Kağıt Bardaklar, Sağlığınızı Tehlikeye Atıyor Olabilir!
Atılabilir ve geri dönüştürülebilir olmaları sebebiyle fazlaca tercih edilen kâğıt bardaklar, aslen sağlığımıza zararı dokunan olabilir. Peki nasıl?
Sıcak bir içecek içmeyi tercih ettiğinizde bu içecek, size kâğıt bir bardak içinde sunulacaktır. Popüler kahve zincirlerinde, fast-food restoranlarında, okul kantinlerinde ve hatta daha nicesinde durum senelerdir aynı şekilde ilerlemekte.
Fakat, aslen bilim dünyası sıcak sıvı ve kâğıt bardaklar arasındaki negatif ilişkiyi onlarca kere ortaya koymuştu. Gelin, kâğıt bardakların aslen sağlığımızı nasıl tehdit edebileceğini bilimsel araştırmalar ışığında anlatalım.
Kâğıt bardaklar mikroplastik saçıyor!
Bu yazımızda referans alacağımız araştırma, 2020 senesinde piyasaya çıkan ve bugüne dek 44 referans ve 58 atıf alan “Tek kullanımlık kağıt bardaklardan sıcak suya salınan mikroplastikler ve öteki zararı dokunan maddeler” başlıklı araştırma olacak.
Hindistan Kharagpur Teknoloji Enstitüsü’nden Ved Prakash Ranjana, Anuja Josephb ve Sudha Goel tarafınca piyasaya çıkan araştırma, 5 değişik kâğıt bardak üreticisinin bardaklarıyla gerçekleştirildi. Ortaya çıkan netice da oldukça korkutucuydu.
Sonuçlara geçmeden ilkin bir kâğıt bardakta kullanılan malzemelere bakalım:
Günümüzde ellerimizde bulunan neredeyse her kâğıt bardak, aynı malzemelerlerle üretiliyor. Bardaklarda içeceğin konulduğu iç kısmı, birçok üründe kullanılan termoplastik türü ‘polietilen’ ile kaplanıyor. Bazı bardaklardaysa bir polimer çeşidi olan ‘kopolimer’ kullanılabiliyor.
Bu plastik, sıcak suyla temasa geçtiğinde çözülüyor, içeceğe karışıyor ve bedenimize giriyor!
Bilim adamları, gerçekleştirdikleri araştırmada kâğıt bardaklara sıcaklığı 85 ila 90 aşama içinde olan su koydu. Bu su, bardakta 15 dakika süresince bekletildi. Sonrasında floresan mikroskobu ile meydana getirilen araştırmalarda elde edilmiş netice ise şu şekildeydi:
“Kâğıt bardaklar sıvıya mikroplastik parçacıklar saldı. Plastik astarlı tek kullanımlık bir kâğıt bardak (100 ml) ortalama 25.000 mikron boyutunda mikroplastik sızdırabilir.”
Peki, mikroplastikler hayatımızı nasıl tehlikeye atıyor?
Mikroplastiklerin insan sağlığına ziyanı uzun senelerdir bilim dünyasının ilgi mevzularından birisi olmaya devam ediyor. Bugüne dek meydana getirilen çalışamalardan bazılarıysa oldukça ciddi sayılabilecek hipotezlere yer verdi. Bu hipotezlerden bazıları şu şekildeydi:
- Vücuttaki özgür köktencilik seviyesinin antioksidan seviyesine bakılırsa daha yüksek olması sonucunda oluşan Oksidatif stres (Bir öteki deyişle ‘vücudun paslanması’)
- DNA hasarı ve iltihabı
- Hücrelere yada dokulara girecek kadar küçüklerse, yabancı bir varlık olmaları sebebiyle hücreyi tahriş edebilecek olmaları
- Kanserojen maddeleri tutabilmeleri sebebiyle birçok çeşitli sağlık problemlerine yol açabilecek olmaları
- İnsan patojenlerinin bilhassa plastik atıklarla kuvvetli bir bağları olması sebebiyle çeşitli sağlık sorunlarının yaşanabilecek olması (Hatta 2016 senesinde koleraya yol açan Vibrio cholera adlı bir patojenin mikroplastiklere bağlandıkları gözlemlenmişti.)
Fakat bunlar ve öteki tüm ihtimaller, hemen hemen tam olarak kanıtlanmış durumda değiller. Bilim adamları, mikroplastiklerin direkt değil, dolaylı olarak da insan hayatına zarar verebileceği ihtimali üstünde duruyorlar. Öte taraftan mikroplastiklerin yaşamımızın en temel yapı taşları olan mikroorganizmalara ziyanı ise onlarca kere kanıtlandı.
Dolayısıyla yalnız ‘insana tesiri’ kapsamında düşünecek olursak, hemen hemen elle tutulur bir sonuca varılamadı. Fakat bireysel olarak gelecekte tespit edilebilecek sonuçlara karşı şimdiden tedbir almak için, kâğıt bardaklardan uzak durmakta yarar var. Bu kapsamda bazı dev adlar de aslen hazırlıklara başlamıştı:
İLGİLİ HABER
Starbucks Tek Kullanımlık Bardak Devrini Kapatmaya Hazırlanıyor: İkonik Bardaklar Gidiyor mu?
Kaynaklar:
