Ekonomiye ilişkin kanun teklifi Meclis’ten geçti: Poşet yasada neler var?

AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan ve ekonomiye ilişkin düzenlemeler içeren, Kamu Alacaklarının Eğitim Usulü Hakkında Kanun İle Bazı Kanunlarda Değişim Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. 

Düzenlemeyle, Kamu Alacaklarının Eğitim Usulü Hakkında Kanun’da değişikliğe gidiliyor. Bu Kanun’a doğal olarak olan kamu kurum ve kuruluşlarına, muhafazası tehlikeli yada masraflı olan menkul malların da pazarlık usulüyle satış imkanı tanınıyor.

Menkul mallar, elektronik ortamda yada öğrenim dairelerinin satış mahallinde açık artırma ve peşin parayla satılabilecek. Bozulma, çürüme ve benzeri sebeplerle korunması mümkün olmayan ya da beklediği süre mühim bir kıymet düşüklüğüne uğrayacağı anlaşılan mallar ile muhafazası tehlikeli yada masraflı olan mallar en uygun yerde pazarlıkla, borsası bulunan mallar ilgili borsada satılabilecek.

Artırmaya iştirak edeceklerden menkul mala biçilen değerin yüzde 5’i nispetinde para güvence olarak alınacak. Alacaklı kamu idareleri, menkul malın türü yada değeriyle satış şeklini esas alarak güvence alınmayacak halleri belirlemeye, para yerine güvence mektubu alınmasına karar vermeye yetkili olacak.

Kanun teklifiyle artırma sonucunda kendisine ihale edilen malı almaktan vazgeçen kişilerden, senelik yüzde 5 oranındaki faiz yerine erteleme faizi oranında faiz alınacak. Alan kişi malı almaktan vazgeçer yada verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermezse mal ikinci kere artırmaya çıkarılacak ve en oldukca artırana ihale olunacak. Mal birinci kere kendisine ihale olunan kimseden, iki ihale arasındaki fark ve öteki zararlar ve fark üstünden hesaplanacak erteleme faizi oranında faiz yada ikinci artırmada talip çıkmaması sebebiyle ihale yapılamadığı takdirde birinci ihale bedeli ve öteki zararlar ve birinci ihale bedeli üstünden hesaplanacak erteleme faizi oranında faiz, ek olarak bir yargı alınmasına hacet kalmaksızın teminattan mahsubu yapıldıktan sonrasında bakiyesi öğrenim edilecek. Ek olarak o mal için idarece meydana getirilen her tür harcama alınarak mal kendisine terk olunacak. Mal bedeli ihale meydana getirilen şahıstan öğrenim edilemediği müddetçe aslolan borçlunun borçlu sıfatı devam edecek.

Birinci artırmada talip çıkmaması sebebiyle ihalenin yapılamaması yada birinci artırmada kendisine ihale olunan kimsenin malı almaktan vazgeçmesi ya da verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermemesi üstüne ikinci artırma yapılacak.

İkinci artırmada mal kendisine ihale olunan kimsenin malı almaktan vazgeçmesi yada verilen mühlet içinde bedelin tamamını vermemesi halinde, bu kimseden ikinci ihale bedeli ve öteki zararlar ve ikinci ihale bedeli üstünden hesaplanacak erteleme faizi oranında faiz, ek olarak teminattan mahsubu yapıldıktan sonrasında bakiyesi öğrenim edilecek. Ek olarak o mal için idarece meydana getirilen her nevi harcamalar alınmak suretiyle mal kendisine terk olunacak. Mal bedeli ihale meydana getirilen şahıstan öğrenim edilemediği müddetçe aslolan borçlunun borçlu sıfatı devam edecek.

Farklılık bulunması halinde elektronik ortamda meydana getirilen duyuru esas alınacak

Gayrimenkuller, satış komisyonlarınca fiziki ortamın yanı sıra elektronik ortamda açık artırmayla satılabilecek. Satış komisyonunun oluşumu alacaklı kamu idarelerince belirlenecek. Komisyonun emek harcama usul ve esaslarını belirlemeye Gömü ve Maliye Bakanlığı yetkili olacak.

İhale bedelinin tamamını ödemediği için ihalenin feshine sebep olan kimse, teklif etmiş olduğu bedelle bir sonraki ihale bedeli arasındaki farktan, öteki zararlardan ve fark üstünden hesaplanacak erteleme faizi oranında faizden görevli olacak. Bu meblağ, teminattan mahsubu yapıldıktan sonrasında bakiyesi öğrenim dairesince öğrenim edilecek.

Bir malı almaktan vazgeçmiş olduğu için mesuliyeti bulunan kişilerden alınan teminattan lüzumlu mahsup yapıldıktan sonrasında bakiye güvence tutarı irat kaydedilecek.

Düzenlemeyle söz mevzusu Kanun’a “Menkul ve gayrimenkul malların elektronik ortamda satışı” başlıklı madde ekleniyor. Buna bakılırsa, menkul ve gayrimenkul mallar kanun hükümlerine bakılırsa elektronik ortamda açık artırmayla satılabilecek. Açık artırma, ilanda belirtilen gün ve saat aralığında ve teklif verme kanalıyla yapılacak. Elektronik ortamda satışı yapılacak menkul mallar için her halükarda satış duyuru edilecek. Satışa ilişkin değişik mecralarda meydana getirilen duyuru ile elektronik ortamda meydana getirilen duyuru metinleri içinde farklılık bulunması halinde elektronik ortamda meydana getirilen duyuru esas alınacak. Elektronik ortamda satışa sunulan mala ilişkin artırma sonucu izleyen ilk iş günü elektronik ortamda duyuru edilecek.

Artırma tarihinden ilkin teklif almaya, tekliflerde asgari artırım bedelini, teklif verme sürelerini, alınacak güvence türünü, artırma sonucunu belirten ilanda yer alacak hususlarla elektronik ortamda yapılacak satışa ilişkin öteki usul ve esasları belirlemeye Gömü ve Maliye Bakanlığı yetkili olacak.

Yiyecek ve içecek sektöründe çalışanlara parasız izin desteği

Teklifle, yiyecek ve içecek hizmeti sektöründe etkinlik gösteren iş yerlerinde, 2021 yılı Mart ayında hizmet akdi bulunan ve parasız izne ayrılan çalışanlardan halihazırda uygulanmakta olan nakdi ücret desteğinden faydalanmayanlara, 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin olarak, parasız izne ayrıldıkları dönem için, günlük 50 lira ödeme yapılması öngörülüyor. Ek olarak halihazırda nakdi ücret desteği alan kişiler için de destek tutarı 50 liraya çıkarılıyor.

Yiyecek ve içecek hizmeti sektöründe etkinlik gösteren işyerlerinde 2021 Mart ayına ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılar için 2021 yılı Nisan ve Mayıs aylarına ilişkin belirlenen prime esas kazanç alt sınırı üstünden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamı, bu işverenlerin Toplumsal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle İşsizlik Fonundan karşılanacak.

İş yeri ile ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi, mahkeme kararıyla yada meydana getirilen denetim ve denetimlerde çalıştırdığı kişilerin sigortalı olarak bildirilmediğinin yada bildirilen sigortalının fiilen çalıştırılmadığının tespit edilmesi ve Toplumsal Güvenlik Kurumuna prim, yönetimsel para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması durumlarında bu destekten yararlanılamayacak.

Toplumsal Güvenlik Kurumuna olan prim, yönetimsel para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını erteleme ettiren ve taksitlendiren yada ilgili öteki kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme yada yapılandırma devam etmiş olduğu sürece uygulamadan yararlandırılacak. Düzenleme kapsamında prim desteğinden yersiz yararlanıldığının tespiti halinde, yararlanılan prim desteği tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile beraber öğrenim edilecek.

Hususi Tüketim Vergisi Kanunu’nda meydana getirilen değişiklikle, tütün ürünleri, alkollü içecekler, mütevazı ve meyveli gazozlar, meyve suları şeklinde ürünlerin yer almış olduğu III sayılı cetveldeki malların komisyoncular vasıtasıyla yada konsinasyon suretiyle satılmasında yapımcı tarafınca bu malların komisyoncuya yada konsinyi işletmelere verildiği anda vergilendirilecek.

Teklifle, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanunu’nda değişim yapılıyor.

Buna bakılırsa, hükümlü, usul ve esasları Hakkaniyet Bakanlığınca belirlenmek suretiyle, lüzumlu teknik altyapının bulunmuş olduğu kurumlarda elektronik yöntemlerle de mektup alıp gönderebilecek. Hükümlü tarafınca resmi makamlara yada savunması için avukatına gönderilen mektup, faks ve telgrafların, alıcısı dışındaki kişilerin erişimini engelleyici tüm tedbirler alınarak hükümlünün talebine bakılırsa posta kanalıyla yada elektronik ortamda alıcısına ulaştırılabilecek.

Kamu düzeninin korunması ile şahıs, cemiyet ve kurum güvenliğinin sağlanması yada kabahat işlenmesinin önlenmesi amacıyla hükümlüye gelen yada hükümlü tarafınca gönderilen mektup, faks ve telgraflar dijital olarak kaydedilecek yada fiziki olarak saklanacak. Bunlar, amacı haricinde kullanılamayacak, kanunda açıkça belirtilen haller haricinde hiçbir şahıs yada kurumla paylaşılamayacak, herhangi bir soruşturma ve kovuşturmaya mevzu edilmemiş ise en geç bir yıl sonunda silinecek.

Bu yargı, hükümlü tarafınca resmi makamlara yada savunması için avukatına gönderilen mektup, faks ve telgraflara uygulanmayacak.

Teklifle, ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin ziyaretçileriyle yapmış olduğu kapalı görüşlere ilişkin düzenleme yapılıyor. Buna bakılırsa, öncesinden bilgilendirilmek suretiyle, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin ziyaretçileriyle yapacakları görüşmeler, kamu düzeninin korunması ile şahıs, cemiyet ve kurum güvenliğinin sağlanması yada kabahat işlenmesinin önlenmesi amacıyla kurum yönetimi tarafınca dinlenebilecek ve elektronik cihazlar da dahil olmak suretiyle kaydedilebilecek. Bu kayıtlar, amacı haricinde kullanılamayacak ve kanunda açıkça belirtilen haller haricinde hiçbir şahıs yada kurumla paylaşılamayacak. Bu kayıtlar herhangi bir soruşturma ve kovuşturmaya mevzu edilmemiş ise en geç bir yıl sonunda silinecek.

Tarımsal kredi borçları yapılandırılacak

Teklifle, hastalık ve analık sigortasından ödenecek olan geçici iş göremezlik ödeneğine esas günlük kazancın hesabında dikkate alınan 3 aylık dönem, 12 aya çıkarılıyor.

İş göremezliğin başladığı tarihten önceki son bir yıl içinde 180 günden azca kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olanlara hastalık ve analık halinde ödeneğe esas tutulacak günlük kazanç, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prime esas kazanç alt sınırının 2 katını geçemeyecek.

Prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmayan dönemler için geriye yönelik prim teşviki, destek ve indirimlerden yararlanılamayacak. Yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimler başka bir prim teşviki, destek ve indirim ile değiştirilemeyecek.

Kurumlar vergisi arttı

Yüzde 20 olan kurumlar vergisi oranı 2021 yılı kurum kazançları için yüzde 25, 2022 yılı kurum kazançları için ise yüzde 23 oranında uygulanacak. Bu madde, 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren verilmesi ihtiyaç duyulan beyannamelerden adım atmak ve 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren süregelen vergilendirme dönemine (hususi hesap periyodu atama edilen kurumlar için 1 Ocak 2021 tarihinden itibaren süregelen hesap dönemine) ilişkin kurum kazançları için geçerli olmak suretiyle yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.

Yatırım hizmetleri ve çalışmalarından meydana gelen her türlü emanet ve alacaklar, hesap sahibinin yapmış olduğu son olarak talep, işlem yada herhangi bir halde verdiği yazılı yönerge tarihinden başlayarak on yıl içinde talep ve öğrenim edilmemesi halinde Yatırımcı Tazmin Merkezine emaneten devredilecek.

Yatırımcı Tazmin Merkezine devredilen ana para piyasası araçlarından doğan bedelsiz hisse iktisabı ve kar oranı alma hakkı dışındaki hisse sahipliği hakları, bunların Yatırımcı Tazmin Merkezi tarafınca hak sahiplerine iadesine kadar donacak.

31 Aralık 2020 zamanı itibarıyla tasfiye olunacak alacaklar hesaplarına aktarılmış olan tarımsal kredi borçları, yapılandırılacak.

Bankacılık Kanunu’nda değişim meydana getiren madde tekliften çıkarıldı

Bankacılık Kanunu’nda değişim yapılmasına dair madde tekliften çıkarıldı. Tekliften çıkartılan bu maddeye bakılırsa, bankalar nezdindeki mevduat, katılım fonu, emanet, kiralık kasa ve her türlü alacaklardan gerçek sahibinin son olarak talebi, işlemi yada herhangi bir yazılı talimatı tarihinden başlayarak 10 yıl içinde aranmayanlar zamanaşımına doğal olarak olacaktı.

Vakit aşımına uğrayan her türlü mevduat, katılım fonu, emanet, kiralık kasa ve alacaklar banka tarafınca hak sahibine ulaşılamaması halinde, yapılacak bildirim ve ilanı müteakiben Tutum Mevduatı Sigorta Fonuna devredilecek ve mevduat, katılım fonu ile alacaklar devir tarihinde, kiralık kasa muhteviyatı ve emanetler ise nakde dönüştürülme tarihinde Tutum Mevduatı Sigorta Fonu’na gelir kaydedilecekti.

Tutum Mevduatı Sigorta Fonunu, mevduat, katılım fonu ve alacaklar ile nakde dönüşen kiralık kasa muhteviyatı ve emanetleri, hak sahipleri tarafınca başvurulması halinde, Fona devredilen tutarla sınırı olan olarak iade etmeye yetkili olup faiz, nema ve benzeri başkaca ilave taleplerde bulunulamayacaktı.