Piyasalar geçen haftayı satıcılı kapattı: Gelecek hafta takip edilecek veriler 

Küresel hisse piyasaları, artan enflasyon endişeleri, tedarik zincirindeki aksaklıklar ve enerji arzındaki sıkıntılarla satıcılı bir seyir izlerken, gelecek hafta gözler ABD’de açıklanacak iş gücü piyasaları verilerine çevrildi. Yurt içi piyasalarda eylül ayı enflasyon verisi takip edilecek. 

Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının küresel ekonomilere negatif tesirleri değişik şekillerde ortaya çıkmaya devam ediyor.

Artan enflasyon baskılarıyla kısmen şahinleşen ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikası söylemleri sonrası ABD’nin uzun dönemli tahvil faizlerinde mühim yükseliş kaydedildi.

Benzer şekilde, küresel ekonomilerdeki belirsizlikler sonrası artan dolar talebiyle dolar endeksi son olarak Eylül 2020’de görmüş olduğu 94,4 seviyelerine çıktı.

Avrupa ve Asya’da da enerji arzı gündemin ana maddelerinden birini oluştururken, Çin’de kamu şirketlerine ne pahasına olursa olsun enerji güvenliğinin sağlanması ve bu mevzuda tedarik sıkıntısı yaşanmaması talimatı verildi.

Salgınla beraber mühim kırılmaların yaşandığı tedarik zincirindeki aksamalar dünya genelinde enflasyonist baskıları artırmaya devam ederken, son olarak organik gaz arzının yetersiz kalabileceği endişesi organik gaz fiyatlarında üstün dereceli üstüne üstün dereceli kırılmasına niçin oldu.

Analistler, Avrupa’da kış mevsiminin kendini hissettirmeye başlamasıyla artan ısınma ihtiyacının tüketici harcamalarında ciddi tesirleri olmasının beklendiğini ifade ederek, söz mevzusu durumun enflasyonist etkilerinin kuvvetli olabileceğine dikkati çekti.

Organik gaz vadelileri eylülde yüzde 90,2 artışla 51,4 avrodan 97,8 avroya çıktı.

Bu gelişmelerle küresel hisse piyasaları satış ağırlıklı bir seyir izlerken, ABD’nin 10 senelik tahvil faizi yüzde 1,56 ile 14 Haziran haftasından bu yana en yüksek seviyeye çıkmasının peşinden gerilese de haftayı ortalama 2 baz puanlık artışla yüzde 1,4730’dan kapattı.

Altının ons fiyatı küresel piyasalarda artan belirsizlikler sonrası üç haftalık düşüş eğilimini sonlandırarak haftalık yüzde 0,54 kıymet kazancıyla 1.760 dolara terfi etti.

Azalan petrol stokları ve petrol üreticisi ülkelerin petrol arzını teknik sebeplerden dolayı artıramayacak olması sebebiyle Brent petrolün varil fiyatı, yükseliş eğilimini üst üste altıncı haftaya taşıyarak haftalık bazda yüzde 2,33 eğer kazancıyla 79 dolar oldu.

ABD’de gözler iş gücü piyasası verilerine çevrildi

ABD’de hafta süresince gündemin odağında bulunan geçici bütçe tasarısı Senato ve Temsilciler Meclisi’nde onaylanırken, gelecek hafta gözler Fed’in varlık alımlarının azaltılmasında dikkate alacağını belirttiği iş gücü piyasalarına yönelik verilere çevrildi.

Hafta içinde açıklamalarda bulunan Fed Başkanı Powell, varlık alımlarının azaltılmasında dikkate aldıkları maksimum istihdam ve enflasyon hedeflerine değinerek, maksimum istihdam hedefinden fazlaca uzakta olduklarını kaydetti.

Enflasyondaki yükselişin geçici bulunduğunu düşündüklerine ilişkin görüşlerini yineleyen Powell, enflasyonun kontrolden çıktığını düşünmeleri halinde ise Fed’in durumu denetim altına almak için lüzumlu araçlara haiz bulunduğunu bildirdi.

Analistler, iş gücü verilerinin ise varlık fiyatlarında oynaklığı artırabileceğini söylemiş oldu.

ABD’de açıklanan makroekonomik verilere bakılırsa, ABD ekonomisi ikinci çeyrekte beklentilere paralel yüzde 6,7 büyüdü.

Söz mevzusu gelişmelerle S&P 500 endeksi haftalık bazda yüzde 2,21, Nasdaq endeksi yüzde 3,20 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,36 kıymet yitirdi.

4 Ekim ile süregelen haftanın veri takviminde, pazartesi günü yapınak siparişleri ve dayanıklı mal siparişleri, salı dış tecim dengesi ve hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), çarşamba ADP istihdam raporu, perşembe haftalık işsizlik başvuruları ve cuma ziraat dışı istihdam, işsizlik oranı ve toptan stoklardaki değişiklik takip edilecek.

Avrupa’da organik gaz tutarları üstün derece elde etti

Avrupa’da organik gaz arzına ilişkin sıkıntılar gündemin odağındaki yerini koruyor.

Rusya’nın organik gaz rezervlerinin ortalamanın altında olması ve tedarik zincirindeki kırılmaların enerji arzında oluşturduğu belirsizliklerle organik gaz tutarları üstün dereceli üstüne üstün dereceli kırarken, Avrupa’da enflasyon baskıları da artırıyor.

Söz mevzusu artışların peşinden İtalya’da elektrik üretiminde maliyet artışları sebebiyle hane halkının kullandığı elektriğe yüzde 29,8, organik gaza yüzde 14,4 zam yapılmış oldu.

Almanya’daki seçimlerde Maliye Bakanı Olaf Scholz liderliğindeki Toplumsal Demokrat Parti en fazlaca oyu alırken, koalisyon kurulmasının haftalar alabileceği ifade ediliyor.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde’ın hafta içinde yapmış olduğu açıklamalarda ise bankanın destekleyici duruşunu sürdüreceğini bir kez daha yinelendi.

Lagarde, gelişme görünümünün belirsizliğini korumaya ve Kovid-19 salgınındaki gelişmelere bağlı kalmaya devam ettiğini belirtti.

Avro, dolar karşısında kıymet kaybetmeye devam ederek düşüş eğilimini üst üste dördüncü haftaya taşırken, 1,1562 ile Temmuz 2020’den beri en düşük seviyesini görmüş oldu. Parite, haftalık yüzde 1,08 kıymet kaybıyla 1,5995’e geriledi.

Bu hafta, Almanya’da DAX endeksi yüzde 2,42, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,35, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 3,27 ve İtalya’da MIB 30 endeksi ise yüzde 1,36 kıymet yitirdi.

Gelecek hafta, salı bölge genelinde hizmet sektörü PMI ve Avro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi (PMI), çarşamba Almanya’da yapınak siparişleri ve Avro Bölgesi’nde perakende satışlar, perşembe Almanya’da endüstri üretimi ve cuma Almanya’da dış tecim dengesi verileri takip edilecek.

Çin enerji arzı mevzusunda önlemleri sıkılaştırıyor

Asya’da, tedarik zincirindeki sıkışma ve Çin’deki bir haftalık dinlence öncesi artan elektrik talebi enerji arzına ilişkin sıkıntıları ortaya çıkarırken, söz mevzusu gelişmeler küresel enflasyon baskılarını artırdı.

Çin bazı bölgelerdeki fabrikalardan üretimlerinde kısıtlamaya gitmelerini isterken, Çin hükümeti kamu kuruluşlarından ne pahasına olursa olsun enerji arzını güvence altına almalarını istedi.

Öte taraftan, Çinli emlak devi Evergrande’nin tahvil ödemelerine ilişkin belirsizlik sürüyor. Internasyonal derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings firmanın kredi notunu CC’den C’ye indirdi.

Japonya’da, iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) liderlik seçimini Fumio Kishida kazanırken, Kishida’nın en kısa sürede bir ekonomik destek paketini devreye alması planlanıyor.

Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kuroda Haruhiko, hafta başlangıcında başbakanlığı üstlenmesi beklenen Kişida Fumio hükümetinde, BoJ’un “agresif para politikalarını” koruyacağını söylemiş oldu.

Söz mevzusu gelişmelerle haftalık bazda Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1,24, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 4,89 ve Cenup Kore’de Kospi endeksi yüzde 3,39 kıymet kaybederken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,59 kıymet kazanmıştır.

4 Ekim ile süregelen haftanın veri takviminde, salı Japonya’da Tokyo Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve cuma Japonya’da dış tecim dengesi ile Çin’de Caixin hizmet sektörü ve bileşik PMI verileri takip edilecek. Çin borsası, cuma gününe kadar resmi dinlence dolayısıyla kapalı olacak.

Yurt içinde enflasyon takip edilecek

Yurt içinde bu hafta Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi küresel hisse piyasalarından pozitif ayrışarak yükseliş eğiliminde hareket ederken, gelecek hafta gözler pazartesi açıklanacak TÜFE rakamlarına çevrildi.

AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, TÜFE’nin eylülde yüzde 1,34 artmasını bekliyor.

Ekonomistlerin eylül ayı enflasyon beklentilerinin averajına (yüzde 1,34) bakılırsa bundan önceki ay yüzde 19,25 olan senelik enflasyonun yüzde 19,69’a yükseleceği hesaplanıyor.

BIST 100 endeksi, üst üste üç haftalık düşüş eğilimini sonlandırarak haftayı yüzde 1,21 artışla 1.401,46 puandan tamamladı. Dolar/TL ise haftayı yüzde 0,26 kıymet kaybıyla 8,8620’den kapattı.

Gelecek hafta yurt içinde, pazartesi ek olarak Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), salı TÜFE bazlı gerçek efektif döviz kuru ve perşembe günü gömü nakit dengesi verileri takip edilecek.