladı. O ilk noktada olan büyüklük de evrenin tamamıydı, şu anda milyarlarca ışık yılı mesafeye ulaşan büyüklük de aynı şekilde evrenin tamamı. Şu anki bilimimiz bizlere evrenin muhakkak bir şeyin içine genişlemek zorunda olmadığını gösteriyor, sadece gelecekte kim bilir evrenin dışını gözlemleme imkanı bulabiliriz.

Kaynaklar: Discovery, The Guardian, Ask an Astronomer