İş Bankası Genel Müdürü Aran’dan kripto para açıklaması

Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, kripto paralara ilişkin, “Bu mevzuda aracılık eden kurumların anti saydam yapılarını, bir gecede iyi mi yok olduklarını, insanımızın iyi mi mağdur bulunduğunu görünce üzülüyor, güvenilir bir kurum olarak bu alanda var olmak icap ettiğini düşünüyorum” dedi. 

Bankanın 97. kurum yıl dönümü dolayısıyla AA muhabirine izahat meydana getiren Aran, kripto paralara dair de görüşlerini aktardı. Aran, tüm dünyada kripto paralar, dijital varlıklar ve dijital paralar mevzusunda ilk olarak düzenlemelerin yapılması, yatırımcıların, vatandaşların korunduğundan güvenli olunduktan sonrasında bunlara ilişkin projeler geliştirilmesi icap ettiğini söylemiş oldu.

Bu alana mühim oranda para akışı olduğuna dikkati çeken Aran, bu tarz şeyleri yok sayıp, insanları kaderiyle baş başa bırakmakla ya da yasaklamakla mesafe katedilemeyeceğini söylemiş oldu.

Bu alana fazlaca süratli bir halde düzenlemeler getirilmesi, şeffaflığın sağlanması, fiyat oynaklıklarının azaltılması, yatırım meydana getiren insanların büyük kayıplarla karşılaşmasının önüne geçilmesi icap ettiğini belirten Aran, şunları kaydetti:

“Bir banka genel müdürü olarak, bilgisayar dünyasının içinden gelen, dijital projeleri yöneten, Türkiye’de ilk web bankacılığını meydana getiren, mobil ödeme, mobil bankacılık uygulamalarını direkt kodlayan bir insan olarak bu dünyanın karşısında olmam elbet mümkün değil. Siber risklerin fazlaca fazla olduğu, düzenlemelerin yeteriz kalmış olduğu, finansal okuryazarlık benzer biçimde teknoloji okuryazarlığının da zayıf olduğu bir ortamda, vatandaşları korumak adına ilgili düzenlemeler yapılmadan bu alana para yatırılmaması, aksi takdirde ciddi kayıplarla karşılaşılabileceği yönünde ikazlar yapmıştım. Benim bu yönüyle uyarılarım, bazı kesimlerce bu mevzuda doğru vizyonda olunmaması, bu gelişmelerin doğru okunmaması benzer biçimde yorumlanabildi. Uyarı yapmam sebebiyle sanki bunun karşısındaymışım benzer biçimde bir idrak oluşmasını istemem. Fakat insanoğlu fazlaca fazla düşünmeden, ekip meblağ benzer biçimde, taraf meblağ benzer biçimde bir mevzunun ya bir tarafında ya öteki tarafındaymış benzer biçimde davranıyor. Oysa mevzuyu teknoloji açısından, finansın geleceği açısından kıymetli bulup bu alandaki eksiklikleri gidermek için uyardığımızın anlaşılması gerekiyor. Yoksa aracı kurumlar batıyor, banker faciası benzer biçimde kurumlar yok oluyor, vatandaşın parası kayboluyor. O vakit yasak geliyor, sonrasında yine ortalık duruluyor. Bu sefer yasaklarla baş başa kalıyoruz.”

Aran, bu alanları, bilgili bir halde, hem finansal okuryazarlığı hem teknoloji okuryazarlığını artırarak vatandaşların yatırımlarını doğru yönlendirmek, doğru kanalize etmek icap ettiğini söylemiş oldu.

Daha ilkin bu alanlara, düzenleme yapılmadan girilmemesi görüşünde bulunduğunu hatırlatan Aran, şu değerlendirmelerde bulunmuş oldu:

“Fakat bu mevzuda aracılık eden kurumların anti saydam yapılarını, bir gecede iyi mi yok olduklarını ve insanımızın iyi mi mağdur bulunduğunu görünce üzülüyor, güvenilir bir kurum olarak en azından müşteriyi sahipsiz bırakmamak adına, doğru şekilde ve mevcut düzenlemelerin elverdiği seviyede bu alana girip, en azından kurtarabildiğimiz kadar yatırımcıyı güvenli bir alana çekmenin sorumluluğunu hissediyorum. Şundan dolayı durup düzenlemeleri bekledikçe, mağduriyetin önüne geçemeyiz fakat asla eğer olmazsa mağduriyeti azaltma adına bu işin iyi mi olması icap ettiğini, ne olması icap ettiğini ortaya koyabiliriz. Otorite ile birlikte emek harcayarak düzenlemeyi peş peşe getirebiliriz. Banka olarak bu şekilde bir değişikliğe gidebiliriz ve bu alanlarda da bizi gene öncü olarak görebilirsiniz. Bizim bu tarz şeyleri yapmamız asla oldukça kolay. Şundan dolayı biz Çin’de, Silikon Vadisi’nde iki inovasyon ofisi olan; buralarda, daha ilkin Coinbase’i yaratan, Çin’deki dijital parayı yaratan insanları istihdam eden bir kurumuz. Bizim için bu dünyada kuralların gerektirdiği şekilde yer almak, yalnız 2 aylık bir meseledir.”

“Sorunlu krediler tarafında ek bir bozulma, ilave bir risk görmüyorum”

Hakan Aran, bankacılık sektörünün etken kalitesinde bir iyileşme bulunduğunu, sorunlu krediler tarafında ek bir bozulma ve ilave bir risk görmediğini altını çizdi.

Sorunların artmadığını, tersine sorunların çözüldüğünü ve o çözümlenen sorunlarla kredilerin tekrardan yapılandırıldığını özetleyen Aran, “Yapılandırılmış olan krediler, müşteriye işlerinin yine karlı hale gelmesi mevzusunda mühim bir vakit kazandırıyor. Dolayısıyla vatandaşımıza, vatandaşımızın işine ve karlılığına yansıması için ihtiyaç duyulan süreyi ödemesiz bir dönem olarak belirleyip, işinin iyileşme hızına gore taksitleri ayarlayıp, hakkaten probleminin kalmadığı bir noktada anapara ödemelerine başlamış olacağı bir modelin ortaya konabilmiş olması fazlaca mühim.” dedi.

Ana para yeterliliği mevzusuna da değinen Aran, ana para yeterlilik oranının halen yasal sınırların fazlaca üstünde seyrettiğini, dolayısıyla bankaların hem kuvvetli likiditesi hem de kuvvetli sermayesi bulunduğunu söylemiş oldu.

Aran, “Sermayelerin azaldığı bir dönemde çözüm, öz kaynak karlılığının enflasyon oranına gelmesi, hatta enflasyonun üstüne çıkması. Bu, enflasyon yüzde 19 seviyesinde iken mümkün olmaz fakat enflasyon düşer öz kaynak karlılığı da artarsa yine bankaların ana para biriktirdiği, sermayesini büyüttüğü bir döneme, dengeye geleceğimizi düşünüyorum. Ümit ederim bunu sağlar, bunu görürüz.” diye konuştu.

“Ödeme sistemleri, ziraat, ihracat, girişimcilik odaklanacağımız alanlar”

Hakan Aran, banka olarak gelecek süreçte odaklanacakları alanlara ilişkin de data verdi.

Ödeme sistemleri alanında önder olmayı hedeflediklerini, ıslak imzaların atılmayacağı, tüm iş ve finans döngülerinin dijital platformlar üstünde gerçekleşeceği “görünmez bankacılığa” örnek olacak ürün ve hizmetleri müşterilerle buluşturacaklarını aktaran Aran, çiftçilere yönelik olarak ziraat, teknoloji ve finansı birleştiren alanlarda yeni proje ve ürünler sunacaklarını bildirdi.

Aran, “Bu alanda İmece Mobil fazlaca kuvvetli bir ürünümüz. Bu ürünümüzün daha da yaygınlaşacağını düşünüyorum. Ek olarak, üretici ile tüketicinin buluşmuş olduğu, fazlaca hususi tasarımı ve kurgusu olan Ziraat İhtisas Şubesi, İş Bankası Ziraat Pazar Bölgeleri görmüş olacaksınız. Ödeme sistemlerini bu mekanlara ustalıkla entegre edeceğiz.” diye konuştu.

Girişim bankacılığının odaklandıkları bir başka alan bulunduğunu vurgulayan Aran, Türkiye’de girişimcilik üstünden bir gelişme hikayesi yazılabileceğini, İş Bankası’nın da girişim bankacılığı ve girişim ekosistemi mevzusunda etkinliğini sürdüreceğini kaydetti.

Aran, girişimcilerin yanında olmaya devam edeceklerini, girişimcilik mevzusunda da hususi bir uzmanlık şubesi açacaklarını bildirdi.

Üretim ve ihracat alanında hem üreticinin hem de ihracatçının desteklenmesi, yalnız finansal açıdan değil, işlerinin dijitale taşınması, kolaylaştırılması mevzusunda da İş Bankası’nın öncü olacağını belirten Aran, “Genel çerçeve itibarıyla geleceğin bankası, geleceğin çalışanları ve alan kişi deneyimi mevzusunda olağan dışı bir bankacılık anlayışı göreceğiz.” dedi.