Arabalardaki Motor Kısaltmaları ve Anlamları

Gerçek otomobilseverler bilir ki otomotiv sektöründeki gelişimleri yakından izlemek, her anı heyecanlı geçen bir maçı seyretmek gibidir. Bilhassa son yıllarda yaşanmış olan gelişmeler, otomobil dünyasında yeni bir devrin başladığını gösteriyor. Eğer bu dünyaya hemen hemen yeni ilgi duymaya başladıysanız otomotiv kısaltmaları, bilhassa motor kısaltmaları, kimi zaman hakikaten epey kafa karıştırıcı olabilir.

CDTI, TSI, GTI, TDI benzer biçimde motor kısaltmaları hepimiz tarafınca biliniyor diye düşünebilirsiniz sadece amatör bir otomobilsever için tüm bu kısaltmaların anlamını bilmek birazcık zor olabilir. Aslına bakarsanız otomotiv sektöründe yaşanmış olan gelişmeler sebebiyle yaşamımıza pek fazlaca yeni kısaltma girdi. Doğrusu motor kısaltmaları nedir, anlamları nedir birazcık daha yakından incelemek her insanın bu dünyaya birazcık daha iyi hakim olmasını elde edecektir.

Arabalardaki motor kısaltmaları:

• HP / Beygir gücü
• PS / Beygir gücü (Almanca)
• KW / Kilowatt
• NM / Newton Metre
• ECU / Elektronik denetim birimi (Motor Beyni)
• I / Benzinli araçlara verilen genel isim
• D / Dizel araçlara verilen genel isim
• T / Turbo
• TDI /Turbo direkt enjeksiyon (Dizel)
• SDI / Atmosferik direkt enjeksiyon (Dizel)
• CDI / Direkt yakıt enjeksiyonu
• CDTi / Dizel direkt turbo enjeksiyonu
• HDi / Yüksek basınçlı direkt enjeksiyon
• TDCi / Direkt enjeksiyonlu turbo dizel
• CRDi / Dizel direkt yakıt enjeksiyonu
• DCi / Direkt yakıt enjeksiyonu
• TFSI / Turbo direkt yakıt enjeksiyonu
• TSI / Turbo direkt enjeksiyon
• VGT / Değişken geometrili turbo
• VTEC / Elektronik değişken supap zamanlaması kontrolü
• VVT / Değişken supap zamanlaması
• CVVT / Devamlı değişken supap zamanlaması
• VANOS / Değişken eksantrik mili kontrolü
• VTi / Değişken zamanlamalı supap sistemi
• GDI / Direkt benzin enjeksiyonu
• FSI / Direkt yakıt enjeksiyon
• DOHC / Üstten çift eksantrik sistemi
• EFI / Elektronik yakıt enjeksiyonu
• EGR / Egzoz gazı devridaimi
• MAF / Hava akış Sensörü
• CAT / Katalitik konvertör
• DPF / Dizel partikül filtresi
• ACT / Silindir kapatma teknolojisi

HP / Beygir gücü

HP kısaltması ile malum Horse Power, Türkçesi ile beygir gücü; otomobil motorunun enerjisini gösteren birimdir. Almanca Pferde Stärke, PS kısaltması ile bilinir.

KW / Kilowatt

KW ya da kWh kısaltması ile malum kilowatt ya da kilowatt saat, 1000 watt saate ya da 3.6 megajoule değerine eşit bir enerji birimidir.

NM / Newton metre

NM kısaltması ile anılan Newton metre, tork enerjisini ifade eden birimdir. 1 metrelik moment koluna uygulanan 1 Newtonluk kuvvettir.

ECU / Elektronik denetim birimi (Motor Beyni)

ECU kısaltması ile malum Electronic Control Unit, Türkçesi ile Elektronik Denetim Birimi; motorlu araçların çalışmasını ve yönetilmesini sağlar. 

I / Benzinli araçlara verilen genel isim

I kısaltması ile malum Injection terimi, benzinli motor tipindeki araçları tanımlarken kullanılan bir kısaltmadır.

D / Dizel araçlara verilen genel isim

D kısaltması ile malum Diesel, dizel motor tipindeki araçları tanımlarken kullanılan bir kısaltmadır.

T / Turbo

T kısaltması ile malum Turbo, içten yanmalı motorlarda kullanılan aşırı besleme sistemidir.

TDI /Turbo direkt enjeksiyon (Dizel)

TDI kısaltması ile malum Turbo Direct Injection, Türkçesi ile Turbo Direkt Enjeksiyon; dizel araçlarda benzini direkt olarak yanma odasına gönderen yakıt enjeksiyon sistemidir.

SDI / Atmosferik direkt enjeksiyon (Dizel)

SDI kısaltması ile malum Saugh Direct Injection, Türkçesi ile Atmosferik Direkt Enjeksiyon; günümüz dizel araçlarda yaygın olarak kullanılan ve yakıtı direkt yanma odasına püskürten sistemdir.

CDI / Direkt yakıt enjeksiyonu

CDI kısaltması ile malum Common-Rail Direct Injenction, Türkçesi ile Direkt yakıt enjeksiyonu; benzinin direkt olarak silindir içine püskürtüldüğü sistemdir.

CDTi / Dizel direkt turbo enjeksiyonu

CDTi kısaltması ile malum Common Rail Diesel Turbo Injection, Türkçesi ile Dizel direkt yakıt enjeksiyonu; dizel motorlarda kullanılmakta olan yakıt sistemlerinden biridir.

HDi / Yüksek basınçlı direkt enjeksiyon

HDi kısaltması ile malum High Pressure Direct Injection, Türkçesi ile Yüksek basınçlı direkt enjeksiyon; yüksek basınçlı yakıt püskürtme sistemidir.

TDCi / Direkt enjeksiyonlu turbo dizel

TDCi kısaltması ile malum Turbo Diesel Common-Rail Injection, Türkçesi ile Direkt enjeksiyonlu turbo dizel; yanma odasına gönderilen yakıtın büyük bir kısmını enerjiye çevirir.

CRDi / Dizel direkt yakıt enjeksiyonu

CRDi kısaltması ile malum Common Rail Diesel İnjection, Türkçesi ile Dizel direkt yakıt enjeksiyonu; yakıt ve hava karışımını arttırarak gereksinim duyulan yakıtı motora gönderen sistemdir.

DCi / Direkt yakıt enjeksiyonu

DCi kısaltması ile malum Direct Common-Rail İnjection, Türkçesi ile Direkt yakıt enjeksiyonu; benzini direkt olarak yanma odasına gönderir.

TFSI / Turbo direkt yakıt enjeksiyonu

TFSI kısaltması ile malum Turbo Fuel Stratified Injection, Türkçesi ile Turbo direkt yakıt enjeksiyonu; turbo güçte benzini yanma odasına gönderir.

TSI / Turbo direkt enjeksiyon

TSI kısaltması ile malum Turbocharged Stratified Injection, Türkçesi ile Turbo Direkt Enjeksiyon; silindir içine direkt enjeksiyon olarak da bilinir.

VGT / Değişken geometrili turbo

VGT kısaltması ile malum Variable Geometry Turbo,Türkçesi ile Değişken geometrili turbo; koşullara nazaran değişiklik gösteren turboşarj türüdür.

VTEC / Elektronik değişken supap zamanlaması kontrolü

VTEC kısaltması ile malum Variable Valve Timing Electronic Control, Türkçesi ile Elektronik değişken supap zamanlaması kontrolü; motorun devire nazaran supap zamanlamasını değiştirdiği sistemdir.

VVT / Değişken supap zamanlaması

VVT kısaltması ile malum Variable Valve Timing, Türkçesi ile Değişken supap zamanlaması; içten yanmalı motorlarda performansı iyileştirmek için kullanılan sistemdir.

CVVT / Devamlı değişken supap zamanlaması

CVVT kısaltması ile malum Continuously Variable Valve Timing, Türkçesi ile Devamlı değişken supap zamanlaması; eksantrik mili ve supapların açılma zamanlarının devamlı değiştirilebildiği sistemdir.

VANOS / Değişken eksantrik mili kontrolü

VANOS kısaltması ile malum Variable Nockenwellen Steuerung, Türkçesi ile Değişken eksantrik mili kontrolü; elektronik destekli hidrolik lifterlar ile valf açılma zamanını ayarlar.

VTi / Değişken zamanlamalı supap sistemi

VTi kısaltması ile malum Variable Valve Lift Timing Injection, Türkçesi ile Değişken zamanlamalı supap sistemi; eksantrik mili ve supapların açılma zamanlarının değiştirilebildiği sistemdir.

GDI / Direkt benzin enjeksiyonu

GDI kısaltması ile malum Gasoline direct Injection, Türkçesi ile Direkt benzin enjeksiyonu; benzinin direkt yakıt odasına göndermiş olduğu sistemdir.

FSI / Direkt yakıt enjeksiyon

FSI kısaltması ile malum Fuel Straified Injection, Türkçesi ile Direkt yakıt enjeksiyon; her silindirde ayrı bir yakıt enjektörünün bulunmuş olduğu sistemdir.

DOHC / Üstten çift eksantrik sistemi

DOHC kısaltması ile malum Double Overhead Camshaft, Türkçesi ile Üstten çift eksantrik sistemi; günümüzde yaygın olarak kullanılan ve supapların fazlaca daha kolay açılmasını elde eden motor sistemidir.

EFI / Elektronik yakıt enjeksiyonu

EFI kısaltması ile malum Electronic Fuel Injection, Türkçesi ile Elektronik yakıt enjeksiyonu; tazyik ile yakıtı direkt motora yollar.

EGR / Egzoz gazı devridaimi

EGR kısaltması ile malum Exhaust Gas Recirculation, Türkçesi ile Egzoz gazı devridaimi; egzoz gazı miktarına kabul eden sistemdir.

MAF / Hava akış sensörü

MAF kısaltması ile malum Mass Air Flow, Türkçesi ile Hava akış sensörü; hava filtresine giden havayı ölçen sistemdir.

CAT / Katalitik konvertör

CAT kısaltması ile malum Catalytic Convertor, Türkçesi ile Katalitik konvertör; katalitik dönüştürücü olarak da bilinir ve egzoz gazındaki zararı dokunan maddeleri daha azca zararı dokunan hale getirir.

DPF / Dizel partikül filtresi

DPF kısaltması ile malum Diesel Particulate Filter, Türkçesi ile Dizel partikül filtresi; dizel motorda yakıt yanması sonucu ortaya çıkan zararı dokunan maddeler için kullanılan filtre sistemidir.

ACT / Silindir kapatma teknolojisi

ACT kısaltması ile malum Active Cylinder Technology, Türkçesi ile Silindir kapatma teknolojisi; birkaç silindiri kapatarak diğerlerinin yanmasını elde eden sistemdir.

Otomotiv sektöründe sıkça kullanılan motor kısaltmalarından ve ne anlama geldiklerinden bahsettik. Otomobil dünyası geliştikçe bunlara benzer daha pek fazlaca kısaltma ve terimle karşılaşmaya devam edeceğiz benzer biçimde görünüyor.