Sürücüsüz otomobiller yollarda egemenlik kuruncaya dek “Hanımlar mı daha iyi otomobil kullanır, erkekler mi?” tartışması bitecek şeklinde görünmüyor fakat gene de bilimsel araştırmaların bu münakaşaya bir yanıtı var.
Kadınların fena sürücü olduklarına dair temelsiz ve cinsiyetçi bir ön yargı bulunuyor. Bir hanım sürücü kaza yaptığında, haberlerde “Hanım sürücü kaza yapmış oldu.” şeklinde başlıklar atılırken erkek sürücü kaza yaptığında ise erkek bulunduğunu belirtme gereği duyulmuyor. Bilimsel araştırmalara bakılırsa kadınların şoförlük mevzusunda erkeklere nazaran zayıf olduğu kısımlar var fakat erkeklere nazaran kuvvetli oldukları kısımlar da var.
İki cinsiyetin birbirine nazaran değişik şekillerde otomobil kullanıyor olmasının sebebi evrimsel biyolojiyle açıklanıyor. Erkekler ve hanımlar arasındaki fizyolojik farklılıklar, sürüş becerisi mevzusunda tahmin edebileceğinizden daha büyük bir rol oynuyor.
Erkeklik hormonu olan testosteronun, sürüş becerileri üstündeki tesirleri bir fazlaca güçlüdür.
İyi otomobil kullanmak için kuvvetli görsel işleme becerilerine haiz olmanız gerekir. Testosteron, erkeklerde uzamsal farkındalığı artırarak park etme şeklinde görevlerde daha çok avantaj sağlar. Mesafe, etraftaki nesneler ve semboller daha iyi anlamlandırılabilir. Bu sayede yol koşulları daha süratli yorumlanır. Araştırmacılar, bazı görsel kabiliyetlerini kaybetmeye süregelen yaşlı adamların bir doz testosteron aldıklarında görsel işleme hızlarında bir artış yaşadıklarını saptadı. Doğrusu testosteronun oranı bir fazlaca büyük.
Kendinizle öteki nesneler (araçlar, yoldaki yapılar vb.) arasındaki ilişkiyi anlama kabiliyetiniz olan mekansal farkındalık da önemlidir. Mekansal farkındalığı iyi olan insanoğlu, sanat, spor, bilim, matematik ve sürüş de dahil olmak suretiyle yaşamın çeşitli alanlarında daha başarıya ulaşmış olma eğilimindedir. Gene bazı araştırmalar, yüksek testosteron seviyesinin, otomobillere yada yoldaki nesnelere çarpmadan otomobil sürebilmek için yaşamsal ehemmiyet taşıyan uzamsal farkındalığı artırdığını göstermiştir.
Testosteronun dezavantajlarını da göz önünde bulundurmak gerekiyor.
Bu hormonun saldırganlıkla ilişkili bulunduğunu biliyoruz. Testosteron, erkekleri otomatikman saldırgan yapmaz, sadece erkek sürücülerin daha çok risk almasına ve aşırı öz güvene haiz olmasına niçin olabilir.
Bu yüzden ergenlerin, yirmili ve otuzlu yaşlarındaki adamların bir otomobil kazasında ölme olasılığı daha yüksektir, bu sebeple testosteron seviyelerinin en yüksek olduğu senelerdir. Bu yüzden testosteron kimi zaman avantaj olabilirken kimi zaman de dezavantaj olabilir.
Testosteron şeklinde östrojen de sürüş üstünde etkili olabilir. Östrojen, kadınların otomobil kullanırken erkeklerden daha iyi konsantre olmasını sağlar.
Bir anlığına başka tarafa bakan sürcüler sebebiyle meydana gelen kazalar oldukça fazladır. İşte bu “dikkat” mevzusunda kadınların üstünlüğü bulunuyor; bu sebeple östrojen, konsantrasyonu artırıyor. Kadınların dikkati kolay kolay dağılmıyor, önlerindeki yola daha iyi odaklanıyorlar.
Hafızanın da iyi bir sürücü olma mevzusunda mühim bir oranı vardır. Rotayı, varış zamanını anımsamak şeklinde unsurlar hafızayla ilgilidir. Araştırmalar kadınların erkeklerden daha iyi bir hafızaya haiz olma eğiliminde bulunduğunu ve yaşa bağlı bellek kaybının hanımlarda erkeklerden daha geç başladığını gösteriyor. “Gelirken ekmek de al” denilen bir adamın eve ekmek almadan gelmesinin sebebi kim bilir bu durumla ilişkilidir.
Adamların testosteron baskınlığı ile kadınların östrojen baskınlığı arasındaki en büyük fark davranışlardır. Östrojeni çoğunlukla empati ile ilişkilendiririz. Kadınların şefkat göstermesinin tek sebebi bu değil, fakat mühim bir rol oynuyor. Bu yüzden hanım sürücülerin yol kurallarına uyma, öteki sürücülerle tartışmama ve gereksiz risk almama olasılığı daha yüksektir.
Hormonlar, erkekler ve hanımlar arasındaki farklılıkları körükleyebilir, sadece beyin, cinsiyet davranışlarının arkasındaki gerçek motordur.
Erkekler daha iyi bir yön duygusuna sahipken, hanımlar rotaları hatırlamakta daha iyidir. İşte bu yüzden erkekler kolay kolay yol sormaz, doğrusu bunun tek sebebi ego değildir. Her şey hipokampusla ilgilidir. Beynin bu kısmı, insanların zihinsel haritalar oluşturmasına ve şehrin sokaklarında kaybolmadan gezinmesine olanak tanır ve araştırmalar adamların otomobil kullanırken beynin bu bölümünü daha çok kullandığını göstermiştir.
Öte taraftan hanımlar yer işaretlerini ve nesneleri daha iyi hatırlayarak bir rotayı daha iyi hatırlamalarını sağlar. Hanımlar, işleyen bellekte mühim bir rol oynayan ön loblarında daha çok bağlantıya haiz oldukları için bu avantajdan yararlanır.
“Hanımlar, erkekler şeklinde park edemez” cümlesinin sebebi, hanımlarda daha minik bir parietal lobun olmasıdır, bu da mekansal zorlukların oluşmasına niçin olabilir.
Erkekler parietal loblarındaki daha büyük yüzey alanı sebebiyle bu mevzuda avantaja haizdir. Beynin bu kısmı erkeklere uzaysal farkındalık kabiliyeti kazandırdığı için paralel park etme, geri geri gitme şeklinde şartlarda avantaj sağlar.
Erkekler, duygularla, bilhassa negatif olanlarla (hiddet, korku, saldırganlık) ilişkili badem şeklinde bir beyin yapısı olan daha büyük amigdalalara haizdir. Tehdit yaratan yada stresli durumlara maruz kaldığında, amigdala “aydınlanır” ve erkek sürücüleri harekete geçmeye teşvik eder. Bu, bir sürücüye öfkeyle tepki verme şeklinde durumlara niçin olabilir.
Hanımlar, erkeklerden daha süratli olgunlaşan daha büyük bir prefrontal kortekse haizdir. Beynin bu kısmı, insanlara duygu ve davranışları düzenleme kabiliyeti verir. Bu, “bir şeyleri derinlemesine düşündüğümüzde” harekete geçen kısımdır. Hanımlarda bu bölgenin yüzölçümü daha geniş olduğundan erkeklere nazaran niçin daha azca risk aldıklarını açıklıyor.
Peki istatistikler ne diyor? Bunun için her şeyin başladığı yere gitmek düşünce verecektir: Yeterlik imtihanı neticeleri
Birleşik Krallık’ta meydana getirilen bir araştırma, hanım sürücülerin erkeklere kıyasla yeterlik sınavında kalma oranının daha yüksek bulunduğunu ve bu oranın yaşlandıkça daha da arttığını ortaya koydu.
Bu araştırmada elde edilmiş bulgular:
- 17 yaşındaki hanım sürücülerin, erkeklere kıyasla yeterlik sınavında başarısız olma olasılığı %7 daha çok.
- Bu oran, 20 yaşlarında sınava giren hanımlarda %15’e çıkıyor.
- 30 yaşına gelindiğinde, kadınların erkeklere kıyasla başarısız olma olasılığı %25 daha çok.
- 35’te bu sayı %41’e çıkıyor.
- 50 yaşlarında, kadınların o yaşlarındaki erkeklere kıyasla başarısız olma olasılığı %50 daha çok.
Peki hanım sürücüler niçin bu şekilde bir dezavantaja haiz? Beyin yapısı ve hormonlardaki farklılıkların yanı sıra toplumsal koşullanmanın da bunda oranı var.
Erkekler yeterlik sınavında daha başarıya ulaşmış fakat hanımlara kıyasla daha çok kaza yapıyor.
Erkekler, hayatları süresince kadınlardan 15.000 dolar daha çok sigorta tutarı ödüyor. 25 yaşın altındaki erkekler bu mevzuda başı çekiyor. Bundan dolayı erkekler, bilhassa de genç olanlar, agresif bir halde otomobil kullanma eğilimine haizdir.
İLGİLİ HABER
Enes Batur Trafik Kazası Geçirdi: 1 Milyon TL’lik Lüks Otomobili Pert Oldu
Adamların görsel, mekansal ve motor işleme şeklinde bilişsel avantajlarına karşın, ölümcül yada ciddi kazalara karışma olasılıkları daha yüksektir. Adamların aşırı hız cezası alma, trafik işaretlerini/ışıklarını ihlal etme olasılığı da daha yüksektir. Erkekler trafik kurallarını hanımlara kıyasla iki kat daha çok ihlal ediyor. Doğrusu hanım sürücünün kullandığı bir arabadaysanız kendinizi daha güvende hissetmeniz gerekiyor.
Hanımlar da risksiz değildir. Bazı durumlarda erkeklere kıyasla daha tehlikeli olabilirler.
- Kadınların otomobil kullanırken mesajlara cevap verme olasılığı erkeklerden %5 daha çok.
- Kadınların direksiyon başlangıcında bir şeyler atıştırma olasılığı erkeklere nazaran %11 daha çok.
Netice olarak, hem erkekler hem de hanımlar otomobil kullanırken tehlikeli alışkanlıklara yenik düşebilirler. Fark, yaptıklarında yatıyor.
Özetle; erkekler kadınlardan daha ustaca otomobil kullanma kapasitesine haiz fakat bir kadının kullandığı arabadaysanız fazlaca daha güvendesiniz anlamına gelir.
Sürücünün erkek ya da hanım olmasına bakılmaksızın, ergonomik ve iyi alışkanlıklar, direksiyon başındaki herkesi daha iyi yapmış olacaktır. Otomobil onarım ederek yada yarışarak geçimini elde eden, erkek sürücülerden daha iyi performans gösteren fazlaca sayıda hanım bulunuyor. Ek olarak testosterona haiz diye her erkek saldırgan olacak diye bir şey yok.
İLGİLİ HABER
Türkiye’nin En Genç Hanım Ralli Şampiyonu Burcu Burkut Erenkul Röportajımız Yayında!
Netice olarak, her şey cinsiyete değil, bireye bağlı. Hem erkekler hem de hanımlar, değişik beceri türlerinde başarıya ulaşmış olmalarına karşın, her ikisi de mükemmel sürücüler olabilir.
Kaynaklar: 1, 2