Hava Kirliliğine Katkıda Bulunan Ülkeler: Türkiye Üstlerde

Fosil yakıtların yakılmasıyla ortaya çıkan başlıca üç madde Kükürt dioksit (SO2), Azot oksit (NOx) ve çapı 10 mikrometre (0,001 santimetre) yada daha düşük olan partikül maddelerdir. Minik boyutları sebebiyle bu partikül maddeler, solunum kanalıyla vücuda kolayca girebilir ve bizlere büyük riskler oluşturabilir. Vatanımızda bu partikül maddeler, en fazlaca, Kütahya’da bulunan Seyitömer Termik Santralinden salınıyor. 

Bu maddeler, kulağa yalnız yapınak bölgelerinde rastlanabilirler benzer biçimde gelse de durum oldukça değişik. Londra merkezli iklim ve enerji fikir kuruluşu EMBER’in paylaşmış olduğu rapora nazaran yukarıda bahsettiğimiz temel maddeler, binlerce kilometre yol katedebiliyor. Bu da vatanımızda bulunan ve bahsettiğimiz maddeler hakkında herhangi bir önlemi olmayan bir termik santralin, bulunmuş olduğu ili aşıp tüm Avrupa’ya bu gazların salınımını gerçekleştirebildiği anlamına geliyor. 

Ember’in paylaşmış olduğu rapor

Paylaşılan raporda, değişik gazlar için değişik listeler kullanılıyor. Şu demek oluyor ki Kükürt dioksit, azot oksit ve partikül maddeler için 3 değişik sıralama var. Gelin detaylarına bakalım. 

Kükürt dioksit, azot oksit ve sülfürdioksit salınımları

Paylaşılan rapora nazaran Avrupa genelinde azot oksit salınımına en fazlaca katkıda bulunan termik santraller içinde Türkiye’den 6 tane var. Bunlar; listede üçüncü sırada bulunan Yatağan Termik Santrali, 13’üncü sırada bulunan Soma Termik Santrali, 14’üncü sırada bulunan Çayırhan Termik santrali, 20’nci sıradaki Kemerköy ve 26’ncı sıradaki Yeniköy Termik Santralleri ve son olarak 28’inci sırada bulunan Zetes 3. Listenin ilk sırasındaysa Polonya’da bulunan Belchatow Termik Santrali bulunuyor.

Kükürt dioksit salınımına gelirsek işlerin daha iyiye gittiğini söyleyemeyiz. Azot oksit salınımında bulunmuş olduğu benzer biçimde burada da Türkiye’den 6 termik santral bulunuyor. Listenin ilk esnasında Ukrayna’dan bir termik santral bulunurken üç ve dördüncü sıralarda Türkiye’den bölgeler görüyoruz. Bunlar sırasıyla Soma ve Kangal Termik Santralleri. Bunların haricinde altıncı sırada Seyitömer Termik Santrali bulunurken; 12’nci, 19’uncu ve 28’inci sıralarda, sırasıyla, Afşin Elbistan, Tunçbilek ve Çayırhan Termik santralleri bulunuyor.

Partikül maddelere geldiğimizde gene işler pek iyiye gidiyor benzer biçimde görünmüyor. Rapora nazaran Avrupa’daki partikül madde salınımının yüzde 24’ünden Türkiye görevli. Bu, yüzde 27 ile ilk sırada bulunan Ukrayna karşısında ikinci sırada olduğumuzu gösteriyor. Azot oksit salınımında ise yüzde 20 ile ilk sırada Türkiye bulunuyor. 

Bu fena oranların sebebi olarak öteki birçok faktörün yanında başlıca arıtma sistemlerinin dikkatsizlik edilmesini gösterebiliriz. Geçtiğimiz yıllarda birçok santral, filtreleme sistemlerine haiz olmadan etkinliklerini sürdürdüler. Birçoğu da bu benzer biçimde sebeplerle kapatıldı. Durumu acı şekilde gözler önüne seren bu rapordan sonrasında bakalım bu alanda neler göreceğiz. Raporu detaylı incelemek için bu bağlantıyı kullanabilirsiniz.