KOBİ’ler için finansal sual ve cevaplar

1- Şirketimin Kıymetini Nasıl Ölçerim?

Şirket değerinin saptanması için bazı yöntemler vardır. Bunlardan en sık kullanılanları indirgenmiş nakit akımları yöntemi, borsa oranlarına (çarpanlara) nazaran değerleme, ekspertiz ve net etken kıymeti yöntemidir. Hesaplanan değerler firmanın kıymetini kati olarak ifade etmemekle beraber bir tek belirli varsayımlara nazaran kullanıcılar için çözümleme edilebilir ve üstünde çalışılabilir bilgiler ifade etmektedir. Firmanın gerçek kıymeti satış aşamasında pazarlıkla oluşmaktadır.

KOBİ Girişim Kasım 2021 tarihindeki sayıdan

2- Şirket Değerleme Süreci Nasıldır?

• Sektör analizi yapılır
• Dünya’da, Avrupa’da, ABD’da sektörün durumu
• Türkiye’de sektörün durumu
• Şirket analizi yapılır
• Firmanın tarihçesi ve faaliyetlerinin mevzusu
• Üretim, satışlar ve kapasite detayları
• Değerleme
• İndirgenmiş nakit akımları yöntemi
• Borsa oranlarına nazaran değerleme
• Ekspertiz ve net etken kıymeti
• Netice
• Tüm değerleme yöntemlerine nazaran oluşabilecek fiyat önerilir

3- Şirket Değerleme Şekillerinin Farklılıkları Nedir?

İndirgenmiş nakit akımları yöntemi: Bu yöntem, firmanın faaliyetlerinin operasyon ve finansman olarak ikiye ayrılması temeline dayanmaktadır.

Bu ayırımın sonucun, firmanın brüt kıymeti önümüzdeki (projeksiyonlarla belirlenir) yıllarda aslolan çalışmalarından (operasyon) doğan özgür nakit akımlarının, firmanın ana para maliyeti ile hesaplanan bir iskonto oranı ile bugünkü değerine indirgenmesine eşittir. Bu brüt değere portföydeki menkul kıymetlerin eklenmesi ve mevcut mali borçların çıkarılması sonucunda net kıymet ulaşılır.

Borsa (çarpanlara) oranlarına nazaran değerleme: Bu yöntemde, firmanın kıymeti, Türkiye’de ve/yada öteki ülkelerde etkinlik gösteren, menkul kıymet borsalarında işlem gören benzer şirketlerin ve/yada etkinlik sektörünün averaj verileri ile karşılaştırılması sonucunda tespit edilir.

Net etken kıymeti: Bu yöntemde, firmanın kıymeti, aktifinde kayıtlı bulunan durağan(durgun) kıymetlerin piyasa değerlerinin,
mevzunun uzmanı bir eksper tarafınca tespit edilmesi ile hesaplanır. Bulunan meblağ, firmanın belli bir tarih itibari ile bilançosunda yer edinen durağan(durgun) kıymetlerin defter değerinin yerine konması sonucunda oluşan özkaynak toplamı net etken kıymetini verir.

4- EBITDA Nedir? (Faiz, Vergi ve Amortisman Öncesi Kar)

EBITDA terimi iş yaşamında en fazla kullanılan kavramlardan bir tanesidir. EBITDA firmanın etkinlik döneminde faiz, vergi ve amortisman harici ne kadar kar elde ettiğini bulmak için kullanılır.

EBITDA çarpanı ise, işletmenin etkinlik gösterdiği sektörde gerçekleşen şirket alım-satımlarının EBITDA’nın kaç katı bulunduğunu ifade etmektedir. Dolayısıyla bir şirket etkinlik gösterdiği sektörde EBITDA çarpanı 12 ise, firmanın de EBITDA’sı 1.500.000 TL ise, firmanın kıymeti 18.000.000 TL etmektedir denilebilir.

EBITDA hesaplanırken finansal tabloların UFRS (TFRS) ye nazaran hazırlanması gerekir. Vergi kanunları baz alınarak hazırlanmış finansal tablolar doğru EBlTDA’yı bulmamızı engellemektedir.

5- UFRS (TFRS) Nedir?

Firmanın finansal tablolarını Internasyonal Finansal Raporlama Standartları’na nazaran hazırlamasıdır. UFRS’ye nazaran hazırlanan finansal tablolar bir tek Türkiye’de değil nerede ise tüm dünyada aynı informasyon değerine haizdir.

6- Finansal Tablolar Neden Oldukca Önemlidir?

UFRS’ye nazaran finansal tablolar şunlardır: (1) Bilanço (2) Kar/Zarar Tablosu (3) Nakit Akış Tablosu (4) Özkaynak Değişiklik Tablosu ve dipnotlardır.

Bilanço, işletmenin aktif-pasif (varlık-kaynak) yönetimini nasıl yaptığını; kar/zarar tablosu döneme ilişik finansal performansı; nakit akış tablosu işletmenin dönem ilişik nakit giriş ve çıkışlarının durumunu; özkaynak değişiklik tablosu ise işletmenin özkaynaklarında meydana gelen değişimlerin detayını açıklamaktadırlar.

7- Özkaynağımızın Kuvvetli Olması Neyi İfade Eder?

Özkaynağın kuvvetli olması firmanın faaliyetlerini yabancı kaynak finansmanı yapmadan ya da daha azca gereksinim duyarak devam ettirebilmesini sağlar.

Ek olarak özkaynaklar; bankalar, satıcılar ve 3. şahıs alacaklılar nezdinde güvence teşkil etmektedir. Özkaynağı kuvvetli olan işletmeler daha azca fona gereksinim duyacağından finansman giderlerinden de o seviyede kaçınacaklar ve bu durum da bununla beraber karlılık artışı olarak finansal tablolara yansıyacaktır.

8- İşletme Sermayesi Nasıl Yönetilir?

İşletme sermayesi yönetimi aslen işletmedeki cari varlıkların yönetimidir ve bazı mevzulara odaklanılarak başarı
sağlanabilmektedir. İşletme sermayesi yönetiminin başarı göstermiş yapılabilmesi için; nakit yönetimi, alacak-borç yönetimi, stok-satış döngüsü yönetiminin başarı göstermiş yapılması gerekmektedir.

İşletmelerde en fazla ortaya çıkan sorunlardan kabul edilen işletme sermayesi eksikliğinin negatif tesirleri, etkin bir işletme sermayesi yönetimi ile en aza indirilebilir. Bunun için yığın edinimi, satışı, alacağın tahsilatı ve borcun ödenmesi süreçlerinin fazlaca iyi incelenip finansman yapısının buna nazaran kurulması gerekmektedir.

9- Özkaynak/Borç Dengesini Nasıl Kurmalıyım?

Firmalar çoğu zaman borçlanma ve özkaynak arasındaki dengeyi kurmakta zorlanmaktadırlar. Aslından hangi durumun işletmelere daha çok avantaj getireceği her işletme için değişebilmekte yada değişik riskleri bununla beraber getirebilmektedir.

İşletme finansman yapısını ağırlıklı olarak borç üstünde kurduğu taktirde bu borç için katlandığı finansman giderlerini vergi kaldıracı olarak kullanabilmektedir. Sadece bu şekilde bir durum devamlılık arz ettiğinde işletmenin borç sarmalına girme olasılığı artmakta, kredi ve finansman olanakları, limitler şeklinde problemler ortaya çıkabilmektedir.

Finansman yapısı özkaynak üstüne kurulduğunda, işletmeye kredi itibarı ve bununla beraber birçok pozitif yanları da bununla beraber getirecektir. Sadece özkaynağı elde eden ortakların da minimum alternatif maliyetleri kadar özkaynak karlılığı beklentisi olabileceği de göz ardı edilmemelidir.

10- Bu Zamana Kadar Bütçe Yapmadım? Artık Yapmalı mıyım?

Çoğu zaman bütçenin bir tek büyük işletmeler tarafınca yapıldığına dair yanlış bir idrak söz mevzusudur. Oysa bütçe işletmenin satışından tahsilatına kadar tüm faaliyetlerinin minimum bir yıl için planlanması ve dizgesel olarak izlenmesi sürecidir.

Bundan dolayı de işletme büyüklüklerine bakılmaksızın bütçe yapılmasında işletme yönetimi için birçok yarar vardır. Bunların başlangıcında vergi planlaması, nakit planlaması şeklinde mevzular gelmektedir.

KOBİ’ler için finansal sual ve cevaplar yazısı öncelikle HAKANSEYHAN üstünde ortaya çıktı.