Astroloji Bir Tür Irkçılık mı?

Pek oldukça şahıs sabah uyandığı vakit toplumsal medyadan, bazı mobil uygulamalardan ya da gazetelerin Yıldız Falı köşelerinden günlük burç yorumunu okur. Astroloji alanında uzman kişiler bazı hususi yıldız haritaları ve gezegen hareketleri çerçevesinde insanların mensup oldukları burçları baz alarak vakit içinde yaşayacakları şeyleri öngörürler. Birazcık daha derin baktığımız vakit bu tarif bizlere değişik bir terimi da çağrıştırmıyor mu?

Irkçılık; insanları elinde olmayan nedenlerle haiz olduğu özelliklere bakılırsa yargılamaktır. Irkçılar insanlara doğdukları yere bakılırsa belirli özellikler atfederken, astroloji söylemlerine inanan kişiler insanlara doğdukları tarih ve zamana bakılırsa belirli özellikler atfediyorlar. The Center for Inquiry web sitesinde Benjamin Radford tarafınca kaleme alınan bir yazı, astroloji ve ırkçılık içinde daha ilkin asla fark etmediğimiz bazı benzerlikleri ortaya koyuyor.

Özetlemek gerekirse astroloji nedir?

Astroloji; insanları doğdukları tarih ve saate bakılırsa belirlenen 12 burçtan birine ilişkin olarak görür ve bu burçlara ilişkin insanların bazı temel özelliklere haiz bulunduğunu iddia eder. Hemen sonra bazı gök cisimlerinin hareketlerini yıldız haritaları üstünden inceleyerek burçların insanoğlu üstündeki etkilerini anlatırlar. Özetlemek gerekirse dünya insanlarını 12 gruba ayırdıklarını söyleyebiliriz.

Özetlemek gerekirse ırkçılık nedir?

Irkçılık; dünya insanlarını doğdukları yere, ten rengine, dinine ve doğuştan haiz olduğu bazı özelliklere bakılırsa kategorize eder ve her kategorinin belirli özellikleri bulunduğunu iddia eder. Irkçılar, her ırkın kendine ilişkin değiştirilemez özellikleri bulunduğunu ve bazı ırkların daha iyi ya da daha fena bulunduğunu savunurlar. Özetlemek gerekirse dünya insanlarını birkaç temel gruba ayırdıklarını söyleyebiliriz.

Irkçılık ve astroloji aynı inanç sistemi üstüne kurulu:

Benjamin Radford, yazısında; ırkçıların ve astrologların insanları belirli gruplara ayırdığını ve bu gruplara hususi, değiştirilemez özellikler atfettiklerini söylüyor. Bu özellikler yardımıyla insanlara, belirli pozitif yönde ya da negatif önyargılarla yaklaşıyorlar. Kısaca bir insanoğlunun burcu ya da ırkı, daha o insanı tanımadan hakkında bazı fikirler oluşturmamıza niçin oluyor. 

Irkçıların; siyahileri tembel, Yahudileri pinti, Arapları terörist, Asyalıları evde robot meydana getiren kişiler olarak gördüklerini söyleyen Radford; astrolojiye inanan kişilerin de yengeç burçlarını duygusal, koç burçlarını doğuştan önder, ikizler burçlarını uyumsuz olarak gördüğünü söylüyor. Kısaca o kişinin kim olduğu mühim değil, bu özellikler yalnızca o kişiye verilmiş bir etiket üstünden okunuyor.

Meşhur bilim insanı Carl Sagan; ırkçılık, cinsiyetçilik ve astroloji benzer biçimde önyargı temeli inanç sistemleri üstüne kurulan düşüncelerin insanları, öteki insanları tanıma zahmetinden kurtardığını ve karşınızdaki kişiyi birkaç temel tipten birilerine yerleştirerek artık onun tüm özelliklerini bilebildiğinizi ironik bir üslupla anlatmıştır. 

Bu önyargılar korkulu boyutlara varabiliyor:

Günümüzde hala devam etse de eskiden daha açık söylenen gerçekler vardı; biz şu milletten kız almayız, benim oğlum şu dinden biri ile evlenemez, benim iş yerimde şu ırktan biri çalışamaz ve daha nicesi. Peki, bu durum bilhassa bazı negatif niteliklerle anılan burçların da başına gelmiyor mu?

Tamam bir ihtimal hiçbir aile kızının evleneceği şahıs boğa burcu olduğundan vakası kan davasına çevirmemiştir fakat hemen hemen flört aşamasında kimbilir kaç şahıs burcuna duyulan önyargılar yüzünden anlam ifade etmeyen bir kendini müdafa mekanizması geliştirmiştir. Hoşlanılmış olduğu kişilere ilk olarak burcunu soran milyonlarca insan var. Tıpkı aslen nereli bulunduğunu ısrarla sormak benzer biçimde. 

Bu tip önyargılar oldukça daha korkulu boyutlara varabiliyor. Çin’in Wuhan kentinde bir iş yeri, iş alımlarında başak ve akrep burçları ile çalışmak istemediğini, bu kişilerin alıngan ve eleştirel bulunduğunu açıkça dile getirmiştir. The Toronto Sun şirketinin yöneticisi iş alımlarında oğlak, terazi ve balık burcu kişilere öncelik verdiklerini de belirtmiştir.

The Toronto Sun şirketi bu mevzuda karşılaşılan tek örnek değil. Avustralya’da faaliyetlerini sürdüren bir sigorta şirketi, 2009 senesinde yayınladığı bir iş ilanında oğlak, boğa, kova, koç ve aslan burcu çalışanlar aradığını açıkça belirtmiştir. Bunun anlamı, şirket yalnızca belirli tarih ve vakit diliminde doğan kişilere güveniyor. Tıpkı bazı insanların yalnızca beyaz tende insanlara güveniyor olması benzer biçimde.

Önyargıları yumuşatma çabaları daha da ayrımcı:

Naziler, katledecekleri kişilerin 1/16 Yahudi olmasına bile katlanamıyorlardı. Aynı şekilde öteki ırkçılar da ten renginizin bilinenden değişik olarak birazcık daha koyu olmasına bile şüpheyle yaklaşırlar. Dini ritüellerini gizlice yerine getiren insanoğlu, nereli olduğu söylemekten çekinen insanoğlu ve daha nicesini tamamımız biliyoruz.

Peki, yeni tanıştığınız bir kişiye negatif özellikler ile anılan burcunuzu söylerken çekinmiyor musunuz? Son birkaç senedir pek oldukça şahıs bu mevzuda üstünde baskı hissettiğini toplumsal medya platformlarında paylaşıyor. Doğum saatinize bakılırsa belirlenen yükselen burcunuzun özellikleri ile bu önyargılar yumuşatılmaya çalışılıyor sadece bu yalnızca ayrımcılığı detaylandıran başka bir nokta olarak görülüyor.

Bazı astroloji uzmanlarının, burçlar hakkında yaptıkları yorumlar esnasında her insanoğlunun hususi bulunduğunu vurgulasalar da gene de insanlığı 12 temel burç üstünden değerlendirdiğini söyleyen Benjamin Radford, bir insanoğlunun doğduğu tarih ve saate bakılırsa o hafta sevgilisi ile kavga etme ihtimalinin bilimsel temelli olmayan bir önyargı sistemi ile ortaya konulduğunu söylüyor. 

Astroloji ve ırkçılık insanları bilinçsiz yönelimlere zorluyor:

Tüm siyahilerin gangster bulunduğunu savlamak sapkın bir düşüncedir. Tüm siyahilerin gangster olduğuna ve olacağına inanarak onları eğitimden, insani ihtiyaçlardan ve gelişimleri için lüzumlu koşullardan onları uzak tutmak, bu insanların ileride gangster olma ihtimalini arttıran köktencilik eylemlerdir. 

Aynı şekilde bir insanoğlunun yalnızca burcu sebebiyle bağlanma sorunları bulunduğunu düşünmek de sapkın bir düşüncedir. Bir burcun bağlanma sorunları bulunduğunu ve partnerini aldatacağını düşünerek ona ruhsal baskı uygulamak da kişiyi şartlandırarak bu düşünceye yönlendirecek köktencilik bir eylemdir.

Kısaca özet geçmek gerekirse; bir kişinin burcu ya da ırkı sebebiyle bir şey yapacağını düşünerek hareket etmek, o kişiyi bilinçsiz bir halde bu eyleme yönlendirecek ve önyargılı şahıs sonunda haklı çıkmış olduğu için sevinecektir. Oysa önyargılar olmadan tüm insanlarla eşit şartlarda meydana getirilen değerlendirmeler olmadığı sürece kimsenin doğuştan gelen özellikleri sebebiyle bir şey yapmış olduğu iddia edilemez. Bu durum ne bilimsel ne de etiktir.

Uzaktan bakılmış olduğu vakit aslen birbiri ile hiçbir ilişkisi olmayan bu iki kavramın, aslen aynı önyargı sistemi üstüne kurulu olduğu iddiası oldukça çarpıcı ve bununla birlikte da düşündürücü. Hangi burç olursanız olun mevzu ile ilgili düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.