18 yaş üstü aşılama ne vakit başlıyor? 18 yaş altı aşı olacak mı?

18 yaş üstü aşılama ne vakit başlıyor? 18 yaş altı aşı olacak mı? Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca, dün Sıhhat Bakanlığı Bilkent Yerleşkesi’nde düzenlenen Koronavirüs Bilim Kurulu Toplantısı’nın arkasından yapmış olduğu açıklamada dört gözle beklenen bu sorulara da cevap verdi. Koca, cuma gününden itibaren 18 yaşından gün almış her insanın aşı randevusunun açılacağını bildirdi.
Bilim Kurulu’nda salgının bugüne dek tesiri, aşılama programı kapsamında karşılaşılan aşı yan etkilerinin durumu ve yerli aşı TURKOVAC’ın Faz 3 emek harcamaları olmak suretiyle üç mühim başlığın ele alındığını aktaran Koca, “Salgını aşı ile aşacağız demiştik. Mevcut gidişat bu hedefe ilerlediğimizi gösteriyor. Zaferden güvenilir ve yakın fakat davranışlarında ölçülü ve teyakkuzdayız.” diye konuştu.
“Aşı ile salgından tamamen kurtulmanın eşiğindeyiz”
“Aşı ile salgından tamamen kurtulmanın eşiğindeyiz.” ifadesini kullanan Koca, şu detayları paylaştı:
“Salgın süresince salgından ortalama 50 bin insanımızı kaybettik. Salgın sürecinde ertelenen sıhhat hizmetleri sebebiyle yaşadığımız yitik ise bundan oldukça daha büyük. Mesela kalp krizi teşhisleri salgın döneminde yüzde 56 azalmasına karşın kalp krizine bağlı ölümler yüzde 10’dan fazla artış gösterdi. Bu durumun temel sebebi, salgın haricinde sıhhat hizmetine ulaşımın yavaşlaması ya da yurttaşlarımızın salgın dışındaki sebeplerden hastanelere gitmekten imtina etmeleridir. Benzer birçok hastalığın teşhisinde azalış olurken o hastalığa bağlı kayıplarda artışlar yaşadık.
Kovid-19 ölümlerini Dünya Sıhhat Örgütünün belirlediği kriterlere bakılırsa tespit edip ’50 bin kaybımız var’ derken dolaylı nedenlerle minimum bir bu kadar daha vatandaşımızı kaybettik. Dünya genelinde de durum değişik seyretmedi. Bugün küresel ölçekte minimum 3,9 milyon insan Kovid-19 sebebiyle yaşamını yitirdi sadece doğrulanmamış vakalar ve sıhhat hizmetine erişimin kısıtlanması benzer biçimde dolaylı nedenlerle 10 milyonun üstünde ölümün de Kovid-19 ve onun yıkıcı tesiri olduğu değerlendiriliyor.”
“Gelecek 3 yıl bu hasarı telafi etmekle geçecek”
Koca, “Üzücü olan hastalığı geçirmiş kişileri, hastalığın bıraktığı hasarlar ile neyin beklediği mevzusudur. Gelecek üç yıl süresince hastalığı geçirmiş kişilerde ne tür yan rahatsızlıklar çıkacağı tespit edilemese de mevcut ölümlerin 3-4 katı kadar daha yitik beklendiği belirtilmektedir. Bu son aşama hazin, vahim bir tablo ve beklentidir.” diye konuştu.
Koca, sözlerini şöyleki sürdürdü:
“Bizim yaptığımız değerlendirmelerde hastalığı geçirdikten ve tamamen iyileştikten 45 gün sonrasında yaşanmış olan ölüm vakalarını incelediğimizde, bilhassa 65 yaş üstü grupta vefat sayılarının 2 kattan fazla arttığını tespit ettik. Öyleki göründüğü gibi gelecek 3 yıl bu hasarı telafi etmekle geçecek sadece tüm bu vahim tabloya karşın umudumuzu diri tutacak, geleceğe güvenle bakmamızı temin edecek güzel gelişmeler de var. Mesela aşılarımızın hastalık sebebiyle gerçekleşen ölümleri oldukça mühim seviyede sınırladığına tanık oluyoruz. Aşı olanlar virüsü kapsa da ölümden ve hastaneye yatıştan korunuyorlar. Aşılanarak salgın küllerini aşacağımız görünüyor.”
KORONAVİRÜS AŞISININ YAN ETKİLERİ
Bakan Koca’nın bu sözlerinin arkasından Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Ateş Kara, aşının yan etkilerine yönelik incelemelere ilişkin data verdi.
Türkiye’de aşının yan etkilerinin salgın döneminde oldukça yakın takip edildiğini, bunun daha ilkin uygulanan aşılarda da yapıldığını belirten Kara, Aşı Sonrası İstenmeyen Tesir İzleme Sistemi çerçevesinde bu bilgilerin tertipli toplanıp değerlendirildiğini, araştırmaların ilkin her ilde ve arkasından Sıhhat Bakanlığı merkezinde yapıldığını söyledi.
Prof. Dr. Kara, Türkiye’de uygulanan inaktif ve mRNA Kovid-19 aşılarında şişlik, kızarıklık, ağrı benzer biçimde yan etkisinde bırakır oluştuğunu belirterek, şu detayları paylaştı:
- “İki aşı içinde bir miktar fark var fakat bu yan etkisinde bırakır her iki aşıda da 24 saatten oldukça uzun sürmüyor sadece 100 aşı olan kişide değerlendirdiğimizde ortalama 8’inde kim bilir 2 gün kadar en fazlasıyla kolda ağrının devam ettiğini görüyoruz.
- Ek olarak ‘sistemik’ dediğimiz, kısaca tüm vücudu etkileyen kas ağrısı, halsizlik, bitkinlik benzer biçimde etkisinde bırakır görülebiliyor. Aşılar içinde bir miktar fark olmakla birlikte sadece aşı olanların yüzde 10 ile yüzde 15’inde görülebilen yan etkisinde bırakır şeklinde. Hem ülkemiz hem de dünyadaki verilerle bunların asla birinin kalıcı olmadığını, birkaç gün içinde geçtiğini görüyoruz.”
- Yan etkisinde bırakır içinde baş ağrısının oldukça nadiren, aşı olmuş 250-300 kişide bir görüldüğünü ve üç gün kadar sürdüğünü özetleyen Ateş, “Fazlaca ciddi anlamda, gündelik yaşamı etkileyecek kadar yan tesir ise oldukça daha ender. Asla görünmüyor değil fakat aşı olduktan sonrasında, aşağı yukarı 1000 ila 1200 kişide bir şahıs yada 1000 ila 1200 kişide iki şahıs kadar ikinci dozdan sonrasında 24 saat kadar kendisini ciddi şekilde halsiz ve bitkin hissedip, evden çıkmamayı tercih edebilecek düzeylerde yan etkisinde bırakır bulunduğunu görüyoruz.” diye konuştu.
- Kara, bu verileri ve neticeleri oldukça daha detaylı toplayıp tüm dünya ile gösterim olarak paylaşmayı istediklerini emare.
YERLİ AŞI ÇALIŞMASI TURKOVAC
İnaktif yerli aşı TURKOVAC’ın Türkiye Koordinatörü ve Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Serhat Ünal’a söz veren Koca, Ünal’dan yerli aşının faz 3 aşamasıyla ilgili data vermesini istedi.
Ünal, Türkiye’nin, Eylül 2020’de Sinovac aşısının faz 3 çalışmasına başladığını ve başarıya ulaşmış yürütülen emek harcama sonucunda 23 Aralık’ta aşılama programına geçtiğini hatırlatarak bu anlamda dünyadaki ilk ülkeler içinde yer aldığını açıkladı.
Yürütülen çalışmanın sonucunun da mühim tıp dergilerinden Lancet’te yayına kabul edildiğini bildiren Ünal, gelecek hafta içinde yayımlanacağını söylemiş oldu.
Şu günlerde de Kayseri Erciyes Üniversitesinden Prof. Dr. Aykut Özdarendeli‘nin geliştirdiği inaktif yerli aşının faz 3 çalışmalarıyla ilgilendiklerine değinen Ünal, aşı çalışmasının planlı şekilde yürütüldüğünü dile getirdi.
Ünal, TURKOVAC’ın dün faz 3 çalışmasına başlandığını anımsatarak en kısa sürede Türk ve dünya tıbbına kazandırılması çabası içinde olacaklarını açıkladı.
Bakan Koca da Sinovac’ın faz 3 çalışmasının Lancet’te yayınlanacak olmasının son aşama mühim bir gelişme bulunduğunu, devamında Sinovac’ın değişik ülkeler tarafınca kabul edilmesini Türkiye’nin çalışmasının sağlayacağını söylemiş oldu.
18 YAŞ ÜSTÜ NE AŞILAMA NE ZAMAN BAŞLIYOR?
Ondan sonra gazetecilerin sorularını yanıtlayan Koca, yeni yaş gruplarına aşı sırasının ne vakit geleceği ve aşılamanın kaç yaşa kadar düşürüleceği yönündeki bir soruya şu yanıtı verdi:
“Biz, bilhassa şu dönemde hızla 18 yaş ve üstü olan vatandaşımızı aşılamak istiyoruz. Bunu ne kadar erken dönemde yapabilirsek, toplumsal bağışıklığı o denli erken dönemde elde etmiş olabileceğimizi ve ülkeye giriş ihtimali olan mutasyonlara karşı da erken dönemde önlem anlamında bir çözüm olacağına inanıyoruz. O nedenle şu an 25 yaşa kadar bildiğiniz gibi inmiş oldu, 25 yaş ve üstü. Bugünden söyleyebilirim, cuma günü itibarıyla 18 yaşından gün almış tüm vatandaşlarımızı tanımlamış olacağız. Şu demek oluyor ki cuma gününden itibaren 18 yaşından gün almış hepimiz buluşma alabilir olacak. Bizim hedefimiz, bilhassa 18 yaş üstü aşılanabilir olma durumu olan, kısaca hastalığı geçirenleri düşürdüğümüzde nüfusun minimum yüzde 70’inin, 55 milyona yakın vatandaşımızın Kurban Bayramı’na kadar minimum bir doz aşılanmış olmasını sağlamak istiyoruz.”
Vatandaşlardan bu süreçte duyarlılık göstererek erken dönemde aşılarını olmalarını isteyen Koca, yazın daha rahat olabilmek, bayramı bayram benzer biçimde geçirebilmek için her insanın aşılarını erken dönemde olma gayreti içinde olması icap ettiğini söylemiş oldu.
TURKOVAC faz 3 emek harcaması 40 bin 800 şahıs üstünde yapılacak
Bakan Koca, yerli aşı TURKOVAC’ın faz 3 çalışmalarında plasebo yerine Sinovac aşısı kullanılıp kullanılmayacağı ve Türkiye haricinde değişik merkezlerde aşının faz 3 çalışmasının yapılıp yapılmayacağı ile ilgili bir sual üstüne şunları kaydetti:
“Faz 3 emek harcaması 40 bin 800 şahıs üstünde yapılacak. Plasebo yerine, kıyaslamalı olan Sinovac ile beraber yapılıyor olacak. Bununla ilgili izinler alındı ve o çerçevede esasen etik kurul onayını vermiş oldu. Ek olarak Macaristan, Azerbaycan, Kırgızistan’da da bu faz 3 emek harcaması yapılmış olacak. Biz, ilave birkaç ülkeyi daha bu çalışmaya katmaya çalışıyoruz. Onunla ilgili de görüşmeler devam ediyor. 29 merkezde 40 bin 800 şahıs üstünde yapılacak.”
DELTA VARYANTI HANGİ İLLERDE VAR?
Delta varyantıyla ilgili sual üstüne Koca, Delta Plus’ın Türkiye’de daha tespit edilmediğini belirterek şöyleki devam etti:
“Delta Plus’ın daha devletimizde görüldüğünü bilmiyoruz, kısaca görülmedi, tespit etmedik fakat delta varyantıyla ilgili devletimizde şu ana kadar sekansı yapılmış olup adı konan 134 vakamız oldu. Toplam 16 ilimizde görüldü. Giderek illerdeki dağılımı artmaya başladı ve yoğunluklu, ağırlıklı olarak da İstanbul’da görüldü. 134 vakanın 82’si İstanbul’da. Düzce’de 18, Van’da 8, Ankara’da 4, İzmir’de 3 ve öteki illerimizde de bir, iki şeklinde olmak suretiyle toplam 16 ilimizde görüldü.
AŞILAR DELTA VARYANTINA KARŞI ETKİLİ Mİ?
Ülkede oldukça ciddi bir oranın olmadığını biliyoruz fakat her geçen gün bunun artabileceğinden de kaygı ediyoruz. Aşıların bu varyanta etkili bulunduğunu biliyoruz. Aşıların erken dönemde bir an ilkin yapılmasının önemiyle beraber ikinci dozla delta varyantında daha kuvvetli bir etkinin bulunduğunu da biliyoruz. Önümüzdeki süreçte 18 yaşa kadar indirdiğimiz bu zamanda aşının tedarikiyle beraber olası 6 haftalık süreyi daha erkene, 4 haftaya da çekebiliriz. Önümüzdeki haftalar bunu netleştirmiş oluruz. 18 yaşa kadar olan vatandaşımızın hızla minimum bir kez aşılanmasını sağlamak birinci şartımız. Gelebilecek aşıda problem olmadığını gördüğümüzde hızla ikinci aşılarını da vatandaşımızın bir an ilkin yapmak, bu virüsün delta varyantına karşı etkinliğinin hızla sağlanmasını oluşturmak istiyoruz.”
“Şu ana kadar kaç doz aşının sevkiyatı tamamlandı?” sorusu üstüne Koca, en geç nisan sonuna kadar 100 milyon doz Sinovac aşısının gelmesi icap ettiğini sadece şu ana kadar gelen aşı miktarının 34 milyon bulunduğunu söylemiş oldu.
BioNTech için mart sonuna kadar 4,5 milyon dozun teslim edilmesine ilişkin 27 Aralık’ta antak kalma yapıldığını anımsatan Koca, bu aşıların belirtilen tarihte geldiğini kaydetti. Sonrasında haziranda 30 milyon doz aşının gelmesine ilişkin sözleşme yapıldığını ifade eden Koca, şunları kaydetti:
“Eylül ayı sonu itibarıyla toplam 120 milyon. Bu 30 milyondan 20 milyon aşımız gelmiş oldu. Pazartesi ve salı günü de 5 milyona yakın daha gelmiş olacak. Şu demek oluyor ki 25 milyon. Bir ihtimal 30 milyona tamamlanması temmuzun ilk 3, 4 günü içinde olabilir. Şu ana kadar gelen ilk 4,5 milyon ile beraber 24,5 milyon oldu. Devamının da bir sonraki hafta tamamlanacağını söyleyebilirim. Bu anlamda ciddi bir problem olmadığını oldukça kolaylıkla söyleyebilirim.”
BionTech Üst Yöneticisi Uğur Şahin’e, 30 milyon doz tamamlandıktan sonrasında aşı gündeminden çıkmak, daha oldukça üretim ve Ar-Ge dahil olmak suretiyle başka mevzuları konuşmak suretiyle Türkiye’ye gelmesinin sıhhatli olacağını söylediğini belirten Koca, bu çerçevede Şahin’in de Kurban Bayramı’ndan sonrasında gelebileceğini söylemiş oldu.
Koca, ek olarak 200 bin kişilik 400 bin doz Sputnik V aşısının da geldiğini, testlerin yapıldığını bildirdi.
“Rapel dozla ilgili klinik çalışmada son durum nedir?” sorusuna, Koca, “Rapel dozla ilgili bu emek harcama Etik Kurul onayından geçti, başladı. Kent hastanemizde bilhassa 6. ayından gün almış olan Sinovac aşısı yapılmış olan kişilerin immün yanıtıyla beraber Sinovac, BioNTech ve TURKOVAK aşımızı yapmak suretiyle bir emek harcama başlatıldı. Buradaki etkinliğe bakılırsa bununla ilgili paylaşmış, ona bakılırsa de yol almış olacağız.” yanıtını verdi.
“Sinovac ve BioNTech ikinci dozu olanlarda hastaneye ve yoğun bakıma yatış oranları nedir?” sorusu üstüne Koca, “Aşıların tesiri, koruyuculuğu, hastaneye yatış, yoğun bakım ve vefatlarla ilgili bir hazırlık yapılmış oldu. Yayına hazır hale getirilme noktasına gelmiş oldu fakat bilhassa yaş, ek hastalık arttıkça koruyuculuğun giderek azaldığını görüyoruz. Genç yaş grubunda, ek hastalığı olmayan kişilerde bu koruyuculuğun daha yüksek bulunduğunu oldukça rahat söyleyebilirim.” dedi.
“Bir ihtimal bazı ülkelerde yasak koymak gerekebilir”
Koca, bir gazetecinin Hindistan varyantına ilişkin vakaların görülmesinin arkasından bazı ülkelerden gelenlere kontrol ve karantina şartı getirildiğini anımsatarak “Şu anda delta varyantı oldukça yaygın. Bilhassa Rusya benzer biçimde Türkiye’nin ortalama bir sezonda 5 milyon gezgin beklediği bir ülkede de son iki haftada vakaların yüzde 90’nını oluşturduğu açıklandı. Rusya özelinden giderek, daha da geniş görerek bu ülkelere karşı herhangi bir önlem düşünülüyor mu?” sorusuna şu yanıtı verdi:
“Şu an Hindistan, Brezilya, Cenup Afrika benzer biçimde hatta Pakistan ve Afganistan benzer biçimde ülkelere karantinayı 14 gün olarak uyguluyoruz. Zannediyorum 1 Temmuz itibarıyla bunu birazcık daha detaylandırmış olacağız. Bir ihtimal bazı ülkelerde yasak koymak da gerekebilir. Biz yurt dışından gelenlere, Rusya’dan gelenler dahil olmak suretiyle son 48 saatte antijen, 72 saatte PCR mutlak istiyoruz. Bunun haricinde bilhassa yurt dışından gelenlerle ilgili yaygın bir halde örneklem yöntemiyle PCR çalışıyoruz. Bunu, bu süreçte daha da artırmaya çalışıyoruz. Geldiği ülkeden bizlere gösterilen PCR ve antijen sonucu haricinde bizim örneklem yöntemiyle yaygın yaptığımız testlerde bir artış, kötüye doğru oranların arttığını hissettiğimizde de esasen o anlamda gereği yapılmış olur. Bu mevzuda da duyarlı ve titiz çalışmaya devam ediyoruz.”
“Kısıtlamaların kaldırılması sonrası olay artışı öngörüyor musunuz?” şeklindeki sual üstüne Koca, şunları söylemiş oldu:
“Kısıtlamaların dönem dışı kalmasıyla yada azaltılması ile beraber bu zamanda vakaların hareketlilikle beraber ve temasla beraber oldukça arttığını biliyoruz. Normalde bu kısıtlamaların kaldırılması ile beraber düşüşün stabil bir döneme girdiğini görüyoruz. Gördüğünüz benzer biçimde vakalar 5-6 bin bandında durağan(durgun) kalmaya başladı, 3-4 haftadan bu yana. Bu hareketin artışıyla beraber genel anlamda bu kadar durağan(durgun) kalma sonrası daha öncede İngiliz varyantında da gördüğümüz şekli ile şimdi Delta varyantı şüphesi ile genel anlamda yukarı doğru bir çıkış eğilimini görmüş oluruz. Bu endişemiz var mı, var fakat şunu görüyoruz bu zamanda yukarı doğru çıkıştan ziyade daha durağan(durgun) kaldığını daha önceki İngiliz varyantında görülenden değişik olarak bu zamanda yoğun aşılama yaptığımızı, aşının tesirinin de 14 günden sonrasında oluştuğunu biliyoruz.”
MASKE KULLANIMI NE ZAMAN KALKABİLİR?
Aşının tesiri ile yukarı doğru çıkışın baskılandığı kanaatinde olduklarını bildiren Koca, “Önümüzdeki 2-3 hafta içinde aşılamayı giderek yoğunlaştırmak kaydıyla buradaki statik durumun giderek aşağı doğru inebileceğini umut ediyoruz. Önümüzdeki dönemde mecburi olmadıkça kısıtlamaları yapmak istemiyoruz.” dedi.
Koca, “Maske kullanımı ne vakit kaldırılabilir?” sorusu üstüne, “Biz toplumsal bağışıklığın oluşmadığı bu zamanda, maskeyi halen o güvenlik çemberi içinde kullanmamız icap ettiğini yine hatırlatmak isterim. Toplumsal bağışıklığın oluştuğu, minimum yüzde 70 oranında aşılamanın olduğu dönemde maskelerden de artık kurtulabileceğimiz dönem olur diye düşünüyorum.” diye konuştu.
“Toplumsal bağışıklığı tamamlamak istiyoruz”
Vatandaşların bu dönem de bilhassa aşılama noktasında duyarlılık gösterdiğini ve yoğun bir ilgi bulunduğunu belirten Koca, şunları söylemiş oldu:
“Biz bu aşılama sürecini bayrama kadar bilhassa 18 yaş ve üstünü minimum bir kez aşılama noktasında çaba içinde olmamız gerektiği kanaatindeyim. O durumda bayram ve sonrasını daha rahat geçirebileceğimizi, yazı birazcık daha kolay atlatacağımızı, önümüzdeki dönem bilhassa 18 yaşı, üniversite gençliği için önemsiyoruz. Üniversitelerin, gençlerimizin bağışık olmalarıyla beraber üniversitelerin oldukça kolay rahat açılabileceğini söylemek isterim. Şu demek oluyor ki biz hızla pandemiyi gündemden, ülkemizden çıkarmak istiyoruz. Buna odaklanmış durumdayız o nedenle de vatandaşımızı bu zamanda yoğun bir halde aşılamayı sağlayarak bu toplumsal bağışıklığı tamamlamak istiyoruz.”
Koca, “Son haftalarda haftalık olay tablosunda 3 büyük şehri kıyasladığımızda neler söylersiniz? Ankara’da son haftalarda hep olay sayısı yüksek görünüyor, bunun bir sebebi var mıdır?” şeklindeki soruya, “Bu anlamda mühim bir sebep olmadığını kolaylıkla söyleyebilirim. Normalde Ankara’daki vakaların birazcık daha İstanbul’a bakılırsa yüksek bulunduğunu söyleyebilirim, İzmir için aynı şey değil fakat Ankara, İstanbul’dan birazcık daha çok. Aşılamanın Ankara’da oran olarak İstanbul’dan daha iyi bulunduğunu görmüş oluyoruz.” yanıtını verdi.
Bilhassa bu zamanda vatandaşın birazcık daha kişisel tedbirlere önemle dikkat etmesi icap ettiğini tekrarlayan Koca, “Aşılamayı da giderek sağlayabilirsek, arttırabilirsek bu oranların daha da düşeceği kanaatini ifade etmek isterim.” dedi.
“Yeterince dozun bulunduğunu söylemek isterim”
Aşılama çalışmalarına ilişkin bir soruya karşılık Bakan Koca, şunları kaydetti:
“55 milyona, minimum 1 doz aşıyı yapmayı erken dönemde hedefliyoruz. Aşı açısından normalde 6 haftada yapıldığı için bu anlamda bir problem yok toplamda bir tek BioNTech için her ay averaj 30 milyon doz aşının geleceğini, 120 milyon bulunduğunu söylemek isterim. Sinovac ve Sputnik haricinde bir tek BioNTech’le bakmış olduğunuzda bu sayıyı oldukça kolaylıkla 55 milyon, 110 milyon demek.
Kaldı ki biz şu ana kadar 28 milyon doz Sinovac yaptık, şu an elimizde 6 milyon daha Sinovac aşısı var ki, bu önümüzdeki 3-4 hafta içinde daha da artacağını biliyoruz fakat onun haricinde 34 milyonu siz 120’ye ilave etmiş olun asla olmadığını varsayın 120 artı 34, 154 milyon yapar. Dolayısıyla bu anlamda 55 milyon, 110 milyon yapar, ilave sıhhat çalışanlarımız ve 65 yaş üstü kişileri de düşündüğümüzde olabilecek ilave en fazla 10 milyon doz gelmiş olur. Şu demek oluyor ki elimizde bu anlamda yeterince dozun bulunduğunu söylemek isterim.”
18 YAŞ ALTI AŞI OLACAK MI?
Türkiye’de 18 yaş ve altının aşı olup olmamasına yönelik sual üstüne şu açıklamalarda bulunmuş oldu:
“18 yaşı esasen yapıyoruz. 18 yaş altı için Bilim Kurulu dünyadaki emek harcamaları, uygulamaları değerlendiriyor. Ülkeden ülkeye değişik yaklaşımların bulunduğunu biliyoruz. Biz en azından şunu yapmak istiyoruz, 18 yaş altı kronik rahatsızlığı olan çocuklarımızı, gençlerimizi aşılamaktan yanayız. Devamında oldukça uzun sürmez, muhtemelen 1 hafta 10 gün olabilir, bilhassa kronik rahatsızlığı ve ek hastalığı olan kişileri aşılamış olacağız. Bunun haricinde hangi 18 yaş altı grubunun tanımlanıp aşılanmasıyla ilgili bir netliğimiz yok. Bununla ilgili Bilim Kurulu esasen değerlendiriyor, gelişmelere bakılırsa bunu aktarmış oluruz.”