Güneş Sistemi Hakkında 10 İlginç Data

Güneş Sistemi olarak adlandırdığımız yıldız sistemini özetlemek gerekirse tanımlamak gerekirse; Güneş ve onun tesir alanında bulunan 8 gezegenden, onlara bağlı yüzlerce uydudan, cüce gezegenlerden ve öteki milyarlarca gök cisminden oluşan uzay bölgesidir. Güneş Sistemi tanımı, uzay bilimciler tarafınca Dünya ve görece ona yakın cisimleri belirli bir çerçevede değerlendirmek için oluşturulmuş bir alan adıdır.

İnsanlar, günümüzden yüzlerce yıl ilkin bile ilkel teleskoplar kullanarak Güneş Sistemi hakkında data edinmeye çalışıyorlardı. Gariptir, data de ediniyorlardı. Elbet, günümüz teknolojisi ile neredeyse her yere gidebildiğimiz için artık Güneş Sistemi hakkında oldukça daha detaylı bilgilere sahibiz. Gelin sistem komşularımız olan öteki gezegenlerde ve aylarda yaşanmış olan acayip vakalara yakından bakalım.

Güneş Sistemi hakkında 10 enteresan data:

• Halkalı tek gezegen Satürn değil.
• Uranüs aslen yan duruyor.
• Neptün, aldığından daha çok ısı yayıyor.
• Io’da etken volkanik faaliyetler var.
• Uranüs’ün hırpani görünen bir ayı var.
• Güneş Sistemi’nde bulunan en yüksek yanardağ ve en uzun vadi Mars’ta.
• Titan’ın acayip bir sıvı döngüsü var.
• Tüm Güneş Sistemi su buzlarıyla kaplı.
• Satürn, altıgen şeklinde fırtınalara haiz.
• Merkür hala küçülüyor.

Halkalı tek gezegen Satürn değil:

Dev gezegen Satürn’ün halkalarını çoğumuz biliyoruz. Hatta onu tanıyor olmamızın tek sebebi halkaları. Sadece son 50 yılda meydana getirilen araştırmalar gösterdi ki Jüpiter, Satürn, Uranüs, Neptün hatta Chariklo isminde bir asteroidin çevresinde bile halka sistemi var. Tüm halkaların benzersiz yapı sistemleri olsa da dağılan bir ayın parçalarının Satürn’ün çevresinde dönmesi benzer biçimde bir niçin ile oluşmuş pek oldukça halka bulunduğunu artık biliyoruz. Şu demek oluyor ki her sakallı dedeniz olmadığı benzer biçimde her halkalı da Satürn değildir. 

Uranüs aslen yan duruyor:

Uranüs, kendi halinde dönen masmavi bir gezegen benzer biçimde durabilir. Sadece 1977 senesinde halkaları olduğu ortaya çıkarıldı. Daha acayip olan, halkaları yardımıyla fark ediliyor ki Uranüs yan duruyor. İçinde bir topun olduğu bisiklet tekeri benzer biçimde düşünebilirsiniz. Bu duruma oldukça fazla titanik çarpışmanın niçin olduğu düşünülse de tam olarak çözülmüş değil. Nedenini bilmesek bile, Güneş Sistemi’nde yan duran tek cisim olduğundan eminiz.

Neptün, aldığından daha çok ısı yayıyor:

Güneş Sistemi’nde bulunan her gezegen, tıpkı Dünyamız benzer biçimde Güneş’e yakınlığına bakılırsa belirli bir ısı ve ısı alır. Gezegenler bu ısının belirli bir kısmını soğururken, belirli bir kısmını da yansıtır. Şu demek oluyor ki her gezegenin belirli bir sıcaklığı vardır. Gelelim Neptün’e. Neptün Güneş’ görece uzak bir gezegen, bundan dolayı de azca ısı alıyor. Sadece nedendir kim bilir, almış olduğu ısının oldukça daha fazlasını yaymayı başarıyor. Gezegen sıcaklığının eksi 260 aşama olmasının sebebi de bu olsa gerek. Şu an için bilinmiyor sadece atmosfer kaynaklı bir durum olabilir. 

Io’da etken volkanik faaliyetler var:

Jüpiter gezegeninin ayı olan Io, bizim Ayımızdan değişik olarak mükemmel bir manzaraya haizdir. Bunun sebebi ise ay üstündeki etken volkanik faaliyetlerdir. O şekilde ki ay üstünde bulunan yüzlerce yanardağdan biri patladığı süre o sırada yanından geçmekte olan uzay araçları bile etkileniyor ve bu patlama sonucu duman, 250 mil yüksekliğe kadar çıkabiliyor. 2007 yılından beri elimizde olan verilere bakılırsa söyleyebiliriz ki Io, Güneş Sistemi’ndeki en etken volkanik faaliyete haiz olana aydır.

Uranüs’ün hırpani görünen bir ayı var:

Voyager 2 aracı 1982 senesinde yanından geçerken yalnızca 1 kez görebildiğimiz Miranda, Uranüs gezegeninin uydularından bir tanesidir. 500 km çapındaki bu ayın yüzeyi, baya baya mahalle kavgasından çıkmış benzer biçimde görünüyor. Görece küçük bir nesnede bu şekilde yamalı bir yüzey olması ise son aşama şaşırtıcı. Uzmanlar; ayın parçalara bölünüp tekrardan birleştiği, yoğun bir meteor yağmuru altında kalmış olduğu ve bundan dolayı yüzeyde erimeler olduğu benzer biçimde ihtimallerin üstünde duruyorlar.

Güneş Sistemi’nde bulunan en yüksek yanardağ ve en uzun vadi Mars’ta:

Kısa sürede Mars – Dünya içinde dolmuş seferi meydana getirecek seviyeye geleceğimizi düşünürsek bu kızıl gezegeni birazcık yakından tanımakta yarar var. Örnek olarak Güneş Sistemi’nde malum en yüksek yanardağ 602 km uzunluğu ile bu gezegendedir. Everest Dağı, 25 km uzunluğundadır. Güneş Sistemi’nde bulunan en uzun vadi de 4 bin km uzunluğu ile gene bu gezegendedir. Mars, bugün kesin bir yapıya haiz olsa da geçmişindeki korkulu volkanik faaliyetleri sebebiyle bu durumda olduğu düşünülüyor.

Titan’ın acayip bir sıvı döngüsü var:

Şöyleki bir uzaktan bakınca tıpkı bizim Dünyamıza benzeyen Titan, Satürn gezegeninin aylarından bir tanesidir. Titan’ın yüzeyi ile atmosferi içinde acayip bir sıvı döngüsü var. Heyecanlanmayın, su değil. Meydana getirilen araştırmalar, Titan yüzeyinde metan ve etan dolu göller bulunduğunu gösterdi. Nitrojen açısından varlıklı olan bu bileşenlerin yapısı, Dünya’nın ilk zamanlarındaki kimyasal yapısına benziyor. Hadi Titan’a gidelim demek birazcık zor bundan dolayı kalınca atmosferi sebebiyle bir aracın inişi bile sadece radar dalgaları ile görülebiliyor.

Tüm Güneş Sistemi su buzlarıyla kaplı:

Son dakika! Ay’da su bulunmuş oldu, Mars’ta su bulunmuş oldu! Bulunur doğal olarak. Bundan dolayı Güneş Sistemi’ndeki büyük, ufak her şeyin üstünde su buzu var. Mars’ın kutuplarında ve yer altında, Jüpiter’in uydusu Europa’da, Satürn’ün ayı Enceladus’da, cüce gezegen Ceres’de bile su buzu var. Hatta o şekilde ki asteroitler ve kuyruklu yıldızların en mühim bileşenlerinden biri su buzudur.   Sadece her bulunan su buzu bizim tüketebileceğimiz su olmuyor. Tüketebilsek bile bizlere kafi gelmeyecektir. Bu yüzden emek harcamalar son hız devam ediyor. 

Satürn, altıgen şeklinde fırtınalara haiz:

Satürn gezegeninin şimal yarımküre bölgesinde bir ihtimal yüzyıllardır sürdüğü tahmin edilen şiddetli bir fırtına var. Bildiğimiz anlamdaki kasırgalarla pek oldukça benzer özelliğe haiz olan bu fırtınanın en dikkat çeken özelliği ise altıgen şeklinde oluşmuş olması. Adı da bundan dolayı altıgen. 2012 yılından sonrasında bölgedeki hava koşulları birazcık daha düzelmiş olsa da altıgen fırtınası hala görünürlüğünü koruyor. 

Merkür hala küçülüyor:

Büyük patlama sonrası gaz ve toz bulutları birleşti, döne döne küçüldü ve bildiğimiz gök cisimleri oluştu. Depremler ve volkanik faaliyetler bu küçülme sürecinin devamıdır. Uzun seneler bizim gezegenimizin tektonik olarak en etken gezegen olduğu düşünülüyordu. Ta ki Merkür’ü incelemeye başlayana kadar. 2016 senesinde Merkür’den elde edilmiş verilerde taze fay hatları görüldü. Bunun anlamı, Merkür hala küçülüyor ve kesin bir yapıya haiz olmaya çalışıyor. Güneş Sistemi kurulalı 4,5 milyar yıl oldu Merkür, hala mı?

Gezegenimiz Dünya’nın da içinde bulunmuş olduğu Güneş Sistemi hakkında bilmenizde fayda olan 10 garip bilgiyi listeledik. Yüzyıllardır Güneş Sistemi’ni inceliyoruz ve günümüz teknolojisi yardımıyla artık oldukça daha çok şey biliyoruz. Sadece teknoloji aşama kaydediyor. Bir ihtimal bugün bildiğimiz doğrular, yarın yeni veriler yardımıyla unutulacak detaylar olacaktır.