Omikron varyantı emtia fiyatlarını da vurdu

Emtia piyasasında, geçen hafta yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınında ortaya çıkan yeni varyanta ilişkin endişelerle satış baskısı artarken, en fazla kıymet kaybı yüzde 15,2 ile paladyumda görüldü.

Enflasyonda yükselişin uzun bir süre gündemde kalacağı ve bu paralelde merkez bankalarının para politikalarında beklenenden ilkin sıkılaşmaya gidebileceği endişeleri yatırımcıların gündemini meşgul ederken, Cenup Afrika Cumhuriyeti ile Botsvana’da Kovid-19’un fazlaca sayıda mutasyona uğramış Omikron varyantının tespit edilmesi emtia piyasasında düşüşleri bununla beraber getirdi.

Omikron varyantının ciddiyeti ve ekonomik toparlanmayı ne seviyede etkileyebileceğine dair detaylar hemen hemen bilinmezken, analistler mevzuya ilişkin gelişmelerin yatırımcı fiyatlamalarında etkili olmaya devam edeceğini belirtti.

Analistler, yeni varyantın para politikalarının seyrine dair beklentilerin tekrardan şekillenmesinde etkili olabileceğine işaret ederek, bu kapsamda yeni haftada ABD ve Avro Bölgesi’nde açıklanacak istihdam ve enflasyon verilerinin yakından izleneceğini, ek olarak ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell ile Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’nin yönlendirmelerinin de piyasaların seyri açısından eleştiri olacağını söylemiş oldu.

Bu gelişmelerle geçen hafta bilhassa metal fiyatlarındaki düşüş öne çıkarken, paladyum yüzde 15,2 kıymet yitirdi. Paladyumun peşinden en fazla düşüş kaydeden emtia yüzde 8’le Brent petrol olurken, bunu yüzde 7,6’yla platin, yüzde 5,9’la gümüş, yüzde 2,9’la altın, yüzde 1,6’yla alüminyum ve yüzde 0,9’la bakır izledi.

Altın fiyatındaki düşüşte, Fed Başkanlığına Jerome Powell’ın yine aday gösterilmesi sonrası azalan belirsizlikler ile yatırımcıların güvenli limanlardan ayrılma eğilimi etkili oldu. Ekonomik aktiviteye ilişkin endişelerle küresel otomotiv piyasasında devam eden talebin azalması da paladyum ve platin fiyatlarındaki oynaklığın sürmesini bununla beraber getirdi.

Brent petrolün varil fiyatındaki sert düşüşte ise Omikron varyantı sonrası bazı ülkelerin uçuş yasaklarını devreye alması ve ihtimaller içinde kapanmalara yönelik endişeler belirleyici oldu. Öte taraftan geçen hafta ABD Başkanı Joe Biden, akaryakıt fiyatlarındaki artışa çözüm bulmak için stratejik petrol rezervinden 50 milyon varil ham petrolün kullanıma sunulacağını, böylece ülkede akaryakıt fiyatlarının düşeceğini açıkladı.

Nikelin fiyatı 7,5 senenin en yüksek seviyesini görmüş oldu

Geçen hafta emtia piyasasında çinko ve nikel fiyatlarındaki artışlar dikkati çekti. Çinkonun fiyatı 1,56 dolarla kasım ayının en yüksek seviyesini görmesinin peşinden haftayı da yüzde 2 artışla 1,5 seviyesinden tamamladı. Nikelin fiyatı ise 9,7 dolarla Mayıs 2014’ten bu yana en yüksek seviyeyi kontrol ederken, haftalık bazda yüzde 1,8 kıymet kazanmıştır.

Çinko fiyatlarındaki artışta; dünyanın önde gelen hammadde ticareti meydana getiren şirketlerinden Glencore’un İtalya’da üretimi sonlandıracağını açıklaması etkili oldu. Arz sıkışıklığı ve ekonomisini canlandırmak isteyen Çin’den gelen talep de çinko fiyatlarını destekledi.

Doğalgaz tutarları da haftayı yüzde 5 yükselişle tamamladı. ABD’de sıvılaştırılmış organik gaz (LNG) ihracatına olan talep üstün dereceli seviyelere yaklaşması doğalgaz fiyatlarındaki bu artışın temel sebebi olarak öne çıktı.

Ziraat emtiasında kahve ve buğdayda zirveler görüldü

Ziraat emtiasında geçen hafta oynaklığın artması dikkati çekerken, kakaonun fiyatı yüzde 7,5, pamuğun fiyatı yüzde 3,9, şekerin fiyatı yüzde 3 ve soya fasulyesinin fiyatı yüzde 0,8 düşüş kaydetti. Öteki taraftan buğday 8,75 dolarla Kasım 2012’den bu yana en yüksek seviyeyi görmüş olduğu haftayı yüzde 1,3 yükselişle tamamlarken, 2,48 dolarla ortalama 10 senenin zirvesini kontrol eden kahve de yüzde 3,5 kıymet kazanmıştır.

Vadeli işlem ve emtia piyasaları uzmanı Zafer Ergezen, AA muhabirine yapmış olduğu açıklamada, dolar endeksinin kıymet kazanmasının emtia genelinde satış baskısının artmasına yol açtığını söylemiş oldu.

Olay sayılarındaki yükselişin tedarik zinciri sıkıntılarının tekrardan artmasına neden bulunduğunu, ihtimaller içinde kapanmaya yönelik endişelerinin tüm fiyatlamaları etkilediğini özetleyen Ergezen, “Gübre fiyatlarındaki süratli artış sebebiyle tüm ziraat emtia piyasasında endişeler de devam ediyor. Burada enerji maliyetlerindeki artış ve enflasyon endişeleri de etkili oluyor.” dedi.

Ergezen, haftayı yükselişle tamamlayan buğdayda ise üretim tahminlerindeki düşüşün etkili olmaya devam ettiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“Ek olarak olay sayılarındaki artışın, besin talebini tekrardan artıracağı beklentisi var. Bunun yanı sıra gübre ve enerji maliyetlerindeki artış, bilhassa hububatlar tarafında fiyat artışlarını desteklemeye devam ediyor. Pamuk açısından baktığımızda ise burada gene olay sayılarındaki artış, Hindistan’da pamuk kurdu salgını ve dolar endeksindeki yukarı yönlü hareketin etkili bulunduğunu gördük. Kahve tarafında Brezilya’da düşük fiyatlı kahve satan firmaların zor duruma düşmesinin arza yönelik kaygıları gündeme getirdiğini görüyoruz. Emtia piyasasına genel olarak baktığımızda ise yeni varyant sonrası kapanma endişeleri, ekonomik büyümeye yönelik belirsizlikleri artıyor. Bu da talep endişelerini bununla beraber getiriyor. Öteki taraftan küresel olarak konteyner talebinin yüksek olması sebebiyle yüklemelerde gecikme yaşanıyor ve bu da arz endişelerini artırıyor.”