İnternet Çağının Gözdesi @ İşareti Ne Anlama Geliyor?

Günümüzde hangi hizmet sağlayıcıdan alırsanız alın, e-posta adresinizde ne olursa olsun bir @ işareti bulunur. Aynı şekilde Twitter ve Instagram şeklinde toplumsal medya platformlarında da adınızın yanında bir @ işareti olacaktır. Kısaca bu işaret olmadan web dünyasını düşlemek bile neredeyse olanaksız. Peki, bu işaret nereden geldi? İnternet için mi buluş edildi yoksa daha ilkin de kullanılıyor muydu?

Yanıt şaşırtıcı. Zira @ işareti netin, bilgisayarın ve hatta elle tutulur hiçbir hızla gelişen teknolojinin olmadığı 5. yüzyıldan beri kullanılan bir işarettir. Normal olarak, bildiğimiz anlamdaki ilk kullanımı birazcık daha yakın tarihindeki. Gelin @ işareti ne anlama geliyor, tarih süresince hangi amaçlarla kullanıldı sorularını yanıtlayalım ve bugünün internet sektöründe vazgeçilmezimiz olan bu işaretin garip öyküsünü görelim.

@ işareti kısaltma olarak kullanılıyordu:

Aslına bakarsak @ işareti ilk ne süre kullanıldı sorusunun net bir yanıtı yok. Zira İtalyanların salyangoz, Hollandalıların maymun kuyruğu, bizim ise kuyruklu a olarak adlandırdığımız bu işaretin geçmişi 5. yüzyıl Ortaçağ dönemine kadar uzanıyor. Sadece bu zamanda kullanıldığına dair fikirler, yalnızca birer kuram.

Bu teoriye gore, o dönem el yazması işini üstlenmiş olan kilise keşişleri Latince doğru anlamına gelen ad kelimesini kısaltmak için @ işaretini kullandılar. @ işaretini dikkatli incelerseniz d harfinin kuyruğunun sanki a harfi üstüne sarılmış şeklinde bulunduğunu görürsünüz. 

Öteki bir teoriye gore ise Fransızca à olarak yazılan ve İngilizce at anlamına gelen bu kelimenin @ işareti ile yazıldığı düşünülüyor. à kelimesinin İngilizce karşılıkları in, to, at, with şeklinde oldukca sık kullanılan kelimeler olduğu ve ‘et’ şeklinde söyleniş edilmiş olduğu için bu tür bir kısaltma yoluna gidildiği düşüncesi oldukça mantıklı.

@ işareti kullanıldığına dair ilk kanıt:

@ işareti geçmişi değişik teoriler ve hikayelerle dolu olsa da elimizde gerçek bir kanıt var. Bu kanıta gore ilk @ işareti 1536 senesinde, Floransalı tüccar Francesco Lapi tarafınca büyük kil kavanozlarda taşınan amfora adlı bir şarabın birim oranlarını belirtmek için kullanıldı. Francesco Lapi mektuplarında @ işaretini bu amaçla sık sık kullanmıştır.

@ işareti, aynı dönemde ticari kayıtlarda da sık sık karşımıza çıkıyor. Mesela; 12 @ 1 dolar demek, her biri 1 dolar tutarındaki 12 birimi anlatır. 1800’lü yıllarda buluş edilen ilk daktilolarda @ işareti olmaması bu aşamada bir boşluk yaratıyor. 1890 senesinde ABD Birleşik Devletleri’nde nüfus sayımı amacıyla kullanılmış olan ilkel bir bilgisayarın klavyesinde bile @ işareti görülmemiştir. 

Acaba @ işareti uzun bir süre ticari alanda kullanıldı da sonradan vaz mı geçildi? Eğer @ işareti kullanımından vazgeçildiyse nasıl oldu da bugüne dek geldi tam olarak bilinmiyor. Nasıl olduğu bilinmese de @ işareti bir halde 20. yüzyılın ikinci yarısına kadar ulaştı ve bugün kullandığımız haline bir talih eseri kavuştu.

İnternet dünyasında @ işareti kullanımı:

Takvimler 1970’li yılları gösterirken web ve bilgisayar dünyası da Arpanet ağı ile tanışmıştı. Arpanet; ABD Birleşik Devletleri hükümeti, Cambridge Üniversitesi ve BBN Technologies şirketi tarafınca kullanılan ve dünyanın ilk interneti diyebileceğimiz bir ağ sistemiydi.

BBN çalışanı olan bilgisayar bilimci Ray Tomlinson’ın aklına 1971 senesinde bir sual takıldı; Arpanet ağında birbirine e-posta gönderen kişiler birbirini nasıl tanıyacaktı? Aklına, postayı gönderen kişinin adını ve bağlı olduğu ağı beraber gösterecek bir adres fikri geldi. Sadece mesele devam ediyordu. Şahıs adı ve ağ adı nasıl ayrılacaktı?

Virgül ya da eşittir şeklinde sık kullanılan işaretler kullanamayacağını bilen Ray Tomlinson’ın gözü klavyede, P harfinin üstünde bulunan @ işaretine takıldı. O dönem neredeyse asla kullanılmayan @ işareti, e-posta adlarındaki ayırıcı sembol olacaktı. Derhal kendine bir adres oluşturarak tarihin ilk @ işareti kullanılan e-posta adresinden bir posta gönderdi. Bugün emekli bir BBN çalışanı olan Ray Tomlinson, o gün o ilk e-postada ne gönderdiğini hatırlamadığını söylüyor.

Günümüzde @ işareti kullanımı:

Bugün artık hangi hizmet sağlayıcısından kendinize bir e-posta adresi alırsanız alın, adınız ile hizmet sağlayıcısının web sitesi adı içinde devamlı bir @ işareti olacaktır. Öyleki ki @ işareti olmadan bir e-posta adresi sahibi olmak düşünülemez bile.

@ işareti yalnızca e-posta adresi olarak kullanılmakta kalmadı. Twitter, Instagram, Snapchat, TikTok ve aklınıza gelen daha pek oldukca toplumsal medya platformunda kullanıcı adlarının başlangıcında da kullanılıyor. Kullanım amacı ise aynı prensibe dayalı. Aslına bakarsan içinde bulunduğunuz ağın kişisel kullanım alanını göstermek.

@ işareti, ABD Birleşik Devletleri’nin New York şehrinde bulunan Museum Of Çağdaş Art tarafınca “Zarafet, iktisat, entelektüel şeffaflık ve zamanımızın sanatlarında yerleşik olan ihtimaller içinde gelecek yönelimleri duygusu” gösterdiği için müze koleksiyonuna eklenmiştir. Şöyleki bir düşününce, nereden nereye diye soruyor insan. 

Günümüzde internet sektörünün olmazsa olmaz sembollerinden olan @ işareti ne anlama geliyor sorusunu yanıtladık ve tarih süresince hangi amaçlarla kullanıldığından bahsettik. Klavyenize dikkatli bakın, bir ihtimal birkaç yıl sonrasında başka bir dikkat çekmeyen işaret hayatımızın vazgeçilmezi olabilir.