Leasing’te 2022 Hedefleri Masaya Yatırıldı
Moderatörlüğünü HAKANSEYHAN Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Talip Yılmaz’ın yapmış olduğu ‘Leasing’in 2022 Vizyonu’ toplantısında, sektörün önde gelen yöneticileri leasing sektöründe 2022 beklentilerini ve hedeflerini paylaştı.
2022 yılı, leasing sektörü açısından nasıl başladı? Senenin kalanına ilişkin beklentiler nasıl şekilleniyor? Bu sorulara cevap alabilmek için geçen hafta ‘Leasing’in 2022 Vizyonu’ başlığı altında sektörün önde gelen üç şirketinin genel müdürüyle, online yuvarlak masa toplantısı düzenledik.
Moderatörlüğünü HAKANSEYHAN Dergisi Genel Yayın Yönetmeni Talip Yılmaz’ın yapmış olduğu bu hususi toplantıya; Yapı Kredi Leasing Genel Müdürü Fatih Torun, QNBFinans Leasing Genel Müdürü Metin Karabiber ve AkLease Genel Müdürü Çetin Düz katıldı. Şirket temsilcileriyle leasing sektörünün 2021 yılının değerlendirildiği bu hususi görüşmede, 2022 yılı hedefleri ve iş planları da masaya yatırıldı.
LİKİDİTE VE FONLAMA
2020 ile 2021’deki başarıya ulaşmış tablonun arkasından sektör oyuncuları 2022 yılı için daha davranışlarında ölçülü beklentilere haiz. 2022’nin son iki yıla benzer rakamlarla tamamlanacağı öngörülse de gelişme ivmesinin 2020 ve 2021’e gore daha yavaş olabilme olasılığı da masada duruyor. Bu beklentinin arkasındaki nedenlere baktığımızda birkaç unsur göze çarpıyor. Hem yurtdışı hem de yurtiçi finansal piyasalarında oldukça ciddi bir volatilite söz mevzusu. Rusya-Ukrayna içinde devam eden harbe dair piyasalarda her ne kadar ateşkes ümidi devam etse de savaşın şiddetinin artması sahadaki durumun değişik bulunduğunu da söylüyor.
Belirsizlerin bayağı fazla olduğu ve dalga boyunun da artmaya devam etmiş olduğu piyasalarda likidite ve fonlama mevzuları da daha sık konuşuluyor. Mevcut ortamda fonlamaların eskisi kadar rahat olmadığına dikkat çeken sektör oyuncuları, Türkiye’nin 600’lü seviyelere yakın seyreden beş senelik kredi risk priminin de (CDS) fonlama noktasında oldukça sıkıntılı bir sürece işaret ettiğini belirtiyor. Bu yüzden de mevcut CDS seviyelerinde, leasing sektörünün 2022’yi 2021 yılı seviyelerinde bir işlem hacmiyle kapatmasının ‘başarı’ olacağı üstünde duruluyor. Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi ve volatilitenin azalması durumunda ise yurtdışı fonlara yetişme noktasında daha rahat bir sürece girileceği ve böylece sektörün oldukça süratli şekilde toparlanacağı da tahmin ediliyor.
GÜNDEMDEKİ KONULAR
Sürdürülebilirlik, bilhassa finans sektöründe etkinlik gösteren tüm oyuncular için oldukça ehemmiyet verilen bir mevzu. Leasing sektörünün de bilhassa son yıllarda odaklandığı alanların başlangıcında yenilenebilir enerji finansmanının geldiği görülüyor. Yenilenebilir enerji, enerji ve kaynak verimliliği mevzularına oldukça ehemmiyet veren sektör oyucularının portföylerinde yeşil enerjinin almış olduğu hisse da gittikçe artıyor. Öyleki ki mevcutta hacim olarak leasing sektörünün oldukça büyük bir kısmını oluşturan tekstil ve inşaat-iş makinalarının yerini önümüzdeki 2-3 yıl içinde yeşil enerji finansmanına bırakma olasılığı oldukça yüksek görünüyor. Bu aşamada ek olarak yenilenebilir enerjinin kapsamının genişleyeceği, rüzgâr ve güneş enerjisine ek olarak biyokütle, biyogaz, biyometan ve enerji pompaları yatırımlarının da oldukça mühim olacağının altı çiziliyor. Gene dijitalleşme de önümüzdeki dönemde sektör oyuncularının ajandasında ilk sıralarda yer almaya devam edecek.
ÇETİN DÜZ/AKLEASE GENEL MÜDÜRÜ “DİJİTALLEŞME VE DÖNÜŞÜM ALANINDA YATIRIMLARIMIZ SÜRECEK”
Ülkemiz 2021 senesinde dolar bazında yüzde 33 gelişme kaydetti ve Cumhuriyet tarihinin en yüksek ihracat rakamına ulaştı. Ekonomik gelişme yüzde 11 oldu ve bu güçlü gelişme leasing sektörünü de oldukça pozitif etkiledi. Geçen 10 yıla baktığımızda sektör yılı 6,5-7 milyar dolar aralığında kapatıyordu. Hatta 2019’da bu sayı 2,6 milyar dolara kadar düştü. 2019 yılından bu yana mühim artışlarla büyümesini sürdüren leasing sektörü, geçen yıl işlem hacminde 4,8 milyar dolara ve 17 bin civarında da sözleşmeye ulaştı. 2022 yılının da bu sürdürülebilir gelişme için iyi bir fırsat yaratacağını düşünüyorum.
TÜRKİYE LEASİNG SEKTÖRÜNDE İLK VE TEK
AKLease olarak kuvvetli büyümemizi sürdürerek işlem hacminde yüzde 100’ün üstünde gelişme ve sözleşme adetlerimizde de ciddi artış sağladık. Geçen yıl Türkiye leasing sektörünün ilk ve tek sürdürebilirlik temalı ürünü olan ECOLease’i lanse ettik. Hem ekolojik hem ekonomik diye tanımladığımız ECOLease ile enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji yatırımlarını tek bir çatı altında buluşturduk. Bu ürünümüzle neredeyse yarı yılda 1 milyar TL’lik işlem hacmine ulaştık. Bu alandaki çalışmalarımıza aynı hızla devam edeceğiz. ECOLease’in portföyümüz içindeki payını arttıracak ve 2025 yılı itibarıyla haiz olduğumuz oranı yüzde 60’lara, 2030’da da yüzde yüze ulaştıracağız. Buna ek olarak kömür ve kömür bağlantılı alanlardaki yatırımları finansman sağlanmayacak faaliyetler listemize ekledik. Kömür yakıt kullanan termik enerji santralleri ve kömür madenciliği alanlarını artık finanse etmiyoruz. Gelecek nesillere daha yeşil bir dünya bırakma hedefiyle çalışmalarımıza devam edeceğiz.
ANA ODAK DİJİTALLEŞME
AKLease olarak 2022 senesinde da odağımızda dijitalleşme ve dönüşüm olacak. Süreçlerin süratli ve kolay ilerlemesi için dijitalleşme büyük ehemmiyet taşıyor. Müşterilerin ihtiyacını süratli karşılayabilen ve kolay iş süreçleri olan leasing şirketi olma hedefiyle çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Bu doğrultuda ilk adımı teknolojik altyapımızda yenilikler yaparak attık. Müşterileri dinleyerek onların da kullanmaktan büyük keyif alınmış olduğu online satın alan platformumuzu devreye aldık. Bu platformu geliştirmek suretiyle çalışmalarımız devam ediyor.
YENİ MÜŞTERİ KAZANIMI ÖNEMLİ
AKLease olarak sektöre yeni satın alan kazandırmaya oldukça ehemmiyet veriyoruz. Bu hem sektörümüzün büyümesine hem de ülke ekonomisine mühim katkılar sağlıyor. Müşterilerimizin 3’te birini daha ilkin asla leasing yapmamış müşterilerimiz oluşturuyor. Önümüzdeki dönemlerde de mevcut portföyümüze ek olarak yüzde 50 oranında yeni satın alan kazandırmayı planlıyoruz.
VOLATİLİTE HER SEKTÖRÜ ETKİLİYOR
Finansal piyasalardaki volatilite, her sektörü olduğu şeklinde leasing sektörünü de etkiliyor. AKLease olarak tüm leasing sektörünün likiditesinin ortalama yüzde 25’ine sahibiz. Türkiye jeolojik konum ve ekonomik olarak oldukça kuvvetli bir ülke. Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın da sona ermesiyle, geçen dönemlerde de olduğu şeklinde oldukça süratli bir halde toparlanma öngörüyoruz.
TEŞVİK VE YENİ DÜZENLEMELER
Düzenleyici otoritenin sektöre pozitif ayrımcılık yaptığını ve desteklediğini söyleyebilirim. Bu desteğin önümüzdeki dönemde de artarak devam etmesi durumunda sektörümüz büyümede büyük bir ivme elde edecektir. Leasing sektörünün büyümesiyle Türkiye ekonomisi de mühim bir gelişme kaydedecektir.
FATİH TORUN / YAPI KREDİ LEASİNG GENEL MÜDÜRÜ “DOLAR BAZINDA YÜZDE 36 BÜYÜMEYİ BAŞARDIK”
“2021 yılı itibariyle sektörde yeni imzalanan sözleşmelere baktığımızda, 16 bin 953 tane sözleşme imzalandığını görüyoruz. Bu sevindirici bir sayı. Bundan önceki yılla karşılaştırdığımızda yüzde 23’lük bir artış söz mevzusu. Meblağ olarak baktığımızda ise, işlem hacmi 4,8 milyar dolara ulaştı. Bu da sektörün dolar bazlı olarak da yüzde 24 gelişme gerçekleştirdiğini gösteriyor. Biz Yapı Kredi Leasing olarak ülke genelindeki yaygın bölge ağımız, web ve mobil altyapımız, sahada etken olan çalışanlarımız yardımıyla 2021 senesinde da müşterilerimizin gereksinimleri doğrultusunda çözümler üretmeye devam ettik. 2021’i hedeflerimizin üstünde kapattık. Bundan önceki yıla gore adette yüzde 34’lük tutarda ise dolar bazında yüzde 36’lık bir artış gerçekleştirdik.
“PAZAR PAYIMIZ %18,6’YA ÇIKTI”
Aslen bu ürüne ulaşamayan ülke coğrafyasının en uzağındaki kişilere de bu ürünü götürebilme oldukça mühim. Sürdürülebilirlik teriminin mühim parametrelerinden birisi de budur: Her insana bu hizmeti sunabilmek, götürebilmek. Netice olarak baktığımızda biz seneler içinde tane itibariyle yüzde 13-14 içinde salınan sözleşme adetlerimiz, 2021 sonu itibariyle yüzde 18,6 pazar payına ulaştı.
Bu bizi oldukça motive eden bir mevzu. Şundan dolayı yaptığınız yatırımların amacına ulaştığını görüyorsunuz. Dağılımına bakmış olduğunuzda, leasing sektörünün standart olarak en fazla iş yapmış olduğu alan iş ve inşaat makinalarıdır. En büyük oranı o alıyor. Devamında gene sevindirici olan üretime dönük çeşitlik makine ve ekipmanların yüzde 26 şeklinde bir payla ikinci sırada bulunduğunu görüyoruz.
Üçüncü sırada ise tekstil makinalarının bulunduğunu görüyoruz. Burada makine ekipman ve tekstil makinalarının olması, bilhassa fonlama tarafında ülke kredilerinin daha oldukça içeriye sokulması sebebiyle fonlama maliyetlerinin daha da aşağıya getirilmesinde mühim bir rol aldı bizim için.
2021 senesinde projelerimizin performansına baktığımızda, canlı ihale ortamında yarattığımız ikinci varlık satış platformumuz yardımıyla hem mobil aplikasyonumuz hem de web sitemiz, hem yurt içinde hem de yurtdışında yaygın bir halde kullanılmaya başlandı.
Aplikasyon indirme sayımız 87 bine ulaştı, yılsonuna kadar 100 bini aşacağımızı düşünüyoruz. Ek olarak bizim geliştirdiğimiz satıcılar odaklı bir dijital platformumuz da var. Bu platform vesilesiyle satıcılar, Yapı Kredi Leasing ile gerçekleştirdikleri tüm işlemleri takip edebiliyorlar ve müşterileri satış ekiplerine yönlendirebiliyorlar.
“YENİLENEBİLİR ENERJİYE DESTEK SÜRECEK”
Yapı Kredi Leasing olarak iklim krizinin dünyamızı tehdit eden en büyük risklerden biri bulunduğunun farkındayız. Bu doğrultuda enerji sektörüne ilk günden beri finansman sağlıyor ve katkı sunmaya itina gösteriyoruz. Mevcut yenilenebilir enerji portföyümüz 563 megawatt’a ulaştı. Önümüzdeki dönemlerde bu 600 megawatt’ın üstüne çıkacak. Dolayısıyla yalnız bizim bu iş için ayırdığımız kaynağın 600 milyon dolara ulaşacağını görüyoruz. Yenilenebilir enerji devamlı odak noktalarımızdan biri olmaya devam edecek.
“KOBİ’LERE SOĞUK ZİNCCİR DESTEĞİ VERECEĞİZ”
“Ziraat ve gıdanın ne kadar mühim bir sürdürülebilirlik parametresi bulunduğunu geçtiğimiz şu günlerde daha net görüyoruz. Bu amaçla KOSGEB ile sebze ve meyve soğuk zincir finansman destek programına katıldık. Bu kapsamda, tarladan son kullanıcıya ulaşana kadar oluşan sebze ve meyve kaybının önlenmesi için KOBİ’lere soğuk hava depoları ve frigo frig araçlarda taşınan soğutma ünitelerinin finansmanına destek olacağız. Destek programı kapsamında KOSGEB finansman maliyeti desteği, KGF teminatı desteği ve yüzde 1 leasing KDV pozitif yanları ile masrafsız ve komisyonsuz olarak sunulacak. Böylece 3 yıl süresince sürecek desteklerle ziraat ve gıdada oluşan israfın ve kayıpların önüne geçmeyi hedefliyoruz.”
METİN KARABİBER/QNB FİNANSLEASİNG GENEL MÜDÜRÜ “YEŞİL ENERJİ İKİ YIL İÇİNDE EN BÜYÜK PAYI ALACAK”
Leasing sektöründe 2021’de beklemediğimiz kadar bir gelişme oldu. Biz pandemiye ilk başladığımızda, kısaca iki yıl ilkin bu zamanlarda ‘bütçelerimizi geriye doğru revize edelim mi’ konuşmaları halletmeye başlamıştık. Şundan dolayı bu pandemi döneminde insanların öncelikleri hiçbir vakit yatırım olmayacak diye düşünmüştük. Fakat tam tersi oldu. Leasing sektöründe; 2020 yılı 2019’a gore oldukça iyi bir yıldı.
2021 de 2020’ye gore oldukça daha iyi bir yıl oldu. 2022 yılı için de öngörülerimiz ise son iki yıl seviyelerinde bir gerçekleşme olması. Fakat bu yıl 2020 ve 2021’deki kadar bir gelişme görmeyeceğiz. Bunun birkaç sebebi var. İlk olarak fonlamalar eskisi kadar rahat değil. Yurtdışından bu fonları bulup getirmek, Türkiye’nin mevcut bulunmuş olduğu CDS seviyeleri sebebiyle oldukça kolay olmayacak şeklinde görünüyor. Eğer biz bu CDS seviyelerinde 2021 seviyelerinde bir hacmi gerçekleştirebilirsek, başarıya ulaşmış bir yıl geçirmiş olacağız diye tahmin ediyorum.
“PORTFÖYÜMÜZ FARKLILAŞIYOR”
Sektör bazında büyümelere baktığımızda, yeşil enerjinin portföylerimiz içinde almış olduğu hisse itibarıyla oldukça süratli büyümüş olduğu görülüyor. Tekstil ve inşaat-iş makinaları, aslına bakarsanız leasing sektörünün oldukça büyük bir kısmını oluşturuyor. Fakat arkadan gelen enerji finansmanının ve bilhassa de yeşil enerji finansmanının önümüzdeki iki yıl içinde en büyük paya oturacağını tahmin ediyorum. QNB Finansleasing olarak son iki yıldaki portföyümüz de sektörden birazcık farklılaştı. Örnek olarak iş ve inşaat makinaları bizim portföyümüzde artık en büyük paya haiz alan değil. Portföyümüzde en büyük payları alan sektörler; artık tekstil sektörü, besin, enerji ve sonrasında da metal sektörü olarak sıralanıyor.
“BİYOKÜTLE VE BİYOGAZ YATIRIMLARI BÜYÜYOR”
Gelecek yıllarda portföyümüzde en oldukça yer alacak sektör ise yeşil enerji olacak. Yeni dönemde biyokütle, biyogaz şeklinde yatırımların finansmanında ciddi anlamda pazar oranı kazandık. Bu alanlar birazcık daha güneş enerjisinin haricinde yürüyen alanlar. Önümüzdeki dönemde bilhassa Avrupa tarafınca finanse edilecek alanlar içinde biyometan ve enerji pompaları öne çıkıyor. Hepimiz de bu alanlarda ne yapabiliriz diye bakıyor olacağız.
“REGÜLASYON HIZLI OLMALI”
Birleşmiş Milletler’in Sürdürülebilirlik ve Kalkınma Ajansı’nın kontratına imzayı geçtiğimiz aylarda attık. Bununla birlikte bazı sektörleri önceliklendireceğiz. Dijital yatırımların, KOBİ’lerin finansmanının, yeşil enerji ve kadın yöneticilerin olduğu sektörlerin ve şirketlerin finansmanı bizim öncelikli alanlarımız olacak. Sektörün geleceği açısından da dijital altyapı yatırımlarının tamamlanmasıyla birlikte, regülasyonların da arkadan süratli gelmesi gerekiyor. Aksi takdirde meydana getirilen yatırımların efektifliği oldukça geride kalıyor olacak. Dolayısıyla orada regülasyondan beklediğimiz şeyler var. Bu kararların alınacağını öngörüyoruz. Sektör olarak daha oldukça ufak işletmelerin ve hatta bireylerin yoğunlukta olduğu leasing portföyleri kurmaya doğru gidiyor olacağız.”
“BU YIL 150 MİLYON EURO FONLAMA YAPACAĞIZ”
“Bizim işlerimizi büyütebilmemiz için eğer olmazsa olmaz, en mühim şey fonlama. Eğer fonlamaya erişebilme olanaklarımız olabildiğince rahatlarsa sektör olarak bu yıl için konuştuğumuz rakamların üstüne çıkabiliriz. Biz QNB Finansleasing olarak 2021’de 150 milyon Euro düzeyinde, 5-7 yıl averaj vadelerle fonlama yaptık. Bu yıl gene ortalama bu boyutta, 5-7 yıl civarlarında bir vadeyle fonlama yapmak için yurtdışındaki yatırım bankalarıyla görüşüyoruz. Fakat son iki yılla kıyasladığımızda fiyatların oldukça ciddi olarak yukarıya geldiğini görüyoruz. Bu yükselişte ABD ve AB merkez bankalarının faiz artışı ve Türkiye’nin CDS’lerinin geldiği düzey etkili oldu.”
