Kloroform Nedir, Ne İşe Yarar?

Eminiz başlığı okuduğunuz andan itibaren kloroform nedir diye düşünmeye başladınız şu sebeple bu madde her insana bir halde tanıdık gelecektir. Kimya ya da tıp bilimi ile ilgiliyseniz aslına bakarsanız bu maddeyi, bileşenlerini, ne işe yaradığını, nerelerde kullanıldığını, zararlarını ve yararlarını biliyorsunuzdur. Sadece kloroform nedir sorusunun yanıtı hepimiz için bu kadar net olmayabilir, bundan dolayı birazcık detaylara inmekte yarar var.

Kloroform kimyasal bir maddedir. Hem doğada bulunur hem de suni olarak üretilir. Hepimiz tarafınca biliniyor olmasının en büyük sebebi ise tarih süresince meydana getirilen ameliyatlar esnasında uzun süre anestezi amacıyla kullanılmış olmasıdır. Günümüzde bu amaçla kullanılmasa da gene de hafızamızdaki yerini koruyor. Gelin kloroform nedir sorusunun yanıtını birazcık daha detaylandıralım ve bu kimyasal madde neler yapıyor görelim.

Kloroform nedir?

Kloroform, CHCl3 formülü ile gösterilen bir kimyasal bileşendir. Triklorometan adı da verilen bu bileşen 1 karbon, 1 hidrojen, 3 klor elementinin birleşmesi ile oluşur. Son aşama hoş kokulu olan bu madde, suya karışmaz, yanmaz, ağırdır, renksizdir ve sıvı haldedir. Birden oldukca bileşenden oluştuğuna bakmayın, doğada karşımıza çıkan bir maddedir.

Kloroform nerede bulunur?

Son araştırmalara bakılırsa bir yılda çevreye yayılan kloroform miktarı 600 bin tondan fazladır. Merak etmeyin, insanoğlu gene çevreyi kirletmiyor. Salınan bu miktarın büyük bir kısmı naturel yolludur. Bu yolun deposu ise denizler ve mantarlardır. Malum pek oldukca deniz yosunu ve mantar türü kloroform üretmektedir.

Kloroform, toprak ve suda çözünerek onlarca değişik maddeye ayrılır. Çözündükten sonrasında doğada gaz halinde bulunan kloroformun ömrü 55 ile 620 gün içinde değişmektedir. Elbet kloroform yalnıza doğada bulunan bir madde değildir. Günümüzden ortalama 200 yıl ilkin laboratuvar ortamında da yaratılmaya adım atmıştır.

Kloroform ne işe yarar?

Bu kimyasalın bileşenin nerelerde kullanıldığına dair detaylara geçmeden ilkin ne işe yaradığından bahsetmekte yarar var. Kloroform maddesini soluduğunuz ya da hap şekline getirip yuttuğunuz vakit kısa süre içinde kuvvetli anestezik ve sakinleştirici tesirini hissedersiniz. Ek olarak kendisi oldukça başarı göstermiş bir kimyasal çözücüdür.

İnsan üstündeki etkilerini ise uzun soluklu maruz kalma ve kısa süreli maruz kalma olarak ikiye ayırabiliriz. Kısa süreli olarak kloroform maddesine maruz kaldığınız vakit ilk göreceğiniz etkisinde bırakır baş dönmesi, bitkinlik ve baş ağrısı olacaktır. İlerleyen süreçte solunumda düzensizlik, mide bulantısı, kusma, böbrek ve karaciğerde olumsuzluk etkisinde bırakır görülecektir.

Düşük seviyede bile olsa uzun süre kloroform maddesine maruz kalma sonucu kişide depresyon ve sinirlilik hali görülecektir. Kalp durması ihtimalinin bile söz mevzusu olduğu kloroform maddesinin üreme üstünde de negatif tesirleri vardır. Kati olmamakla beraber meydana getirilen hayvan deneylerinde kloroforma maruz kalan fetüslerde ciddi problemler görülmüştür. Gariptir, kloroforma maruz kalan adamların sperm sayısı artmaktadır. Sadece sıhhatli bir artıştan söz etmek doğru olmaz.

Kloroform nerelerde kullanılır? 

Bu hoş hoş kokulu, sakinleştirci kimyasal madde bir insan tarafınca ilk kez 1831 senesinde hazırlanmıştır. Kloroformu ilk kullanan şahıs, Edinburgh Üniversitesi’nde vazife meydana getiren İskoç doktor James Simpson’dır. 1847 senesinde anestezik tesiri keşfedilen kloroformun resmen bu amaçla kullanılması ise 1853 senesinde Kraliçe Victoria’nın sekizinci çocuğunun doğumu esnasında İngiliz doktor John Snow tarafınca gerçekleştirilmiş. 

Değişik bilimlerde kullanılan pek oldukca maddenin hemen sonra zararı olan bulunduğunun keşfedilmesi benzer biçimde kloroformun da aslına bakarsak düşünüldüğü kadar masum olmadığı ortaya çıkmıştır. Kloroform, karaciğer ve böbreklerde toksik madde oluşumuna ve dolaylı yoldan kansere niçin olmaktadır. 

Kloroformun günümüzde aslolan kullanım alanı kimya endüstrisidir. Kloroform, mükemmel bir çözücüdür sadece bu alanda kullanımı bile insan sağlığına olmasıyla birlikte ozon tabakasına da zarar vermektedir. Bileşenin ana maddesi olan klor, tüm dünyada içme suyunu temizleme amacıyla da kullanılmaktadır. Sadece klor ile sudaki organik maddelerin birleşimi kloroform ortaya çıkarabileceği için büyük risk teşkil etmektedir. 

Kloroform oluşturmak için metan maddesinin klor maddesi ile birleştirilmesi gerekir. Fakat sırf bu üretim süreci bile etrafa zararı olan gazla yayılmasına niçin olmaktadır. ABD Birleşik Devletleri’nde meydana getirilen emek harcamalar, kısa vakit içinde kloroformun kullanımını ve üretimini tamamen ortadan kaldırmayı hedeflese de hemen hemen bu hedeften oldukça uzakta bulunmaktayız.

Özetlemek gerekirse kloroformun insan hayatındaki yeri nedir? 

Bu aşamada kafanız birazcık karışmış olabilir şu sebeple insan yaşamı ile bu kadar iç içe olan bir maddenin bununla birlikte bu kadar zararı olan olması birazcık acayip. Sadece kloroform uzun süredir anestezi amacıyla kullanılmıyor. Günümüzde bu amaçla kullanılan ilaçların insan sağlığına verdiği negatif zararlar oldukça azdır.

Her şeye karşın kloroform hala kimya endüstrisinde etken olarak kullanılmaktadır. Zararı olan bile olsa hala kullanılıyor olmasının sebebi, yerine geçecek bir maddenin hemen hemen aynı maliyetle temin edilememesidir. Sadece bu mevzuda meydana getirilen emek harcamalar hızlandı. Yakın gelecekte kloroform başta olmak suretiyle doğaya ve insana zarar veren tüm kimyasallardan kurtulacağımız düşünülüyor.

Maalesef sularımız hızla kirlendiği için tüm dünyada mahalli belediyeler tarafınca içme suyu klorlama işlemi devam ediyor. Suyun içindeki organik maddeler ile klor maddesinin birleşerek kloroform benzer biçimde tehlikeli bileşenlere dönüşme ihtimali hala yüksek. Bu mevzuda da şu an için başka bir çözüm yöntemi bulunmuş değil. Sadece yakın gelecekte bu probleminin da çözüleceğini umuyoruz.

Zamanında anestezi maddesi olarak kullanılmış olan tanıdık kimyasal bileşen kloroform nedir, ne işe yarar, nerelerde kullanılır benzer biçimde dört gözle beklenen soruları yanıtladık ve mevzu hakkında bilmenizde fayda olacak bilgileri anlattık. Umuyoruz yakında zamanda kloroform benzer biçimde insana ve doğaya zarar veren tüm kimyasallardan kurtulmuş ve tabiat ile dost bir yaşam sürdürmeye başlamış olacağız.