En İyi Adam Oyuncu Oscar’ı Bu Kez Müslüman Bir Aktöre Gider

“Bu yıl de asla film yapmadı azizim!” cümleleriyle start alan klişeleşmiş sanat sepet sohbetlerine rahmet okutan 2021’in Oscar adayları sıralaması azca ilkin masama geldi. Derhal Havana puromu parmaklarımın arasına sıkıştırdım, kemik çerçeveli uzak gözlüğümü yüzümden sıyırdım ve teksir kağıdına yazılı neticeleri kısık gözlerimle incelemeye başladım. 

Doğal ki bu tarz bir olay olmadı. 1957’de yaşamadığımız için kimse masama sıralama filan getirmedi. Aslına bakarsanız masam da yok. Değişen teknolojinin nimetleri sağ olsun bilgiye alçakgönüllü yollarla ulaşabiliyoruz. Oscar adaylarını dizimin üstünde duran yassı cihazın ekranından incelem ediyorum. Aslına bakarsanız filmleri de çoğu zaman oradan izliyorum.

Mank tesiri olacak, bir süredir Retro düşlere dalıyorum

Azca önceki sekans da onlardan biriydi. Mank, biliyorsunuz ki, Citizen Kane’in yazarı Herman Mankiewicz’in bakış açısından 1930’ların Hollywood’una nazar atmıştı. Şimdi de en fazla sayıda adaylıkla zirveye oturmayı başardı. İddialı olduğu dallar yok değil fakat, gene de favori bulunduğunu söylenemez.

Mühim mi? Neticede David Fincher ve Gary Oldman bir araya gelmiş, kamu tutumsal teşebbüslerinin ortaya çıkış öyküsünü çekip oynasalar bile izlenir. O yüzden, eğer izlemediyseniz, bir an ilkin kesinlikle görünüz. Netflix’de var.

Diğerlerine geçmeden evvel birazcık ağırdan alalım ve özet gidelim. Listeler değişik renklerle dolu. Bugüne kadarki en kapsayıcı aday listesiyle karşılandık diyebiliriz

Filmlerden ve performanslardan fazlaca bu durum konuşuldu ve konuşulmaya devam edecek benzer biçimde görünüyor. Yalnızca oyunculuk dallarında 20 değişik etnik azınlık grubundan kişiler içeriyor. Bugüne dek yalnızca 5 hanım aday çıkarabilmiş en iyi yönetmen branşında bu yıl iki hanım aday birden yarışıyor. 93 senelik Akademi ödülleri tarihinde bir ilk bu.

Öte taraftan İngiliz ekolü tesirini gösteriyor. Neredeyse her dalda görebiliyoruz İngilizleri. Parasite’dan bu yana spot ışıkları altındaki Cenup Kore sinemasının ruhu, aslen Kore yapımı olmasa da ekibi ve hikayesi yardımıyla Minari’de tekrardan yaşam bulmuş durumda. Sound of Metal’da şiir benzer biçimde oynayan Pakistan asıllı Müslüman erkek oyuncu Riz Ahmed de en iyi adam oyuncu branşında aday yayınlandı. Eğer ipi göğüsleyebilirse bu dalda ödüle layık görülen ilk Müslüman erkek oyuncu olacak.

Buraya bir ayraç. Akademi üyelerinin çeşitlilikten pek de nasibini alamayan kanaatleri bilhassa son yıllarda şimşekleri epey üstüne çekiyordu. Ne de olsa %68’i erkeklerden, %86’sı beyazlardan oluşan, yaş averajı 62 olan bir zümrenin dağıttığı ödüllerden bahsediyoruz. Gene de bu seneki karnenin bu açıdan ciddi bir sıçrayış bulunduğunu söylemek gerekiyor. Ellerinde yumurtalarla bekleyenler olaysız dağılacak benzer biçimde.  

Metalin sesiyle süregelen ve metalin sesiyle biten film

Sound of Metal demiştim ve oradan devam ediyorum. Bu senenin ağır toplarından. Posteri ve adı ikinci bir Whiplash izlenimi yaratsa da, tamamen değişik seyirde bir film bulunduğunu ifade edelim. Metal bateristliği yaparken duyma yetisini kaybeden genç bir insanın hikayesi bu. İşitme engelinin iyi mi bir kapalı kutu bulunduğunu, ciddiyetini ve ürkütücülüğünü film süresince deneyimliyoruz.

Muhteşem ses dizaynı yardımıyla işitme engellilik simülasyonu işlevi de görüyor bir bakıma. Riz Ahmad ve ortağı Paul Raci büyüleyici oynamışlar. Bu performansları da beklendiği şekilde adaylığa layık görülmüş. Sinemayla kurduğu ilişki merhaba merhaba düzeyinde olanların dahi zaman ayırıp seyretmesi tavsiye edilir. Amazon Prime’dan izlenebiliyor.

Pek fazlaca otoriteye gore senenin favorisi olan Nomadland’den bahsedelim birazcık da

Kocası başta olmak suretiyle haiz olduğu her şeyi 2008 resesyonu sonrası yitirmiş bir kadının hikayesi bu. Bu öyküyle beraber ABD’de konargöçer yaşayanların hayatlarına ve felsefelerine de kapı aralıyoruz. Film ana para, iyelik, emek, gelir adaletsizliği, tutumsal sistemler ve ev benzer biçimde kavramlar üstünde düşünmeye çağrı ediyor seyircisini.

Yönetmeni Chloé Zhao’ya adaylık getirdi. Frances McDormand cephesinde şaşırtıcı bir şey olmadı ve o da üst düzey performansıyla adaylığını kaptı. Dönemin ruhuna dokunan, ayakları yere sağlam basan bir film. Tarihsel belge niteliğini uzun seneler koruyacak benzer biçimde. Kesinlikle izlenmeli.

93. Oscar Ödül Töreni 25 Nisan’da, her zamanki yeri olan Dolby Theatre’da ve eşzamanlı olarak gene Los Angeles’daki Union Station tren istasyonunda düzenlenecek.