Varlıklarını TL’ye dönüştüren kurumlara vergi istisnası Resmi Gazete’de
TBMM Genel Kurulunda kabul edilen, Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişim Yapılmasına Dair Kanun, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Kanuna bakılırsa, geçici vergi dönemleri de dahil olmak suretiyle 2021 ve 2022 hesap dönemleri ile 2023 hesap süreci geçici vergi dönemlerinde Vergi Kanunu kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine doğal olarak tutulmayacak.
Enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı belirtilen dönemler, “enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği dönem” olarak değerlendirilecek.
31 Aralık 2023 tarihindeki mali tablolar ise enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine doğal olarak olacak.
Meydana getirilen enflasyon düzeltmesinden meydana gelen kar/zarar farkı, geçmiş seneler kar/ziyanı hesabında gösterilecek. Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl karı vergiye doğal olarak tutulmayacak, geçmiş yıl ziyanı zarar olarak kabul edilmeyecek.
TL dönüşümüne vergi istisnası
Bankacılık sistemindeki toplam mevduat ve katılım fonu büyüklüğü içinde Türk lirasının payının artırılarak finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla, yabancı paralarını Türk lirasına çeviren kurumlar vergisi mükelleflerinin, dönüşüm esnasında oluşan kur farkı kazançları da dahil olmak suretiyle bu kapsamda oluşturulan vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarından elde edecekleri faiz ve kar payları vergiden kural dışı olacak.
Kurumların döviz tevdiat ve katılma hesaplarında bulunan yabancı paralarını dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme geçmişine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilmiş Türk lirası varlıkları minimum 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ile katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda, dönem sonu değerlemesinden meydana gelen kur farkı kazançlarının son 3 aya isabet eden kısmı vergiden kural dışı edilecek.
Ek olarak yabancı para cinsinden varlıkların Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kur farkı kazançları ile vade sonunda elde edilmiş faiz ve kar payları vergilendirilmeyecek. Mezkur istisnaya, dönüşümün desteklenmesi kapsamında Merkez Bankası tarafınca meydana getirilen destek ödemeleri ve dönem sonu değerlemesinden meydana gelen faiz ve kar payları da dahil olacak.
Bu kapsamda bir geçici vergi döneminden sonrasında Türk lirasına dönüşümün gerçekleşmesi durumunda dönem sonu ile Türk lirasına çevrildiği tarih aralığına isabet eden kur farkı kazançları da vergiden kural dışı edilecek.
Kurumların, altın eşeysel hesaplarındaki varlıkları ile işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini dönüşüm fiyatı üstünden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilmiş Türk lirası varlığı, belirtilen asgari süreler dahilinde değerlendirmeleri durumunda, altının Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kurum kazancı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak suretiyle bu kapsamda oluşturulan hesaplardan vade sonunda elde edilmiş faiz ve kar payları ile öteki kazançlar da vergilendirilmeyecek.
Gerek yabancı paraların gerekse altın hesaplarının Türk lirasına dönüşme esnasında yabancı paraların yada altın hesaplarının değerlenmesinden bir zarar oluşması halinde bu zarar, kurum kazancının tespitinde dikkate alınacak.
Bu istisnalar, kazançları bilanço esasına bakılırsa tespit edilen gelir vergisi mükellefleri de ilgilendiriyor olacak. Bu kapsamda oluşturulan hesaplardan vadesinden ilkin çekim yapılması durumunda, kural dışı edilen tutarlar sebebiyle zamanında gerçekleşme ettirilmeyen vergiler, ceza ve gecikme faizi uygulanarak eğitim edilecek.
