Keçeyle Meydana getirilen 3 Boyutlu Eserler Sergiye Çıkıyor

Yaşadığımız coğrafyada çoğunlukla bir teksil malzemesi olarak malum keçeyle senelerdir çeşitli emekler meydana getiren Hasret Akman, sokak hayvanları için düzenlenecek bir sergiyle eserlerini sanatseverlere sunacak. İzmir Toplumsal Kalkınma ve İşletme Kooperatifi SKOOP ve EGİAD’ın işbirliğinde düzenlenecek sergi 16-17-18 Mayıs süresince Konak İzmir’deki EGİAD Toplumsal ve Kültürel Etkinlikler Merkezi’nde ziyaretçilerini bekliyor. 

Bu satırları okuyan her insanın, eserlerin ortaya çıkış konusunda kendilerine bir hisse bulacağından eminiz. Her ne kadar Hasret Akman kendisine bir “sanatçı” ve çalışmalarına “yapıt” demek istemese de bu öykü, aslen hepimizin hikayesi…

“Hayatımı evrelere ayırdım” diyen Hasret Akman, yüzü olmayan bebekler yaparak keçe sanatına başladı. Peki neden yapmış olduğu bebeklerin yüzü yoktu?

Aslına bakarsak “yüzü olmayan bebekler” Waldorf Felsefesi adında olan bir eğitim öğretisinden ortaya çıkıyor. Bir çok bezden üretilen bu “ifadesiz” bebekleri aslen tamamımız, hayatımızda minimum bir kez görmüşüzdür. Hasret Akman’ın keçelerle bu bebekleri üretmeye başlamasına sebep olan şey içinizi ısıtacak türden:

“Hayatımı evrelere ayırdım, şu sebeple her mühim vakada birazcık daha büyüyoruz. Biz kadınları en fazlaca büyüten ve bununla birlikte en fazlaca korkutan vaka da normal olarak bir çocuk sahibi olmak. Bu birinci evre. Sadece bu sergide birinci evrede yaptıklarımı görmeyeceksiniz, şu sebeple onları yaptığım dönemde -yaşadığım hislerin de etkisiyle- hiçbir vakit sergileme amacı gütmedim. Bazılarını armağan ettim, birazını da kendim için sakladım. Şu sebeple bana fazlaca mühim bir zamanı hatırlatıyordu. 2016 senesinde oğlum Bora’yı doğurduğum zamanı…” 

Bir çocuk asla hiç kimseye benzemese bile onu sevmekten vazgeçer misiniz? Bu probleminin yanıtını bir anneden alalım:

“O dönemde -şimdi düşününce fazlaca enterasandı- eve her gelen tanıdığımızın, komşumuzun evladı bir şeye benzetme çabası vardı. Aslına bakarsak ben de yapıyordum aynı şeyi, işte “gözler aynı ben, ayakları aynı babası, saç rengini dedesinden almış”…  Sonrasında “Yaaa” dedim kendi kendime “Çocuk asla hiç kimseye benzemiyorsa gene de sevimeyecek miydik… Doğal ki de sevecektik.”

“Tüm bu tarz şeyleri ayıp olmasın diye hiç kimseye söylememezlik ederken, atölyeme aldım keçelerimi, başladım yüzü olmayan bebekler ve aileler çizmeye… Şu sebeple biz şekillendirmesek onları, onlar bizim gözümüzde gene ‘fazlaca büyük bir aşkla büyütülecek ve bağlancak minik yaratıklar’ olarak kalacaklardı yaşam boyu. İşte bu ürkütücü duygularla bir fazlaca bebek hayata geçirmeye başladım. Waldorf denilen bu bebeklerin aslen bir sürü felsefesi, anlamı olabilirdi sadece benim için tek bir manası vardı.”

“Eğer bir fazla ayak altında dolanmazsak çocuklarımız fazlaca daha sağlıklı bireyler olarak ortaya çıkacaklardı. O yüzden Bora’yı asla hiç kimseye benzetmedim. Neye benzerse benzesin benim tek görevim annelik, ne olursa olsun onu fazlaca sevecektim.”

Sadece bu sergide keçeden meydana getirilen bebekler ve insan figürleri değil, doğada bizlerden fazla söz sahibi olması ihtiyaç duyulan hayvanlar karşımıza çıkıyor. Peki neden? 

Hasret Akman’ın keçe çalışmalarındaki “ikinci evre” olarak adlandırdığı bu dönem, oğlunun adını da taşıyan sanat girişimi BORART’ı kurarak sonuçlanıyor. Sadece bu dönemdeki emekleri, aslıdna hepimizi evlere kilitleyip dünyayı kalıcı bir halde değiştiren pandemiyle başlıyor. Bu sebeple “İkinci evre aslen pek de gülünç geçmedi.” diyor Akman ve ekliyor: 

“Biz evlerimizde görünmeyen bir düşmanla savaşmaya çalışırken dışarıda doktorların, hemşirelerin, bilimin ve tüm dünyanın savaşını izledik. Hatta bu dünyanın ne kadar minik kaldığını ve ne kadar önemsiz olduğumuzu gördük, dolayısıyla hepimizin ruh hali bozuldu. Kim bilir bir yılbaşı ilkin hepimiz birbirine dünya barışı diye mesajlar verirken, biz kapı önüne çay içmeye bile çıkamaz olduk. Oldukca acıklı bir halimiz vardı, gülecek bir taraf yoktu, şu sebeple ölümün gülünecek bir tarafı da yoktur (herhalde).” 

Pandemiyle hayvanlar içinde aslen her insanın göremeyeceği fazlaca anlamlı bir bağlantı vardı. Biz korkarak evimize kapanırken, tabiat kendine gelmeye başladı:

Yeni normalin artık yeni olmadığı günleri hatırlarsınız. Kaybettiğimiz özgürlüklerimizin yokluğuna alışırken, aslen tabiat özgür kalmıştı. Bizim için korkulu olan bir takım varyantlar silsilesi, tabiat için pek de korkulu değildi artık. Akman’a bakılırsa bu zamanda tamamımız “insan olmanın normalliğinden” uzaklaştık:

“Korkarak evlerimizde saklanmak bence işin en korkulu tarafıydı, şu sebeple tüm özgürlüklerimiz elimizden gitmişti. Normalden fazlaca uzaklaştık. Normallik derken orta derece bir normallikten değil insan olmanın normalliğinden bahsediyorum. En büyük lüksümüz artık pencereden bakmak olunca doğal ben de bol miktarda pencereden bakma lüksümü kullandım ve orada bir şey dikkatimi çekti; tabiat kendine gelmişti. Renkler daha parlaktı, sema daha maviydi, yeşil daha yeşildi… Aslına bakarsak doğada ne kadar istenmediğimizi ve ne kadar mecburi var olduğumuzu gördüm. Buna tanık olmak acıydı fakat yeni bir şey değildi.” 

Çoğumuzun dünya gözüyle göremediği hayvanlar, ilkin keçeden figürlere peşinden fazlaca kuvvetli bir “kadın” temsiliyetine dönüşüyor bu sergide…

Sergilenecek çalışmalarını anlatırken Hasret Akman erkekleri tenzih ederek “Her kadının ruhunda aslen bir sürü kuvvetli ve hususi kadın yaşadığından” bahsediyor, sadece bu sonuca ulaşırken bu dünyayı paylaştığımız hayvanlardan yola çıkıyor:

“Haddimizi aşan bir insanlık olarak her türlü ziyanı verirken denize, yeşile ve her tarafa normal olarak tabiatın bizi kusmak istemesi fazlaca normaldi. Gerçek ortaklarımızı da unuttuğumuzu fark ettim, insan egoist bir yaratıktı. Oysa bu doğada minimum bizim kadar gerçek sahibi, kim bilir daha fazlasını hak eden hayvanlar vardı. Sadece biz her insanın alanını, hakkını gasp ettiğimiz için doğal ki en istenmeyen canlı bizdik.”

“Oturup doğadan aldığımı doğaya vermek istedim ve hayvanları hayata geçirmeye başladım fakat elimden çıkan hayvanları daha ilkin asla dünya gözüyle görmediğimi fark ettim. Niye bu tarz şeyleri yapıyorum diye düşünürken aslen çalışmalarımın bir anlamı bulunduğunu fark ettim. Biz kadınlardı bu anlam.”

“Her kadının ruhunda bir sürü kuvvetli ve hususi kadın yaşıyor. Çocuğuna zarar verdiğin bir anne aynen bu şekilde bir aslana döner işte…”

“Dişisi avlanmaya gittiği vakit yumurtasının başlangıcında sonsuz bir sadakatle bekleyen başka bir erkek ırkı var mı bilmiyorum canlılar içinde…”

“Tekrara düşen bir kadın hayatında, her gün aynı şeyleri telkin etmeye çalışırken bundan fazlaca sıkıldığımızı fark ettim ve atları hayal ettim, sonsuz bir yeşillik içinde korkulu bir özgürlük duygusuyla koşan…”

“En güzeli, nasıl sevileceklerini her insanın bilmesi ihtiyaç duyulan kuşlardı; şu sebeple fazla sıkarsanız fazlaca acele canlarından olurlardı. Oldukca korunaklı olmak zorundaydılar, fazlaca hassaslardı.”

“Bununla birlikte hem özgürlerdi hem de yiyecek yedikleri yere dönerler, yuvalarını ağızlarıyla yaparlar, yavrularını ağızlarıyla beslerlerdi.”

“Annelik gerçekte bir sanat; hammaddesinin evlat olduğu, onu büyük bir sorumlulukla işlediği, kıyaslamadan, özgür bir kişi olarak topluma hazırladığı…”

Hasret Akman’ın sokak hayvanlarına destek sağlamak için düzenlenecek olan Keçe & Hayvan Büstleri Sergisi, 16-17-18 Mayıs tarihlerinde İzmir, Konak’taki EGİAD Toplumsal ve Kültürel Etkinlikler Merkezi’de ziyaretçilerini bekliyor. Hepiniz davetlisiniz!

Hasret Akman’ın çalışmalarını paylaşmış olduğu BORART Instagram hesabınını buradan takip edebilir, kendisi ve emekleri hakkında daha detaylı bilgiye BORART resmi web sitesi üstünden ulaşabilirsiniz.