Ekonomist

Lambda varyantı nedir? Emareleri neler? Niçin kaygı yaratıyor?

Dünyanın gündeminde yeni tip koronavirüse ilişkin bu kez varyantlar var.  Son olarak Delta ve Delta Plus varyantları ile beraber, ilk kez Peru’da ortaya çıkan Lambda varyantı gündemde. Peki, Lambda Varyantı nedir? Lambda varyantı hakkında neler biliniyor?

Her virüs benzer biçimde Kovid-19 da süre içinde değişimler geçiriyor. Söz mevzusu değişimlerin büyük kısmı virüsün temel özelliklerini değiştirmezken; “mutasyon” olarak adlandırılan bazı değişimler, virüsün temel özelliklerini ve dolayısıyla tesirini mühim seviyede farklılaştırabiliyor.

DSÖ VARYANTLARI İKİYE AYIRMIŞTI

Dünya Sıhhat Örgütü (DSÖ), Kovid-19’un bugüne dek ortaya çıkan mutasyonları içinde 4’ünü “kaygı verici”, 8’ini “izlenmesi ihtiyaç duyulan” varyant olarak tanımlamıştı.

Teşkilat, “Kaygı Verici Varyant” (VOC) olarak tanımladığı mutasyonların, “virüsün bulaşıcılığını ve yayılma riskini artırabildiği, öldürücülüğünü yada hastalık emarelerini değiştirebildiği, önleme ve denetim tedbirlerinin etkinliğini azaltabildiği” uyarısını yapmıştı.

“İzlenmesi Ihtiyaç duyulan Varyant” (VOI) olarak adlandırılan öteki 8 varyantın ise “1’den fazlaca kişiye bulaşma, salgın öbekleri oluşturma benzer biçimde topluluk içi yayılma özellikleri gösterdiği, birden fazlaca ülkede görüldüğü ve kaygı verici varyanta dönüşüp dönüşmeyeceğinin izlenmesi gerektiği” belirtilmişti.

Söz mevzusu izlenmesi ihtiyaç duyulan varyantlar içinde Lambda Varyantı da bulunuyordu.

DSÖ, 31 Mayıs’ta almış olduğu kararla, harf ve rakamlarla belirtilen adları haricinde, ilk kez ortaya çıkmış olduğu ülkelerle anılan varyantların Yunan alfabesindeki harflerle adlandırılmasına karar verdi.

“Kaygı Verici Varyant” olarak belirlenen 4 varyanta Alfa, Beta, Gamma ve Delta; “İzlenmesi Gereken Varyant” olarak kategorize edilen 8 varyanta ise Epsilon (2 varyant), Zeta, Eta, Teta, Iota, Kappa ve Lambda adları verildi.

Bilim insanları, Kovid-19 virüsünün yapısında 4 binden fazla mutasyon tespit etti.

VOC ve VOI olarak sınıflandırılan varyantların büyük bölümü, virüsün insan hücrelerine tutunmasını sağlayan “diken proteinde” meydana gelen değişimlerden kaynaklanıyor.

LAMBDA VARYANTI NEDİR? NEREDE ORTAYA ÇIKTI?

Peki, Lambda varyantı nedir? İlk olarak Güney Amerika’da görülen “C.37” olarak adlandırılan Lambda varyantı da dünyada yayılmaya devam ediyor. Bu varyantın da Delta gibi daha bulaşıcı ve belirli aşılara karşı daha dirençli olabileceği düşünülüyor.

Lambda varyantı ilk kez Aralık 2020’de Peru’da tespit edildi, şu ana kadar 2 bin 300’den fazla vakada görüldüğü, 30 ülkeye yayıldığı belirtiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), Peru’da Lambda’nın Nisan ayından bu yana varyantlar için test edilen yeni enfeksiyonların yüzde 81’inden sorumlu olduğunu belirtiyor.

Bilim insanları, bu varyantın daha bulaşıcı ve aşılara karşı daha dirençli olabileceğinden endişe ediyor.

Euronews’in haberine göre ise Santiago’daki Şili Üniversitesi’nde yapılan bir çalışmada araştırmacılar, C.37 olarak da bilinen Lambda varyantının Alfa (İngiliz) ve Gama (Brezilya) varyantlarından daha hızlı enfeksiyon kapasitesine sahip olabileceğini gösterdi.

LAMBDA VARYANTI HAKKINDA BİLİNENLER

TRT Haber Muhabiri İlhan Atasoy Lambda Varyantı ile ilgili son bilgileri şöyle paylaşıyor:

Avrupa kıtasında bu varyanta ilişkin veri yok ancak Dünya Sağlık Örgütü Haziran ayının sonuna doğru bir açıklama yapmıştı. Özellikle Peru’da 7 Aralık 2020’de ilk kez ortaya çıkan Lambda varyantına ilişkin ‘bir kişi gözlem altına alındı’ şeklinde açıklama yapmıştı. ‘İzleyeceğiz, takip edeceğiz’ demişti. Ancak o tarihten bugüne geldiğimizde söz konusu varyant ilerliyor.

Özellikle ilk ortaya çıktığı Peru’da 10 ölümden 1’i bu varyant nedeniyle oldu. Nisan ayından bu yana baktığımızda Peru’daki vakalar içerisindeki oranı bu varyantın bu %81’e kadar yükselmiş durumda. Peru’daki tablo oldukça kötü. 30 ülkede görüldü. Bu ülkelerin 7’si Latin Amerika’da bulunuyor.

Peru’nun dışında Şili, Brezilya, Arjantin gibi ülkelerde yoğun bir şekilde görülmeye başlandı. Özellikle Şili’de baktığımızda 3 vakadan birinde bu varyanta ilişkin tespitler var. Dolayısıyla Latin Amerika’da kötü bir tablo var.

Dünya Sağlık Örgütü’nün Haziran ayındaki ‘gözlem altına alınmıştır, takip ediyoruz’ uyarısından sonra vakaların giderek arttığını söyleyebiliriz. Özellikle Latin Amerika’daki sağlık politikalarına, aşılama politikalarına baktığımızda varyantın hızlı yayıldığını görüyoruz. Ancak varyantın kendisi de hızlı yayılıyor. Özellikle daha fazla bulaşıcı, daha çabuk, kolay bulaşıyor.

Uzmanların şöyle bir kaygısı var. Söz konusu varyant aşılara karşı güçlü olabilir. Mutasyona uğradığı için aşıların etkisi bu varyantta daha az görülebilir. Çünkü daha çabuk bulaşıyor ve daha güçlü bir versiyon.

BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR



İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
Kapalı

Please allow ads on our site

Looks like you're using an ad blocker. We rely on advertising to help fund our site.