Haydarpaşa Garının Altından Askeri Sığınak Çıktı

İstanbul’un ikonik lokasyonlarından bir tanesi olan Haydarpaşa Garının çevresindeki kazı emek harcamaları devam ediyor. Yetkililer, bilhassa de Kadıköy’ün tarihini aydınlatmaya çalışacakları bu kazılarda, garın peronlarını da kaldırdılar. Bu işlemin ardındansa resmen tarih çıktı. Zira yetkililer, kazı alanında mezarlardan çeşmelere kadar pek fazlaca eseri tespit ettiler. Çalışmalardaki en dikkat çekici husus ise garın altında yer edinen bir askeri sığınaktı. 

Mevzuyla ilgili açıklamalarda bulunan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Altyapı Yatırımları Genel Müdürü Yalçın Eyigün, çalışmalarla ilgili data verirken “Kapalı mekanların, açık hava müzesinin tasarımını devam ettiriyoruz. Hedefimiz 2 yıl içinde bu tarz şeyleri tamamlamak.” ifadelerini kullandı. Yetkililer, meydana getirilen kazı çalışmalarına ilişkin bazı fotoğrafları de servis ettiler.

İşte Haydapaşa Garının altında bulunan askeri sığınak

Meydana getirilen kazı emek harcamaları esnasında tespit edilen sığınakla ilgili emek verme meydana getiren uzmanlar, bu sığınağın 2. Dünya Savaşı zamanında yapıldığını tespit ettiler. Toplamda 400 metre uzunluğa, 2 metre genişliğe ve 2,4 metre de yüksekliğe haiz olan bu sığınak, ihtimaller içinde bir hücum durumunda askerlerin korunabilmesi için yapılmıştı. Üstelik sığınağın içinde elektrik tesisatı ile tuvaletlerde bulunuyordu. Yukarıdaki görüntü, kamuoyu ile ilk kez paylaşılmış durumda.

Askeri sığınağı “fazlaca hususi” kelimeleriyle özetleyen Yalçın Eyigün, şu ifadeleri kullandı:

Toplam 140 bin metrekare bir kazı alanı hedefimiz var, bunun 68 binini tamamladık. Arkeolojik kazılarımız devam ediyor. 250’yi kabul eden işçimiz, 15 arkeoloğun denetiminde ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü’nün denetiminde koruma kurullarının kararları doğrultusunda çalışıyor. Alanın kazılarına ilişkin 50’den fazla kurul sonucu aldık, her adımımızda kurul kararlarıyla yürüyoruz. Bundan sonrasında bir tek Haydarpaşa Garı değil, bir tek tren değil, Haydarpaşa Garı ve arkeolojik bir kazı alanı, arkeolojik bir park, endüstriyel miras müzemiz diye 3 fonksiyon olmasını planlıyoruz. Toplam alanımız 475 bin metrekare. İşimiz bittiğinde bir tek 75 bin metrekaresi demiryoluyla ilişkili alanlar olsun. Arkasında açık hava müzesi, kapalı müzeler, sergi alanları ve seyir koridorları olsun. Arkeolojik kazılar ve buranın tekrardan ihyası, endüstriyel miras ve arkeolojik park alanı için bugüne dek 255 milyon lira harcadık. Toplamda 700 milyon lirayı bulacağını öngörüyoruz. Bunlar tamamen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığımızın bütçesiyle harcanıyor. Sayın Bakanımız da buradaki eserlerin ortaya çıkması ve halkımızla buluşması için fazlaca duyarlı. Burada yaptığımız projeleri kendisine sunuyoruz. Burada aynı anda 500 kişiyi ağırlayabilecek kadar geniş bir alanda çalışmamız var. Burada adını kamuoyunun bilmediği çeşitli yapılar var. Sözgelişi bir göçmen misafirhane binası diye Osmanlı’nın yapmış olduğu bir hususi konaklama evi var. Bu konaklama evini açmak istiyoruz, 1942’de askerimizin 2. Dünya Savaşı tedbiren yapmış olduğu sığınaklar var, 400 metre uzunluğunda, galeriler bunlar, genişliği 2 metre, yüksekliği 2.40 metre olan fazlaca hususi galeriler…

Haydarpaşa Garı çevresindeki kazı, yukarıdan bu şekilde görünüyor

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Rahim Asal da mevzuyla ilgili bazı açıklamalarda bulunmuş oldu. Asal, “Peronun kaldırılmasıyla ortaya çıkan geç Roma, erken Bizans yapısı 4-5. yüzyıla tarihlenen bir yapı kalıntısı var, fazlaca güzel mimari plan veren bir yapı. Bunun derhal bitişiğinde muhtemelen orta Bizans döneminde maden ergitme atölyesi benzer biçimde kullanıldığını tahmin ettiğimiz ocaklar tespit ettik. Saray kalıntısı olacağını düşündüğümüz binanın etrafındaki kalıntılar ortaya çıkmaya başladı. Bir mimari bütünlük verip bizim daha fazlaca arkeolojik bilgiye ulaşmamızı sağlamış oldu. Şu anda 45 alanda İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürlüğü arkeolojik kazı yapıyor. Fakat bu kadar sikke, bilhassa de geç Roma, erken Bizans sikkesine rastladığımız hiçbir alan yok. Ortalama 12 bin civarında şu anda tespitimiz. Bir de bir tek sayı değil, verdiği bilgiler de fazlaca mühim. Sözgelişi Khalkedon’un ilk sikkelerinden biri, milattan ilkin 5. yüzyıla tarihlenen ilk sikkelerinden biri burada kazı esnasında tabakasında tespit edildi. Bu fazlaca mühim bir şey. Daha evvel vardı bu sikkelerden fakat bir kazıda ilk kez çıkıyor. Kazıda çıkmasının önemi de tabası ve verdiği bilgiyi artırıyor.” dedi.

Kazı alanından gelen öteki fotoğraflar ise şu şekilde