Havadaki Rutubet %100 Olursa Hava Suya mı Dönüşür?
“Sıcak değil de rutubet fazlaca rutubet!” cümlesi bilhassa yazları en sık duyduğumuz cümlelerdendir. Peki ya bu rutubet miktarı %100’e ulaşırsa hava su haline mi dönüşür? İşte bu probleminin yanıtını sizler için inceledik.
Sıcak havaların kapımızı çalması bizi nemli yaz günlerine götürüyor. Çoğumuz yaz vardığında hava durumunu izlerken ısı derecelerinden fazlaca rutubet oranını dikkate alıyoruz.
Bazı günlerde termometreler oldukça yüksek dereceleri göstermemesine karşın hava fazlaca bunaltıcı olabiliyor. İşte rutubet terimi tam da bu aşamada devreye giriyor.
Ilk olarak başrolümüz olan “rutubet” terimini açıklayalım:
En kolay haliyle nemin havadaki su oranı bulunduğunu söyleyebiliriz. Buğu şeklinde havada asılı duran nemi gaz formunda olduğundan çıplak gözle göremiyoruz.
Nemi açıklarken “en kolay haliyle” tabirini kullandık sadece durum o denli da kolay değil. Aslen genel tabiri “rutubet” olan kavramın üç çeşidi bulunuyor.
- Mutlak Rutubet
- Maksimum Rutubet
- Bağıl (Göreceli) Rutubet
Yazın yoğun bir halde varlığını hissettiren rutubet çeşidi: Mutlak Rutubet
1 m³ hacmindeki havanın içinde bulunan rutubet miktarını ifade eder. Devletimizde bilhassa Akdeniz’de yaşayan insanların sıcak yaz günlerinde hastalık hissi veren aslen “mutlak rutubet”dir. Kısaca gram cinsinden anlatılan mutlak rutubet, halk içinde rutubet diye bahsedilen rutubet çeşididir.
Havaya yüklenebilecek en fazla yük: Maksimum Rutubet
Adından da tahmin edebileceğiniz şeklinde, havanın taşıyabileceği maksimum rutubet seviyesidir. Sadece burada mühim bir nokta var: Havanın kaç aşama sıcaklığa haiz olduğu.
Isı yükseldikçe hava belli oranlarda genleşeceği için taşıyabileceği rutubet miktarı da artar. Tersi olduğunda şu demek oluyor ki havanın sıcaklığı düştüğünde de büzüşme yaşanacaktır ve dolayısıyla maksimum rutubet azalır. Buradan havanın taşıyabileceği rutubet kapasitesinin sıcaklığa bağlı bulunduğunu çıkarabiliriz.
Hava durumunda karşılaştığımız yüzdeler: Bağıl (Göreceli) Rutubet
Havada bulunan su miktarının -su buharı şeklinde- havada bulunabilecek maksimum su miktarına oranı şeklinde ifade edebiliriz. Hava durumunda gördüğümüz yüzdeli rutubet ifadelerinde aslen bağıl nemden bahsedilir.
Mesela, 1 Mayıs Pazar günü meteoroloji en yüksek sıcaklığın 20°C olacağının tahminlerini yaparken en yüksek rutubet miktarının da %85 olacağını bildirmiştir. Buradan çıkaracağımız sonuçlardan ilki, pazar günü havanın %85 su taşıyabileceği iken ikincisi de o gün sizi bunaltıcı bir havanın beklediği olmalıdır.
Peki bağıl rutubet %100 olursa hava suya mı dönüşür?
Bağıl rutubet, şu demek oluyor ki havadaki su oranının %100’e yetişmesi havanın neme tam olarak doyduğu anlamına gelir. Havayı bir sünger olarak düşünecek olursak; bu sünger, su çekebileceği kapasitenin tamamını doldurduğunda bu durum o süngerin daha çok su taşıyamayacağını gösterir.
Bağıl nemin oldukça yüksek seviyelere çıkmasının en güzel örneği ise “sis”tir. Havadaki rutubet maksimum kapasiteye ulaşmaya fazlaca yakın olduğunda yoğun bir sis görürüz.
Kısaca havadaki rutubet oranının %100’e yetişmesi durumunda hava, içine hapsedebileceği su buharı kapasitesini doldurmuş anlama gelir. Sadece bağıl rutubet %100 olduğunda suya dönüşmeyen hava, kapasitesinin üstünde su buharıyla karşılaştığında yağış görülür.
