Pandemi Beyninizi ‘Kış Uykusu Moduna’ Sokuyor Olabilir

COVID-19 pandemisiyle beraber sosyalleşme başta olmak suretiyle birçok yaşam standardı da değişti. Bu değişimi en belirgin şekilde gösteren somut durum ise insanların pandemi öncesine gore kendilerini artık daha bitkin, uykulu, asosyal hissetmeleri. Kısıtlamaların kalkmasına ve normalleşmeye geçilmesine karşın birçok insan sosyalleşme kapsamında olan buluşma, toplantılar, ziyaretler benzer biçimde etkinlikleri yerine getirirken daha bitkin ve isteksiz.

Sabah kalkarak işe, okula giden bireyler ise artık kendilerini yataktan daha zor bir halde çıkarıyorlar ve devamlı uykusuzluk hali hissediyorlar. Bu durumun nedenini sorgulayanlara ise yanıt ruh sağlığı uzmanlarından geldi. Uzmanlar bu durumu “ruhsal kış uykusu” olarak tanımlıyor. Buna gore, pandemi sürecinde daha düşük uyarıcı ortamlarda çalışan ve bu duruma alışan insan beyni, daha yüksek olan uyarıcı ortamlara uyum sağlamakta güçlük çekiyor.

Rutinleri devam ettirmek gerek

Londra merkezli olan mecmua The New Statesman’de piyasaya sürülen bir yazı, bu tanımın 2018 senesinde Antarktika’da meydana getirilen bir araştırma sonrasında ortaya çıkmış olduğu belirtti. Bu araştırmaya gore Antarktika’ya taşınan insanoğlu dünyanın daha iç ve merkez taraflarında yaşayan insanlara gore kendilerini daha azca enerjik hissettiler ve daha oldukca sıkıldılar. Bu netice üstüne araştırmacılar, söz mevzusu bu insanların toplumsal, duygusal kapasitelerinin azaldığını, ruhsal kış uykusu sürecine girdiklerini tespit ettiler.

Türkiye Psikiyatri Derneği Genel Sekreteri Psikiyatri Uzmanı Dr. Emre Mutlu, semptomları tükenmişlik sendromuna oldukca benzeyen bu durumun pandemide stres mekanizmasının yoğun bir halde emek vermesi sebebiyle ortaya çıktığını söyleyerek, “Vücut ve zihin tehlikenin tam olarak geçmediğini biliyor ve tüm normalleşmelere karşın bizi korumak için enerjisini daha dirimsel şeylere aktarmaya çalışıyor” dedi. Mutlu, düzelmesi için vakit icap ettiğini belirterek, “Beynin ve zihnin emek vermesi belli bir alışkanlık içinde devam ediyorken bunu değiştirebilmesi için birazcık vakit gerekiyor” açıklamasında bulunmuş oldu.

Bu problemi tamamen düzeltmek için ise rutinleri devam ettirmek icap ettiğini söyleyen Mutlu, “Bunun da bir alışkanlık süreci var ve aşama aşama olması gerekiyor. Eskiden spor yapıyorken şu anda spora yeniden başlayamayabilirsiniz, fakat evin çevresinde 5- 10 dakika yürümeye başlayabilirsiniz. Öncesinden otuz dakika spora gidiyorken bu sefer 10 dakika gidebilirsiniz” şeklinde konuştu.