Klavye ve Mouse’da Tasarım mı Mühim Ergonomi mi?

Her şeyden ilkin; mouse ve klavye kullanırken uymanız ihtiyaç duyulan kurallar, doğru bir oturuş şekli ile başlıyor. Sağlıklı bir bilgisayar kullanıcısı olmak için doğru şekilde oturuyor olmak son aşama mühim. Yanlış pozisyonda oturan kullanıcılar, bileklerini olması gerekenden daha büyük bir açı ile meblağ. Bileklerin bu şekilde konumlandırılması da zaman içinde el ve kol ağrılarına sebebiyet verir.

‘Ergonomi’ çoğu zaman konfor ve rahatlık sözcükleriyle karıştırılıyor. Konfor, ferdin somut olarak rahatlığı iken; ergonomi ise literatürde ‘’iş bilimi’’ olarak geçiyor. En rahat haliyle özetlemek gerekirse ergonomi; ferdin sağlığını, konforunu, psikolojisini gözeterek çevresel faktörlerle uyumu diyebiliriz. Bir nesnenin ergonomik olması ise o nesnenin söz mevzusu koşullar içinde, kullanıma elverişli olduğu anlamına geliyor.

Ergonomik ürünler, sağlıklı olmayı sağlıyor

Bilgisayarlar artık gerek iş gerek günlük kullanım olsun hayatımızın olmazsa olmaz bir parçası haline gelmiş durumdalar. “Bilgisayar kullanırken en oldukca haşır neşir olduğumuz donanım” dediğimizde çoğumuzun aklına ilk olarak ekran geliyor olsa da aslen daima avucumuzun içinde bulunan mouse ve klavye, fizyolojik olarak en oldukca kullandığımız bilgisayar donanımı konumundalar.

Hal bu şekilde olunca da kullandığımız klavye ya da mouse’un tasarımı daha da fazla ehemmiyet kazanıyor. Güzel duyu, baktığımızda iyi hissetmemizi elde eden bir unsur olsa da ergonomi, devamlı parmaklarımızın altında olan bu donanımlarda kullanıcıya direkt ‘sağlık’ olarak geri dönüyor.

Bilhassa iş ya da oyun benzer biçimde uzun saatler kullanacağınız durumlarda ergonomik bir klavye ya da mouse seçmemek eklem ve kas ağrıları,duruş bozuklukları kaçınılmaz bir hale getirebiliyor. Dolayısı ile eğer herhangi bir nedenle bilgisayar başlangıcında uzun saatler geçiriyorsanız öteki tüm detayların yanı sıra alacağınız klavye ya da mouse’un ergonomisini de göz önünde bulundurmanızda yarar var.

Ergonomik mouse seçerken dikkat etmeniz gerekenler

Mouse, tüm bilgisayar donanımları içinde fizyolojik olarak en fazla temas ettiğimiz donanımların başlangıcında geliyor. Naturel olarak kullandığımız mouse’un ergonomik olması, öteki tüm donanımlardan daha çok ehemmiyet arz ediyor. Mouse satın almadan ilkin dikkat etmemiz gerekenleri şu şekilde sıralayabiliriz:

• Kullanım alışkanlığı ve amacı tespit edilmeli
• Tutuş ve kavrama kolaylığı olan, elinize uygun boyuttakiler seçilmeli
• Oyun oynama ve uzun emekler ön plandaysa; bilekteki baskıyı azaltacak, ön koldaki gerginliği hafifletecek mouse’lara yönelinmeli 
• Zayıf bağlantı ve gecikme ihtimallerine karşı, kablolu ya da kablosuz olarak seçim yapılmalı

Doğru mouse’u seçmek için hangi amaçla kullanacağımızı da belirlemek mühim bir mevzu. Zira iş odaklı bir kullanım ile oyun odaklı bir kullanımda mouse’u kavrama şeklimizden kullanacağımız tuşlara kadar pek oldukca farklılık bulunuyor. Amaç ve alışkanlıklarınıza nazaran seçtiğiniz farenizi kullanırken ilk olarak elinizi hangi pozisyonda tuttuğunuza dikkat etmelisiniz. 

Elinizi doğru pozisyonda tutabilmek için ilk olarak klavye-mouse yüksekliğinin eşit olması gerekiyor. Aksi takdirde bilek, devamlı olarak belli bir açıda bükülmeye maruz kalmış olarak zaman içinde sağlık problemlerine yol açabilir. Ek olarak mouse kullanırken dikkat edilmesi ihtiyaç duyulan bir başka nokta da bileğinizin düz bir çizgide durması gerekliliği. Devamlı değişik açılarda duran bilek, bir süre sonrasında yorulacak ve ortopedik sorunlara neden olacaktır.

Seçtiğiniz mouse ergonomik olsa bile, boyutu elinizin ebatlarına uygun değilse, kullanım esnasında elin şekilden şekile girmesi sonucu rahatsızlıklar meydana getirir. Bu yüzden elinizden oldukca minik ya da oldukca büyük mouse kullanmamaya itina göstermelisiniz.

Ergonomik klavye seçerken dikkat etmeniz gerekenler

Mouse’dan sonrasında fizyolojik olarak en fazla temas ettiğimiz donanım ise klavye. İster iş odaklı kullanımda olsun isterse de oyun odaklı kullanımda olsun, iyi bir klavyenin önemi tartışılmaz bir mevzu. Doğru klavye seçimi, minimum mouse mevzusunda anlattıklarımız kadar mühim ve doğru klavyeyi seçerken dikkat etmeniz gerekenler şu şekilde:

• Sağlıklı bir duruş için lüzumlu olan eşit klavye-mouse yüksekliği sağlanamıyorsa, avuçları ve ön kolu destekleyecek ergonomik klavyeler tercih edilmeli
• Uzun soluklu kullanımlar için, elinizi kaldırmadan tuş takımını kullanma imkanı sunan klavyeler idealdir
• Film seyretme, müzik dinleme benzer biçimde rahatlatıcı aktiviteler için kullanılacaksa, multimedya özelliği olan klavyeler; fare kullanmanıza gerek kalmadan, ses ve medyayı tuşlar ile yönlerdimenize olanak sunar. 
• Aydınlatmalı tuş takımına haiz klavyeler ise gece emek vermeyi sevenlerin, sabaha kadar oyun oynayanların işini kolaylaştıracak türde.

Birbiri ile uyumlu klavye ve mouse kullanmanın avantajları

Klavye ve mouse’unuzu ayrı ayrı alabileceğiniz benzer biçimde set halinde de alabilirsiniz. Klavye mouse seti almak, aynı teknolojiye haiz olmaları bakımından verim sunarken, ürünleri ayrı ayrı almaya oranla daha ucuz klavye tutarları ve mouse tutarları ile karşılaşmanızı sağlar. Pek oldukca klavye mouse seti, tek tek alınan ürünlere nazaran extra fonksiyonlar sunar. Ek olarak su geçirmez bir set almak, üstüne su, kahve benzer biçimde içeceklerin dökülmesi durumunda donanımlarınızın ‘sağlığından’ kaygı etmemenizi sağlar.

Klavye ve mouse bakımı yaparken dikkat edilmesi gerekenler

Aldığınız ürünleri ne kadar uzun süre kullanacağınız, onlara ne kadar iyi baktığınızla paraleldir. Bu aşamada koruyucu pedler ve kılıflar, donanımlarımızı koruma mevzusunda birincil yardımcılarımız oluyor. Eğer bir klavye mouse set aldıysanız, bu kılıfları daha uygun fiyatlı şekilde bulabilmek mümkün oluyor. Klavye mouse bakımı esnasında dikkat etmeniz gerekenler şu şekilde:

• Bakımı yapılacak donanımların güç bağlantıları kesilmeli.
• Kablolu olanların kabloları, kablosuz olanların aküleri sökülmeli.
• Tuşlar içinde biriken kalıntılar, derecesi en düşük konuma getirilerek, bu iş için uygun olarak üretilmiş makinelerle temizlenmeli
• Nemli mikrofiber bez yardımı ile yüzey temizliği yapılıp, peşinden kuru bir bezle nemi alınmalı.