Geliri en fazla azalan ve en fazla zarar eden 2 şirket
Dünyanın halka açık en büyük 14 petrol şirketinin toplam geliri, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının etkisiyle geçen yıl bundan önceki yıla nazaran 716,5 milyar dolar (yüzde 35) azalarak 1,3 trilyon dolara geriledi.
Petrol fiyatlarında benzeri görülmemiş dalgalanmaların yaşandığı geçen yıl, sektörde etkinlik gösteren firmalar finansal olarak oldukca zor bir dönemden geçti.
Dünyanın en büyük petrol ihracatçısı Çin’de ortaya çıkan Kovid-19 salgınının küresel boyut kazanmasının peşinden salgınla savaşım kapsamında alınan tedbirlerin ekonomik aktiviteyi zayıflatması, dünya genelinde petrol tüketimini mühim seviyede düşürdü.
Bu durum Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubunun petrol piyasalarını dengelemek için arz kesintisi yapmasını mecburi kıldı. Sadece geçen yıl mart ayında, Suudi Arabistan ve Rusya üretim kesintisi mevzusunda anlaşmazlığa fikir, OPEC+ ülkeleri üretim kesintilerini durdurdu ve Nisan 2020’den itibaren üretimi artırdı.
Dünya genelinde birçok ülkede Kovid-19’un yayılmasını durdurmak için sıkı karantina önlemlerinin alınmaya başlandığı ve petrole olan talebin ciddi şekilde düşüş gösterdiği bir dönemde gelen bu hamleyle, piyasada ani bir arz fazlalığı oluştu ve petrolde sert fiyat düşüşleri yaşandı.
Yığın sıkıntısı ise tutarları daha da aşağı çekerek, petrol fiyatlarının Nisan 2020’de son 21 senenin en düşük seviyesine gerilemesine yol açtı.
Yıl başlangıcında 66,58 dolardan işlem gören Brent petrolün varil fiyatı, 21 Nisan 2020’de 17,51 dolar ile senenin en düşük seviyesine ulaştı. ABD’de, Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün mayıs ayı için vadeli işlem sözleşmelerinin süresi dolarken, sözleşme sahiplerinin fiziki ham petrolün teslimatını almaktan kaçınmasıyla WTI ham petrolü 20 Nisan’da ilk kez negatif seviyeleri görmüş oldu.
Dünya genelinde en yaygın referans olarak kullanılan Brent türü ham petrolün averaj varil fiyatı, 2019’da 64,16 dolarken, 2020’de ortalama yüzde 32,7 düşüşle 43,21 dolara geriledi ve şirketlerin bilançolarını negatif etkiledi.
PETROL DEVLERİNİN GELİRİ GERİLEDİ
AA muhabirinin firmaların bilançolarından derlediği verilere nazaran, ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips, Halliburton, Schlumberger, Baker Hughes, Total, Royal Dutch Shell, BP, Eni, Equinor, Lukoil, Rosneft ve Saudi Aramco benzer biçimde petrol devlerinin gelirleri, Kovid-19 salgınının etkisiyle 2020’de bundan önceki yıla nazaran 716,5 milyar dolar (yüzde 35) azalarak 1,3 trilyon dolara geriledi.
Söz mevzusu firmalar, 2019’da ortalama 2,02 trilyon dolarlık gelir sağlamıştı.
– Shell en fazla gelir kaybı yaşayan şirket oldu
Bu zamanda, Royal Dutch Shell geliri en fazla azalan şirket olarak kayıtlara geçti. Firmanın geliri 168,9 milyar dolar azalarak ortalama 183,2 milyar dolara geriledi.
Ek olarak BP’nin geliri 99,1 milyar dolar, Saudi Aramco’nun 90 milyar dolar ve ExxonMobil’in geliri de 83,4 milyar dolar azaldı.
Söz mevzusu dönemde, Royal Dutch Shell, ExxonMobil, BP, Total, Eni, Baker Hughes, ConocoPhillips, Chevron, Equinor, Halliburton ve Schlumberger toplam 119,2 milyar dolar zarar deklare etti.
Petrol devleri içinde en fazla zarar eden şirket 22,4 milyar dolarla ExxonMobil oldu. Bu şirketi, 21,7 milyar dolar zararla Royal Dutch Shell ve 20,3 milyar dolar zararla BP izledi.
– 2020’deki kazançlar düşük kaldı
Rus Lukoil ve Rosneft ile Suudi Arabistan petrol şirketi Saudi Aramco ise 2020’de toplam 51,4 milyar dolar kazanç sağlamış oldu.
Bu kazançtan en büyük oranı toplam 49 milyar dolarla Saudi Aramco elde etti. Sadece firmanın 2020’deki net karı 2019’da elde etmiş olduğu kazancının ortalama yüzde 44 altında gerçekleşti.
Geçen yıl Rosneft’in net karı ise 2019’a kıyasla yüzde 79,8 azalarak ortalama 2,2 milyar dolar oldu.
Bu zamanda öteki bir Rus şirketi olan Lukoil’ın karı yüzde 97,7 düşüşle 205 milyon dolara indi.
