Göz Renkleri Hakkında Birbirinden İlginç Gerçekler

İnsan gözleri, vücudumuzun en garip ve karmaşık kısımlarından biridir. Gözlerimiz yalnız etrafımızdaki her şeyi görmemize destek olmakla kalmaz, bununla beraber bizi en iyi tanımlayan benzersiz özellikleriden biridir. Bununla beraber göz renkleri, bir takım şaşırtıcı biyolojik olayın gerçekleşmesinden sonrasında belirlenir ve aşağıdakiler de dahil olmak suretiyle birçok garip bilgiyi barındırır.

Birçok bilim insanının araştırmalarına mevzu olan göz renkleri, karşımızdaki insanda ilk gözümüze çarpan özelliklerden biridir. İlerde ortaya çıkabilecek göz problemlerinin bile habercisi olabilen göz renkleri, hepsi olmasa da bir kısmını duymadığınızı düşündüğümüz garip gerçeklere haizdir. Gelin hep birlikte, göz renkleri hakkında gerçekleri ele aldığımız listemize geçelim.

Göz renkleri hakkında garip bilgiler:

• Tüm mavi gözlü insanoğlu aynı atadan geliyor
• İki değişik göz rengine haiz olabilirsiniz
• Tüm insanların gözleri aslen kahverengidir.
• Her göz benzersiz bir yapıya haizdir
• Mavi gözler ışığa karşı daha hassastır
• Göz rengi yaşla beraber değişmiş olur
• Doğacak bebeğin göz rengini anlamak oldukca zor olsa gerek

Tüm mavi gözlü insanoğlu ortak bir ataya haiz 

Eğer mavi göz rengine sahipseniz, irislerde pigment eksikliğine yol açan bir mutasyona sahipsiniz anlama gelir. Kopenhag Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, mavi göz rengine yol açan bu mutasyonun ilk olarak 6.000 ila 10.000 yıl ilkin Avrupa’da yaşayan bir insanda ortaya çıktığına inanıyor. Kısaca, günümüzde yaşayan tüm mavi gözlü insanoğlu ortak bir ataya haizdir.

İki değişik göz rengine haiz olabilirsiniz

Heterokromi, bir kişinin iki değişik göz rengine haiz olmasıdır. Bu, çoğu zaman kedilerde ve köpeklerde de görülebilen bir mutasyondur.Üç değişik heterokromi türü vardır. Tam heterokromi, bir gözün öteki göz renginden tamamen değişik olmasıdır. Kısmi heterokromi, bir gözün yalnız bir kısmının aynı gözün geri kalanından değişik bir renge haiz olmasıdır. Bu durum, her iki gözde de meydana gelebilir. Santral heterokromi ise gözbebeği sınırını oluşturan rengin, gözün geri kalan rengine kıyasla değişik bir renge haiz olmasıdır.

Tüm insanların gözleri aslen kahverengidir

Gözlerimiz mavi, yeşil ve ela şeklinde çeşitli renklere haiz olabilir, sadece bu pigmentler insan gözünde asla bulunmaz. Her şey iriste (göz bebeğinin etrafındaki halka) bulunan melanin miktarına bağlıdır. Organik olarak koyu kahverengi olan melanin, bununla beraber cilt ve saç rengimizi belirleyen pigmentler ile aynıdır. Kısaca iris bölgesinde ne kadar fazla melanin bulunuyorsa, göz rengi o denli koyu olur.  Ek olarak, göz rengi ışığın gözden geçerken nasıl dağıldığına da bağlıdır. Yukarıda bahsettiğimiz melanin, ışığı emdiği ve göz yüzeyinden yansımasını engellediği için daha koyu bir rengin ortaya çıkmasına neden olur.

Kopenhag Üniveritesi Hücresel ve Moleküler Tıp Kısmı’nden Hans Eiberg, 6.000 ila 10.000 yıl ilkin mavi göz rengin oluşmasına yol açan genetik mutasyondan ilkin, her insanın kahverengi gözlere haiz bulunduğunu açıkladı. Kromozomlarımızdaki OCA2 genini etkileyen bu genetik mutasyon, kahverengi göz rengi üretimine engel olarak, yeni bir göz renginin ortaya çıkmasını sağlamış oldu. OCA2 geninin tamamen etkilendiği durumlarda ise albinizm rahatsızlığı ortaya çıkmaktadır.

Her göz benzersiz bir yapıya haizdir 

Tıpkı parmak izi şeklinde, irisin yada gözün renkli kısmında bulunan renkler ve desenler benzersizdir. Hatta bu benzersizlik o denli fazladır ki, iris taramaları parmak izi tanıma teknolojisinden daha başarılıdır. Tek yumurta ikizleri bile aynı irislere haiz olmazlar.

Mavi gözler ışığa karşı daha hassastır

Melanin, UV ışığını bloke ederek, gözü güneşe karşı korur. Mavi göz rengine haiz insanlarda daha azca melanin bulunduğundan, ışığa karşı daha kırılgan olma eğilimindedirler ve UV ışınlarından meydana gelen hasarlara karşı daha hassastırlar.

Göz rengi yaş ilerledikçe değişebilir

Bilhassa, beyaz nüfusun ortalama %15’i, ilerleyen yaşlarında göz renginde kademeli bir değişim yaşar. Renk tonunda meydana gelen bu farklılık, Horner sendromu ve pigmenter glokom şeklinde bazı hastalıkların habercisi olabilir. Horner sendromu, göz bebeği ve göz kapağı hareketlerinden görevli olan sinirlerin hasarlı olduğu bir durumdur. Pigmenter glokom ise çoğu zaman iris renginin daha koyu bir renge haiz olmasına neden olur.

Doğacak bebeğin göz rengini anlamak oldukca zor olsa gerek

Her ne kadar baskın ve çekinik genler ile ilgisi olsa da, bir bebeğin göz rengini yalnız anası ve babasının göz renklerine gore tahmin edemezsiniz. Son meydana getirilen bilimsel araştırmalara gore, göz renginin belirlenmesinde 16 değişik genin rol oynadığı ortaya çıkmıştır. Bundan dolayı, dünya üstünde birçok değişik göz rengi bulunmaktadır. Bununla beraber, bebekler melanin olmadan doğdukları için, göz renkleri mavi olur.

Dünyada en oldukca hangi göz rengi var? 

Dünyada en yaygın göz rengi kahverengidir. Dünya nüfusunun ortalama %55 ila % 70’inin kahverengi göz rengine haiz olduğu tahmin edilmektedir. Her ne kadar göz rengi kısmen genetik olsa da, kahverengi göz renginin baskın gen olduğu düşünülyor. Bu göz renginin açık, düzgüsel ve koyu kahverengi tonları da bulunmaktadır ve oldukça yaygındırlar.

Dünyada minimum bulunan göz rengi hangisi?

Her ne kadar mevzu ile ilgili emek harcamalar devam ediyor olsa da, dünyada minimum bulunan göz renklerinden biri yeşildir. Yeşil gözler, kahverengi gözlerden daha azca, mavi gözlerden ise daha çok melanin seviyesine haizdir. Lipokrom olarak malum açık kahverengi pigment ile sarımsı bir pigmentasyonun birleşimi ile ortaya çıkan yeşil göz rengi, hava ve ışığa bağlı olarak farkı tonlarda görünebilir.

Peki en ender göz renkleri nedir?

• Yeşil – %2
• Gri – %3
• Ela – %10
• Mavi – %8-10
• Kahverengi – %55-79

Ender göz renkleri, çeşiti mutasyonlar sonucu ortaya çıkmaktadır. Araştırmalar, binlerce yıl ilkin dünya üstünde yaşayan her insanın kahverengi gözlere haiz bulunduğunu ortaya koymaktadır. Yukarıda da belirttiğimiz suretiyle, mavi göz rengine haiz olan ilk kişinin, melanin üretimini azaltan bir genetik mutasyona haiz olduğuna inanılıyor.

İnsanların %55 ila %79’u kahverengi gözlere haizdir ve koyu kahverengi göz rengi en oldukca Afrika, Doğu Asya ve Cenup Doğu Asya’da karşımıza çıkmaktadır. Açık kahverengi gözler ise en oldukca Batı Asya, ABD ve Avrupa’da yaygındır. Yeşil göz rengi ise dünya genelinde insanların yalnız %2’sinde bulunmaktadır. 

Mavi göz renginden yukarıda bahsettik sadece hakkında garip bilgiler yalnız bunlardan ibaret değil: