Market Ürünlerinin İçerikleri Ile alakalı Gerçekler

Beslenme tüm insanların temel hakkıdır sadece besinlerin değerleri ve içerikleri hakkında doğru bilgiyi almak da minimum beslenme hakkı kadar önemlidir. 

Gıdaların üstündeki etiketler aslına bakarsak besinlerin kimliği gibidir, siz bu tarz şeyleri okudukça neyi yiyip içtiğinizi de bir nevi tanımış olmuş olursunuz. Doğal bizim devletimizde besinlerin ürün içeriklerini okuma alışkanlığı pek yaygın değil, okusak da esasen çoğunlukla doğru okumuyoruz. Bir de küçük bir ayraç açmak isteriz, bu içerikte yazan bilgilerin hepsi ele alınan ürünlerin üstünde yazan etiketlerden derlendiği için siz de bakıp teyit edebilirsiniz. O halde gelin bazı ürünlerin içeriklerinin aslına bakarsak öyleki olmadığını beraber görüp bilinçlenelim. 

Meyve aromalı ve suni tatlandırıcılı içeceklerde meyve oranı yok denecek kadar azca.

Özgü meyve sularında %100 oranda meyve vardır sadece meyve suyu olarak satılan ve içindeki meyve oranı %10 olan içecekler meyveli içecek kategorisine girer. Ek olarak bu tip içecekler şeker, asit, aroma, renklendirici ve koruyucu katkı maddesi de ihtiva eder. Keza meyve nektarları da %100 meyve içermiyor; resimde gördüğünüz markadaki şeftali nektarı %0,5, portakal nektarı %25, elma nektarı %16 ve üzüm nektarı %0,6 oranda meyve içeriyor. Doğrusu bu içecekleri birbirinden ayıran en mühim detay meyve oranı. ”Meyve suyu alıyorum” diye gidip aromalı ve meyve oranı oldukça düşük olan içecekleri alıyor olabilirsiniz.

Peki Fanta’nın bir tek %3 oranda portakal içeriyor olması gerçeğine ne demeli?

Bir kutu Fanta, 24,1 gram ilave şeker içeriyor; şu demek oluyor ki bu ortalama olarak 12 küp şeker demek. Ek olarak bu üründe suni aroma verici, mısır şurubu (fruktoz) ve renklendirici bulunuyor. Velhasıl Fanta, portakal aromalı gazoz olarak malum bir ürün fakat içindeki portakal oranı oldukça düşük.

Knorr tavuk bulyonda bir tek %0,05 oranda tavuk bulunduğunu biliyor muydunuz?

Knorr tavuk suyu bulyonu, 3’lü, 6’lı, 12’li yada 24’lü paketlerde satılır. Ek olarak bir paketteki tek tane bulyon 10 gram şeklindedir. Ürünün ambalajı “Bulyonlarımızda kesik ya da sakatat eklenmemiş leziz etler kullanılır. Etlerimiz haşlanıp kurutulur” ifadelerini içeriyor sadece üründeki tavuk oranı onbinde 5. Bu, bir ton bulyonun içinde 5 gram tavuk eti olması anlamına geliyor.

10 gramlık bir tek bulyonda 0,005 gram, şu demek oluyor ki bir gramın 2000’de biri kadar tavuk eti bulunduğunu da eklemeden geçmeyelim. Bu üründe tavuk etinden fazlaca tatlandırıcı, tuz, şeker ve baharatlar bulunuyor. Ürün etiketine detaylı bakmış olduğunuzda 100 gram üründe 49,3 gr tuz bulunduğunu görürsünüz. Bu da yemeklerinize bulyon yerine yarısı tuz olan bir ürün katmışsınız anlamına gelir. Bir de yemeği yaparken ekstradan eklediğiniz tuzu düşünün. Yemeklerinize bulyon atarken ekstradan fazlaca fazla tuz atmamanız iyi olabilir. Ek olarak ürünün 100 gramında 19 gram palm yağı bulunduğunu da ekleyelim. 

Gelelim limonatalara…

Limonatalar yaz aylarının olmazsa olmaz içeceklerinden biri. Peki marketlerde satılan limonataların içindeki limon oranı kaç derseniz, bu içeceklerde limon aroması vermesi için naturel aroma vericilerin kullanıldığını söyleyebiliriz. Sadece bu oran %10 civarıdır, şu demek oluyor ki oldukça yüksek değil. 250 ml’lik tek bardak limonatada 30 gram ilave şeker şu demek oluyor ki ortalama 15 küp şeker bulunuyor. Aslına bakarsak serinlemek için içtiğimiz bu ürün şekerden ibaret; ek olarak içinde protein, lif ve yağ yoktur. 

Peki Indomie Tavuk Aromalı Hazır Noodle’ın içinde asla tavuk yok desek… Ki esasen burada “tavuklu” demek yerine “tavuk aromalı” denilerek kelime oyunu yapılmış.

Bu ürünün içinde %2 oranda suni tavuk aroması bulunuyor. Doğrusu tavuklu diye yediğiniz bu ürün aslına bakarsak vegan. Bu gıdanın içinde glüten, emülgatör, renklendirici, tuz, palm yağı, kabartıcı, kıvam arttırıcı, potasyum karbonat (asitlik düzenleyici) şeker, maya, çeşitli baharatlar ve aroma verici de mevcut. 

Algida Max Twister Forest dondurmada ise süt %1, meyve ise %0,4 orandadır. 

Dondurma dendi mi aklınıza sütten meydana getirilen bir yiyecek geliyordur. Sadece gördüğünüz benzer biçimde bu ürünün içindeki süt miktarı ve böğürtlen aroması oldukça düşük. Velhasıl bu yiyecekte de bir sürü suni tatlandırıcı olmasının yanında süt kreması, su ve şeker benzer biçimde bileşenler mevcut. 

Bari nar ekşili sos bizlere bunu yapmasaydı…

Temsili Nar Ekşisi Sosu

Nar ekşisi diyince bir çok kişinin aklına içinde %100 nar suyu olanlar gelebilir sadece markette satılan her ürün maalesef bu oranı taşımayabiliyor. Örneğin markettekilerin çoğunda nar suyu konsantresi oranı %30. Üstelik kimi zaman üstünde naturel ürün olduğu yazsa dahi ürün etiketinde glukoz şurubu kullanıldığını görebiliyoruz.

Birleşik Krallık’ta 500 kişiyle meydana getirilen bir çalışmada, sağlıklı beslenme ve gıda etiketlerinde yazan detayları okuyup dikkate alma içinde bir ilişki olup olmadığına bakılmış. Eğitim düzeyi yüksek olan iştirakçilerin, gıda etiketlerini inceledikleri ve besinlerdeki yağ-şeker oranını önemsedikleri tespit ediliyor. Araştırmada, ürün içeriğini okuma yüzdesinin, kişilerin gelir ve eğitim durumlarının artmasıyla paralel şekilde arttığı görülüyor.

Velhasıl ürün etiketini doğru okumak, neyi tükettiğinizi bilmeniz açısından gereklidir. Bu da son kullanma evveliyatına, üretim evveliyatına, üreticiye, ürünün içeriğine, kalorisine ve besleyiciliğine dikkat etmek anlamına geliyor. Gene küçük bir not düşelim: Asla hiç kimseye buradaki gıdaları tüketmeyin demiyoruz. İsteyen istediği gıdayı tüketebilir. Aslına bakarsanız burada anlattıklarımız ürün ambalajlarında yazan, her insanın kolayca ulaşabileceği bilgilerdir. 

Kaynaklar: Besin Informasyon, Lab Medya, A101, Twitter, Besin Dedektifi, Besin Dedektifi 2, Migros, Migros 2, Migros 3, Coca Cola, Gastrofest, YouTube, Behance