Altın, petrol… Emtia piyasasında fiyatlar neden düştü? 3 mühim sebep…
Emtia piyasalarında bir süredir Rusya-Ukrayna harbinde tekrardan şiddetlenen çatışmalar ve Çin’de yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik devam eden endişeler oynaklığa neden olurken, geçen hafta ise Fed cephesinden gelen açıklamalar yönlendirici etkiye haiz oldu.
Altın ve petrolün yanı sıra küresel borsalarda da bugün (25 Nisan’da) düşüş var. Pekin’deki yeni ve katı COVID-19 önlemlerine ilişkin endişeler, Asya hisse senetlerini ve petrol fiyatlarını aşağı çekti. ABD vadeli işlemleri de yatırımcıların daha agresif merkez bankası politikasından kaynaklı ekonomik büyümeye yönelik risklerden kaygı duyması ve Çin’in Pekin’e soyutlama uygulaması sebebiyle dünya genelindeki hisse senetlerinin sert düşüşleriyle beraber Pazartesi günü düştü. Fed’in risk iştahını azaltması, Rusya-Ukrayna savaşının seyri ve Çin’deki Kovid tablosu üç mühim sebep olarak sıralanıyor.
GEÇEN HAFTA NELER YAŞANDI?
1-FED BASKISI
Fed Başkanı Jerome Powell, Fed’in 3-4 Mayıs’ta gerçekleşecek toplantısında 50 baz puanlık faiz artışının “masada” bulunduğunu söylemiş oldu. St. Louis Fed Başkanı James Bullard da Fed’in daha sert adımlar atması icap ettiğini vurgulayarak, 75 baz puanlık faiz artışının daha ilkin yapıldığını ve bunun dünyanın sonu olmadığını dile getirdi. Fed yetkililerinin söz mevzusu açıklamaları sonrası tahvil piyasalarında temmuz ayına kadar yapılacak üç görüşmede da 50 baz puanlık faiz artışına gidileceği fiyatlanmaya başladı.
Analistler, tahvil piyasalarında Fed’in mayısta 50 baz puan faiz artışına gitmesinin kati olarak fiyatlandığını kaydederek, bundan sonraki veri ve yönlendirmelerde haziran ve temmuz ayına ilişkin ipuçlarının aranmaya başlanacağını bildirdi.
EMTİA PİYASASINI GEÇEN HAFTA DÜŞÜRDÜ
Fed’in açıklamalarıyla ABD 10 senelik tahvil faizlerindeki yükseliş ve dolara olan talebin artmasıyla emtia piyasasında geçen hafta düşüş eğilimi hakim oldu. Geçen hafta altın yüzde 2,1, gümüş yüzde 5,8, platin yüzde 6,3 kıymet kaybederken, paladyum yüzde 0,3 artış kaydetti. Emtia fiyatlarındaki satış baskısına rağmen arz endişeleri paladyum fiyatlarının artmasına neden oldu.
DOĞAL GAZ FİYATLARI ZİRVEDEN DÖNDÜ
Geçen hafta enerji emtialarında da sert düşüşler görüldü. Brent petrol yüzde 4,7 azalış kaydetti. Rusya-Ukrayna Savaşı sebebiyle Batılı ülkelerin önde gelen petrol ihracatçısı Rusya’ya daha ağır yaptırım uygulama olasılığı gündemdeki yerini korumasına rağmen Çin kaynaklı etkisinde bırakır Brent petrol fiyatlarını baskıladı.
2- ÇİN ETKİSİ
Kovid-19 salgınına karşı Çin’in en büyük kenti Şanghay’da 28 Mart’ta duyuru edilen kapanmayla beraber Asya ekonomilerinden gelen negatif üretim sinyalleri ise tutarları baskılamaya devam ediyor. 8,065 dolarla Ekim 2008’den bu yana en yüksek seviyeyi gören organik gaz da bu seviyeden düşüşe geçerek tüm kazançlarını iade etti ve haftayı yüzde 11,4 kayıpla tamamladı. Hava sıcaklıklarının artacağına yönelik öngörüler, organik gaz fiyatlarını aşağı yönlü etkiledi.
Bakır yüzde 1, alüminyum yüzde 1,5, kurşun yüzde 1,9 kıymet yitirdi.
Dolar endeksindeki yükseliş, Çin’in talebinin azalması ve stoklardaki artış metallerde de düşüş tetikledi.
MISIR 8 DOLARIN ÜZERİNİ GÖRDÜ
Ziraat emtialarında geçen hafta dalgalı bir seyir seyredildi. Chicago Tecim Borsası’nda işlem gören buğday yüzde 2,7 kıymet kaybederken, soya fasulyesi yüzde 1,4 artış kaydetti. Geçen hafta 8,14 dolarla Eylül 2012’den bu yana en yüksek seviyeyi gören mısır ise kazançlarının bir kısmını iade etti ve haftayı yüzde 0,7 yükselişle tamamladı. Mısır tutarları, Rusya-Ukrayna savaşının küresel arzı tehdit etmesi ve ABD tahılına olan talebi artırmasıyla zirvelere koştu.
VİETNAM’DA DÜŞÜK KAHVE ÜRETİMİ
Soya fasulyesi tutarları da arzın sıkılaşacağına ilişkin beklentilerle artış kaydetti. Dünya buğday üretim tahminlerindeki artış da buğdayın kıymet kaybetmesine neden oldu.Geçen hafta kahve yüzde 1,5 kıymet kazanırken, şeker yüzde 1,1, pamuk yüzde 2, kakao yüzde 3,1 azalış kaydetti.
Vietnam’da kahve üretiminin düşük olması ve düşük seviyedeki stoklar, fiyatlarda yükselişe neden oldu.
“Buğday piyasasında savaşın etkilerinin sınırı olan kalabileceğine yönelik beklentiler arttı”
Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yapmış olduğu açıklamada, ABD Ziraat Bakanlığı’nın (USDA) raporuna nazaran buğday üretimi tahminlerinin önceki aya nazaran 310 bin artarak 778,83 milyon ton seviyesinde gerçekleştiğini, Internasyonal Hububat Komisyonu’nun (IGC) tahmin raporunda ise dünya buğday üretim tahminlerinin önceki aya nazaran aynı kalmış olarak 781 milyon ton bulunduğunu belirtti.
Buğday, haftayı düşüşle tamamladığını ifade eden Ergezen, Ukrayna ve Rusya savaşına karşın üretim tahminlerinde beklenmedik bir değişiklik bulunmadığını, bunun da piyasada savaşın etkilerinin sınırı olan kalabileceğine yönelik beklentileri artırdığını aktardı.
Pamuk ve şeker fiyatlarındaki düşüşe değinen Ergezen, Fed Başkanı Powell’ın açıklamaları ile varlık fiyatlarının genelinde satışlar görüldüğünü, bilhassa faizlerin artması ile birlikte ekonomik büyümeye yönelik endişelerin etkili bulunduğunu dile getirdi.
Ergezen, Uzak Doğu’daki kapamalar sebebiyle de talep endişelerinin arttığını söylemiş oldu.
Kahvenin haftayı yükselişle tamamladığını belirten Ergezen, dünyanın en büyük kahve üreticisi Brezilya’da hava durumunun kahve fiyatlarını etkilemeye devam ettiğini beyan etti.
Ergezen, “Brezilya’da kahve üretimin yoğun yapıldığı bir bölgede yağışların ortalamaların yüzde 40 altında olduğu açıklandı. Bu da vadeli piyasalarda arz endişelerini tekrardan artırdı.” dedi.
