İyi hazırlananlar iyi dönüş meydana getirecek

Franchise sektörü ciddi bir dönüşüm sürecinde. Sektöre danışmanlık hizmeti sunan Dealer’in kurucusu Yahya Pulat, “Sektör üç yıl öncesindeki konsept ve modasıyla 2021 model dijitalleşmiş, beklentisi yüksek bir kitleyle karşılaşacak.

KOBİ/GİRİŞİM Haziran 2021 tarihindeki sayıdan

Bu döneme hazırlanan ve zamansız işler her zamankinden daha iyi bir dönüş yaşayacak” diyor. Pandemi ile beraber dünya süratli bir değişiklik, dönüşüm sürecine girdi. Franchise sektörü de dönüşümden payını alıyor.

Yahya Pulat, franchise ve perakende sektöründe uzun seneler ustalaşmış olarak çalıştıktan sonrasında Dealer Danışmanlık şirketini kurarak markalara danışmanlık hizmeti veren bir girişimci.

Yahya Pulat, bugüne dek aralarında Alaçatı Muhallebicisi, Bisquitte, Komşu Kahve, Jumbokunefe, Just Chicken, Pizza Rucola, Ottoman’ın da bulunmuş olduğu birçok markayla proje bazlı ortaklaşa iş yapmış oldu. Dealer Kurucusu Yahya Pulat ile franchise sektöründe değişen trendleri konuştuk.

Dealer’den bahseder misiniz? Ne benzer biçimde hizmetler veriyorsunuz?

Biz Dealer olarak, 1997’den beri yurtiçi ve yurtdışında onlarca markanın sahada konumlanması ve birçok başarıya ulaşmış organizasyonu markalar bünyesinde yürüttük. 24 senedir perakende sektörünün Türkiye’de gelişimine tanık olduk. İki hedef gruba hizmet ediyoruz; franchise verenler ve franchise yatırımcısı olmak isteyenler.

Franchise verenler için franchise modelinin kurgulanması, pazar doğrulama işi ve doğru kiralama işlerini yapıyoruz. Şu demek oluyor ki pazarda çalışmayacak bir iş modeli var ise bunu tespit edip çalışabilir hale getiriyoruz. Ek olarak franchise yatırımı meydana getirecek girişimciler için çalışıyoruz; bu kitlenin de doğru yatırımı yapmasını sağlıyoruz. Ilk olarak onlara pazarı doğrulanmış bir marka sunuyoruz.

Bu da büyük oranda yatırım riskini izole ediyor. Öteki mevzu da işi nerede ne şartlarda yapacağı. Bugün kiralama görüşmelerinden doğru işletmenin oluşturulmasına kadar ki süreç minimum doğru marka yatırım sonucu kadar mühim. Bu iş konsantrasyon ve ciddi bir takip süreci gerektirdiğinden dolayı yönetilebilir sayıda marka ile emek harcamayı tercih ediyoruz.

Bu iş modeli bizim, franchise verenin ve yatırımcıların kazanan tarafta olmasını sağlıyor. Perakende yönetimine yeni bir bakış açısıyla, alışa geldik tüm deneyimleri yeni nesil dijital verilerle yorumluyoruz. Gerçek nihai tüketicinin gereksinimlerini tespit ederek çalıştığımız markaların doğru yol almalarını sağlıyoruz.

Türkiye’de franchise emek harcaması meydana getiren kaç şirket var?

Bizim tespit ettiğimiz 1000’e yakın franchise emek harcaması içinde olan şirket var. Sadece bu kadar oldukça girişimin içinde başarıya ulaşmış olan sayısı o denli azca ki; bu oldukça düşündürücü.

Bir yanda Türk insanının girişimci ruhunun sonucunun coşku verici durumu var, sadece öteki taraftan bakınca da yüzlerce başarısız girişim. İşin daha da vahim boyutu yatırımcıların yaşamış olduğu hüsran. Franchise dünyasının bu durumu bizim Dealer’i kurma nedenimiz oldu.

Ilk olarak bu kadar girişimin başarı oranının düşüklüğünü anlamaya çalıştık. Bu mevzuda Goodjob Marka Danışmanlık şirketiyle bir ortaklaşa iş yaptık ve sebepleri sorgulamaya başladık.

Temelde iki niçin karşımıza çıktı. Markalaşmayla ilgili çalışmaların yetersizliğiydi. Türk girişimcisinin mevzuya bakışı tamamen ürün odaklı. Konsept ve satın alan odaklı düşünemiyoruz. Temel mantığın tüketici ihtiyacını çözecek modeller geliştirmek olmadığını tespit ettik.

Sürdürülebilir yapılar kurmadaki yetersizliğimiz. İşin sürdürülebilirliği ve çoklanabilirliğine oldukça kafa yormuyoruz. Aslen franchise sistemlerinde yapılması ihtiyaç duyulan bir bilgisayar yazılımı benzer biçimde süreçleri kodlamak. Sektördeki fena örneklerden deneyim almıyoruz. Hep iyi olanı yansılamak etme eğilimimiz var. Bu birazcık da kolaycılığa kaçmak oluyor.

Normalleşme sürecinde franchise sektöründe neler oluyor?

İki yıla yaklaşan engellemeler tüketici alışkanlıkları temelden değiştirerek beklenti ve davranışları başka bir boyuta taşıdı. Pandemi ile beraber dijital bir dünyaya ışınlanan tüketici bu dünyanın kolaylıklarını ve hızını oldukça sevmiş oldu. Bu zamanda kapalı olan sektör 3 yıl öncesindeki konsept ve modasıyla 2021 model dijitalleşmiş, beklentisi yüksek bir kitleyle karşılaşacak.

Bu döneme hazırlanan ve zamansız işler her zamankinden daha iyi bir dönüş yaşayacak. Dersine iyi çalışmış ağırladığı kitleyi tanıyan ve isteklerine kafi ürünle yanıt veren işletmelerin kazanacağı bir döneme başlıyoruz. Dolayısıyla bu süreç yeni trendlerle hazirandan itibaren tekrardan yaşanmaya başlamış olacak.

FRANCHİSE SEKTÖRÜNDE 6 MAKRO TREND

Dealer Perakende Hizmetleri uzmanları bu senenin geri kalan sürecinde franchise sektöründe beklenen 6 makro trendi derledi:

Daha ilkin franchise deneyimi yaşamamış bir kitle pazara girmeye hazırlanıyor

Pandemi zamanında kendisiyle çokça süre geçiren bilhassa beyaz yakalılar; hayallerini gerçekleştirmeye zaman bulamazken kendisini dinlemeye fırsat buldu ve hayallerini gerçekleştirmeden ölmek istemediğini anlamış oldu. Bu süreçte beklenenin aksine birçok marka franchise müracaat sayısını ikiye katladı. Bu kitle bilhassa 350-700 bin TL arası yatırımlı işlere yöneldi.

Derslik ayrımı artacak

Gelir adaletsizliğin arttığı varlıklı ve fukara arasındaki uçurumun büyümüş olduğu orta derslik kitlenin küçüldüğü bir dönem yaşıyoruz Gini katsayısı verilerine nazaran 2021’de gelir eşitsizliğinin daha da artacağı öngörülüyor. Bu da en varlıklı ve en fukara kitle arasındaki uçurumun artacağını gösteriyor. Markaların bu gerçeği bilerek fiyatlandırma ve yeni mağaza geliştirme stratejisini gözden geçirmesi gerekecek. Mahalli yönetimlerin bilhassa gelir adaletsizliğini ortadan kaldıracak perakende çözümleri üretmeye başlaması zorunluluk haline gelebilir.

Otantiklik gıdanın merkezine yaklaşacak

Online ticaretin artması, mahalli işletmelerin yaptıkları hususi işlerle daha görünür olması, tüketiciler için yeni bir edinim alanı yarattı, artık insanoğlu Kars’taki bir şarküteriye ya da herhangi bir bölgenin hususi bir ürününe kolayca erişebiliyor ve bunu tecrübe etmek istiyor. Ve hanımefendiler ticaretin yırtıcı hayatına izole bir alandan güvenilir bir yöntemle giriş yapabildi.

Alışverişe ayrılan süre azalacak

Yeni alışveriş deneyimi ve pratiklik insanların tüm perakende alışveriş deneyiminde kolay olana yönelmesine niçin oldu. Dolayısıyla uzun uzun alışveriş deneyimleri daha optimize edilmiş alışveriş deneyimlerine dönüşecek. Bilhassa tekstil mağazacılığında bu edinim mimarisi revizyonu daha büyük bir gerekseme haline gelecek. Hem mağaza yerleşimi hem de ürün teşhir, sunum ve depolama ritüelleri kökten değişiklik gösterecek.

Cadde mağazacılığı yükselişe geçecek

Tüketiciler birikmiş özlemlerle açık alanlardaki mağaza deneyimlerine yönelecek. AVM’lerin kapalı alanlarının ruhsal tesiri insanları AVM’lerden uzaklaştıracak. Bu zamanda mağaza kapanma sayısının oldukça yüksek olduğu caddeler daha gür bir halde tecim hayatına dönecek.

Yerelin minik kahramanları büyük zincirlerin karşısında yerini alacak

Birçok minik il ve ilçede yer edinen oldukça hususi alışveriş deneyimleri sunan işletmeler sundukları benzersiz deneyimden dolayı; tek düze standart markalar karşısında kahramanlaşacak. Tüketicilerin bilhassa yaşamak istediği alışveriş deneyimleri artık mahalli kahramanlar karşılayacak.